ดร.ธานี ชัยวัฒน์ ชี้คอร์รัปชั่นไทยแปรรูปแล้ว มีเอกชน-ตัวกลาง จ่ายก่อนได้ผลลัพธ์ทีหลัง
ดร.ธานี ชัยวัฒน์ เปิดงานวิจัย ชี้คอร์รัปชั่นไทยแปรรูปแล้ว ไม่ได้เกิดโดยตรงระหว่างประชาชนกับภาครัฐ แต่ผ่านตัวกลาง แปรรูปให้เอกชนเป็นผู้จัดการ พร้อมฉายภาพการแก้ปัญหาที่ผ่านมา เมืองไทยทำแบบถอยหลัง คอร์รัปชั่นเกิดไปแล้ว ค่อยมาตามแก้
วันที่ 1 ตุลาคม ธนาคารแห่งประเทศไทย จัดงานสัมมนาวิชาการประจำปี BOT Symposium 2019 พลิกโฉมเศรษฐกิจ พิชิตการแข่งขัน Competitive Thailand ณ โรงแรมเซ็นทาราแกรนด์ เซ็นทรัลเวิลด์ ซึ่งจัดขึ้นเป็นวันที่ 2
ช่วงหนึ่งของงาน มีการนำเสนอผลวิจัย เรื่อง เมื่อกฎ(หมาย)ขายได้ ตลาดแข่งขันของการคอร์รัปชันในสังคมไทย โดย ผศ.ดร.ธานี ชัยวัฒน์ คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ผศ.ดร.ธานี กล่าวถึงกล่าวถึงดัชนีภาพลักษณ์การคอร์รัปั่น (CPI)ตั้งแต่ปี 2538-2558 เป็นต้นมา ค่าดัชนีอยู่ที่ 32-38 จากคะแนนเต็ม 100 นั่นหมายความว่า ระดับการคอร์รัปชั่นของไทยแทบไม่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดช่วงหลายปีที่ผ่านมา และหากเทียบค่า CPI อันดับของประเทศต่างๆ ก็จะเห็นว่า อันดับของประเทศไทยมีแนวโน้มแย่ลงเรื่อยๆ หรืออาจกล่าวได้ว่า ระดับการคอร์รัปชั่นของไทยไม่ได้เปลี่ยนแปลงมากนัก แต่นานาชาติกลับมีการแก้ไขปัญหานี้ดีขึ้น จนส่งผลให้ประเทศไทยล้าหลัง
ผศ.ดร.ธานี กล่าวถึงงานวิจัยที่ศึกษาเรื่องคอร์รัปชันที่ผ่านมาจำนวนมากในสังคมไทย มักจะเน้นไปที่ความถูกผิดที่อิงอยู่กับกฎหมาย และความดีเลวที่อิงกับศีลธรรมหรือศาสนา ขณะที่งานวิจัยทางเศรษฐศาสตร์กลับมีจำนวนไม่มากนัก
“การจ่ายสินบน (Bribery Fraud) การยักยอกงบประมาณ (Budget Misallocation) การใช้อํานาจบิดเบือน (Power Distortion) และการใช้สินทรัพย์ราชการเพื่อผลประโยชน์ส่วนตน (Asset Misappropriation) ยุทธศาสตร์การยกระดับดัชนี CPI ส่วนใหญ่มุ่งยกระดับศีลธรรมจริยธรรม แต่หากเราทำ 4 กลุ่มดังกล่าวข้างต้นให้ชัดๆ เชื่อว่า CPI ของไทยขึ้นแน่ ”
