หวั่นมาตรฐานการบินไม่ผ่านไอซีเอโอ!สตง.ชงบิ๊กตู่สางปัญหาเครื่องตรวจอากาศกรมอุตุฯ

เปิดหนังสือ สตง. ชงบิ๊กตู่ สางปัญหาเครื่องตรวจอากาศกรมอุตุฯ 8 ประเภท 1,192 รายการ 1,055.29 ล้าน ชำรุดไม่ได้ใช้ประโยชน์ โดยเฉพะาเรื่องการบิน หวั่นไม่ผ่านมาตรฐาน 'ไอซีเอโอ'  

จากกรณีสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org ตรวจสอบพบว่า สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ได้เผยแพร่รายงานตรวจสอบการดำเนินงานการพัฒนาและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศ ของกรมอุตุนิยมวิทยา พบว่า นับตั้งแต่ปี 2555-2559 มีการจัดหาติดตั้งเครื่องมืออุปกรณ์ระบบตรวจวัด ระบบเตือนภัยประเภทต่างๆ จำนวน 3,070.38 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 50.42 ของงบประมาณที่ได้รับการจัดสรรไปทั้งหมด 6,089.54 ล้านบาท

พบจุดอ่อนเกี่ยวกับระบบการซ่อมแซมดูแล บำรุงรักษา และการใช้ประโยชน์ที่อาจไม่เกิดความคุ้มค่า เครื่องมือไม่ได้ใช้ประโยชน์ จำนวน 8 ประเภท 1,192 รายการ มูลค่าการลงทุนทั้งสิ้นประมาณ 1,055.29 ล้านบาท ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของประชาชนได้ อาทิ แบตเตอรี่ที่เสาวัดลมของเครื่องมือตรวจอากาศอัตโนมัติ ที่มีความเกี่ยวข้องและมีความสำคัญต่อการขึ้นลงของเครื่องบิน เป็นต้น พร้อมระบุว่า เครื่องมือที่ตรวจสอบพบว่ามีปัญหาที่อยู่ในสภาพชำรุดไม่สามารถใช้งานได้ ส่วนใหญ่เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 1 ปี ขณะที่สถานีที่ดูแลไม่สามารถระบุระยะเวลาที่เกิดการชำรุดเสียหายที่ยังไม่ได้รับการซ่อมแซมแก้ไข เนื่องไม่มีระบบการจัดทำทะเบียนคุมการซ่อมแซมบำรุง รวมทั้งเครื่องมือมีสภาพเก่า อายุการใช้งานยาวนาน เกิดการชำรุดบ่อยครั้ง 

(อ่านประกอบ: พบเครื่องตรวจอากาศกรมอุตุฯชำรุดใช้งานไม่คุ้มค่าพันล.! สตง.จี้อธิบดีแก้ไขปัญหาด่วน, ติดตั้ง71 ปี ข้อมูลไม่น่าเชื่อถือ ละเลงงบร้อยล.! สตง.จี้กรมอุตุฯทบทวนสถานีฝนอำเภอ)

ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา รายงานข้อมูลเพิ่มเติมว่า เกี่ยวกับปัญหานี้ สตง.ได้ทำหนังสือถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ รับทราบแล้ว 

โดยระบุว่า สตง.ได้ตรวจสอบการดำเนินงานการพัฒนาและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศ ตามกรอบแผนงบประมาณปี พ.ศ. 2554 – 2558 ของกรมอุตุนิยมวิทยา กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม โดยสุ่มตรวจสอบเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศและพยากรณ์อากาศ จำนวน 11 ประเภท มูลค่าการลงทุนรวมประมาณ 3,633.73 ล้านบาท พบว่าเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศของกรมอุตุนิยมวิทยาบางประเภทที่เกี่ยวข้องทางด้านการบิน มีการชำรุดหรือไม่สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ อาจส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และความเชื่อมั่นต่อมาตรฐานการบินของประเทศตามที่องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (International Civil Aviation Organization : ICAO) กำหนด

สาระสำคัญที่เกี่ยวข้องสรุปได้ดังนี้

1. เครื่องเรดาร์ตรวจอากาศ ใช้ประโยชน์ในการพยากรณ์อากาศระยะสั้น ติดตามและเฝ้าระวังสภาวะฝน เพื่อแจ้งเตือนให้ประชาชนหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทราบ และแจ้งเตือนลักษณะอากาศร้ายที่ปกคลุมบริเวณสนามบิน จากการตรวจสอบพบว่าเครื่องเรดาร์ตรวจอากาศชำรุดเสียหายไม่พร้อมสำหรับการใช้งานได้ตามวัตถุประสงค์ จำนวน 6 สถานี รวมมูลค่าการติดตั้ง 566.56 ล้านบาท ในจำนวนนี้เป็นเครื่องเรดาร์ตรวจอากาศของสถานีอุตุนิยมวิทยาที่ติดตั้งในจังหวัดที่มีท่าอากาศยานซึ่งมีเที่ยวบินพาณิชย์ให้บริการจำนวน 2 แห่ง ระยะเวลาชำรุดตั้งแต่ 2 เดือน สูงสุดมากกว่า 2 ปี โดยพบการชำรุดเสียหายของอุปกรณ์สำคัญ อาทิเช่น ชุดเครื่องส่ง เครื่องรับ ระบบขับจานสายอากาศ และเครื่องสำรองไฟ (UPS) นอกจากนี้ เครื่องเรดาร์ตรวจอากาศของกรมอุตุนิยมวิทยาส่วนใหญ่ มีอายุการใช้งานยาวนานมากกว่า 10 ปี จำนวน 15 เครื่อง คิดเป็นร้อยละ 55.56 ของจำนวนทั้งหมด (27 เครื่อง) โดยเป็นเครื่องที่ใช้งานมามากกว่า 18 ปี ถึง 12 เครื่อง อายุการใช้งานสูงสุด 23 ปี ทำให้อะไหล่ต่าง ๆ เริ่มเสื่อมสภาพและมีการชำรุดบ่อยครั้ง ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการทำงานได้

2. เครื่องมือตรวจอากาศอัตโนมัติ (AWOS) ใช้สำหรับตรวจและรายงานสภาพอากาศเพื่อการบินตามหลักเกณฑ์ที่องค์การบินระหว่างประเทศ (ICAO) กำหนด โดยการตรวจวัดข้อมูลสภาพอากาศอัตโนมัติที่ทางวิ่งเพื่อการขึ้นลงของสนามบิน จากการตรวจสอบจำนวน 10 สถานี พบว่ามีอุปกรณ์ตรวจวัดและชุดอุปกรณ์ประกอบอยู่ในสภาพชำรุด รวมทั้งหมด 7 สถานี มูลค่ารวม 83.40 ล้านบาท โดย

- อุปกรณ์ตรวจวัดชำรุดไม่สามารถใช้งานได้ทั้งระบบ รวมถึงอุปกรณ์ประกอบอื่น ๆ เช่น คอมพิวเตอร์ (CPU) จอภาพ (Moniter) เครื่องพิมพ์ (Printer) จำนวน 1 แห่ง เพียงวันที่ทำการตรวจสอบ พบว่า ชำรุดมาแล้วประมาณ 1 เดือน และได้รับข้อมูลว่าอุปกรณ์มีการชำรุดบ่อยครั้ง เนื่องจากเป็นเครื่องมือที่มีอายุการใช้งานยาวนานมากกว่า 17 ปี - อุปกรณ์ตรวจวัดชำรุดบางส่วน จำนวน 4 สถานี รายการอุปกรณ์ที่ชำรุด ได้แก่ อุปกรณ์ตรวจวัดความสูงฐานเมฆ อุปกรณ์ตรวจวัดทัศนวิสัย อุปกรณ์ตรวจวัดปริมาณและความแรงของฝน

- อุปกรณ์ประกอบอื่น ๆ ที่สำคัญชำรุด อาทิ เครื่องปรับอากาศ ระบบไฟสำรอง (UPS) จำนวน 5 สถานี

3. อุปกรณ์ประกอบที่สำคัญของเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศที่เกี่ยวข้องทางด้านการบินไม่ได้รับการบำรุงรักษาตามรอบระยะเวลาที่เหมาะสม ได้แก่ แบตเตอรี่ของเครื่องสำรองไฟฟ้า (UPS) เนื่องจากอุปกรณ์ดังกล่าว ใช้ในการเก็บสำรองไฟในกรณีฉุกเฉินหรือมีการขัดข้องของระบบไฟฟ้ากระแสตรงเพื่อให้เครื่องมือพร้อมใช้งานตลอด 24 ชั่วโมง ทั้งนี้ จำเป็นต้องมีการบำรุงรักษาตามรอบระยะเวลาที่เหมาะสมและเปลี่ยนใหม่เมื่ออายุการใช้งานครบ 2 ปี

จากการตรวจสอบพบว่ามีแบตเตอรี่ของเครื่องสำรองไฟฟ้า (UPS) ไม่ได้รับการเปลี่ยนตามรอบระยะเวลาที่กำหนดและบางเครื่องมือมีการชำรุด ได้แก่ เครื่องตรวจอากาศอัตโนมัติ (AWOS) จำนวน 6 สถานี เครื่องมือตรวจอากาศอัตโนมัติระบบวินด์เชียร์ (LLWAS) จำนวน 2 สถานี เครื่องเรดาร์ตรวจอากาศ จำนวน 5 สถานี นอกจากนี้ พบว่ากรมอุตุนิยมวิทยาใช้เวลานานมากในการจัดหาแบตเตอรี่ใหม่มาทดแทน บางสถานีแก้ไขปัญหาชั่วคราวโดยถอดแบตเตอรี่จากเครื่องมืออื่นที่ไม่ได้ใช้งานต่อเนื่อง หรือแบตเตอรี่เก่าที่อาจยังพอใช้งานได้มาใช้เป็นการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ซึ่งไม่เป็นระบบที่เหมาะสม ไม่เกิดประสิทธิภาพ อาจส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยในอนาคต

อนึ่ง สตง. ได้มีการรายงานกราบเรียนนายกรัฐมนตรีถึงผลการตรวจสอบปัญหาการซ่อมแซมบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์ระบบ Main Metteorological Operational Office : Main MET ของกรมอุตุนิยมวิทยา ซึ่งพบว่าเกิดการชำรุดเสียหายเป็นเวลานาน ในขณะที่พบว่ากรมอุตุนิยมวิทยามีการดำเนินการและแก้ไขปัญหาค่อนข้างล่าช้า ซึ่งจากการติดตาม กรมอุตุนิยมวิทยาได้ดำเนินการแก้ไขแล้ว โดยใช้เวลาไม่น้อยกว่า 1 ปี

อย่างไรก็ตาม เครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศโดยเฉพาะทางด้านการบินมีความสำคัญมากต่อความปลอดภัย และต้องเป็นไปตามมาตรฐานสากลและมาตรฐานการบินของประเทศตามที่ ICAO กำหนด หากกรมอุตุนิยมวิทยาไม่ได้ให้ความสำคัญต่อการวางแผนและการดำเนินการแก้ไขปัญหาอย่างเคร่งครัดโดยเร็วอาจจะส่งผลกระทบด้านความเชื่อมั่นและความปลอดภัยของประชาชนผู้ใช้บริการ ตลอดจนอาจไม่ผ่านการรับรองตามมาตรฐานของ ICAO ได้

สตง. ตระหนักถึงความสำคัญและความจำเป็นของประสิทธิภาพในการใช้ประโยชน์เครื่องมือการตรวจวัดและพยากรณ์อากาศของกรมอุตุนิยมวิทยาที่เกี่ยวข้องทางด้านการบิน พิจารณาแล้วเห็นว่าผลการตรวจสอบการดำเนินงานการพัฒนาและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจวัดและพยากรณ์อากาศ กรมอุตุนิยมวิทยา ดังกล่าวข้างต้นมีความสำคัญและความจำเป็นต้องพิจารณาแก้ไขหรือปรับปรุงโดยเร่งด่วน