สำหรับพลวัตรของความสนใจเรื่องคอร์รัปชั้่นในสังคมไทย จำแนกคอร์รัปชันเป็น 4 ประเภท พบว่า ตั้งแต่ในปี 2526 - 2560 การจ่ายสินบน พบว่า มีความผันผวนขึ้นลงตามนโยบายรัฐบาลแต่ละชุด การยักยอกงบประมาณสูงตลอดทุกช่วงเวลา เกือบร้อยเปอร์เซ็นต์ การใช้อำนาจโยกย้ายพวกพ้อง เริ่มมีให้เห็นตั้งแต่ปี 2530 เป็นต้นมา และการใช้ทรัพย์สินของรัฐเพื่อประโยชน์ส่วนตน เริ่มมีให้เห็นหลังปี 2543 เป็นต้นมา
“จะเห็นว่า พอปี 2560 คอร์รัปชันเป็น 4 ประเภท สูงหมดเลยเกือบทุกอัน”ผศ.ดร.ธานี กล่าว และว่า การแก้ไขปัญหาคอร์รัปชั่น จึงทำแบบถอยหลัง ทั้งที่คอร์รัปชั่นเกิดไปแล้ว คอร์รัปชั่นมีพลวัตร แต่เรากำลังแก้ปัญหาคอร์รัปชั่นตามหลัง
ผศ.ดร.ธานี กล่าวถึงขนาดของคอร์รัปชัน ซึ่งวัดเรื่องสินบน และเรื่องของงบประมาณ พบว่า มีมูลค่าเกือบ 65,000 ล้านบาทในปี 2557 สูงกว่าปี 2542 ที่มีมูลค่า 35,000 ล้าน หรือเกือบ 3 เท่า
”เทียบมูลค่าคอร์รัปชั่น65,000 ล้านบาท กับสาขาการผลิต จะอยู่ที่เซคเตอร์ที่ 16 ของภาคอุตสาหกรรม หรือเทียบกับจังหวัด มูลค่าคอร์รัปชั่นขนาดเท่ากับจังหวัดเพชรบุรี ชัยภูมิ ลำปาง มหาสารคาม เป็นจังหวัดกลางๆ
นอกจากนี้ยังเป็นสาขาการผลิตที่มีค่าตัวทวี (Multiplier) สูงถึง 6.23 เท่า หมายความว่า ถ้าลดคอร์รัปชันลง 1 บาท จะทำให้ประเทศไทยมีรายได้สูงขึ้นถึง 6.5 เท่า หรือหากแก้ไขปัญหาคอร์รัปชันได้ จะก่อให้เกิดการขยายตัวทางเศรษฐกิจมหาศาล”
ผศ.ดร.ธานี กล่าวถึงกรอบเศรษฐศาสตร์มองคอร์รัปชั่น เป็นบริการประเภทหนึ่ง มีตัวกลาง (Middleman)ของการติดต่อระหว่างภาครัฐกับเอกชน หรือประชาชน และทำกำไรจากการซื้อขายกฎหมาย กฎระเบียบ สิทธิประโยชน์บางประเภทของรัฐ ลดต้นทุนธุรกรรมการติดต่อกับภาครัฐ หรืออำนวยความสะดวกสบายในการประสานงานกับภาครัฐ และหลายครั้งตัวกลางเหล่านี้ ก็เป็นตัวแทน (Broker) ซื้อขายกฎหมาย กฎระเบียบ และสิทธิประโยน์ของภาครัฐเสียเอง
ปัจจุบัน คอร์รัปชั่นแปรรูป (Privatization) เอกชนเข้ามาเป็นตัวกลางในการจัดการคอร์รัปชันแทนที่ประชาชนจะติดต่อกับภาครัฐโดยตรง เช่น บริษัทจัดการภาษี บริษัทรับทำบัญชี บริษัทชิปปิ้ง รวมถึงทนายที่มาช่วยจัดการคดีความ ทั้งนี้ เพื่อลดโอกาสในการถูกจับเรื่องคอร์รัปชันลง
“เงินคอร์รัปชั่นไม่ได้หายไปไหนแต่ไปอยู่ตัวกลางเหล่านี้ Privatization งานของภาครัฐ ให้เอกชนเป็นผู้จัดการ คอร์รัปชั่นไม่ได้เกิดโดยตรงระหว่างประชาชนกับภาครัฐ แต่ผ่านตัวกลาง ประชาชนไม่ได้จ่ายสินบนโดยตรงอีกแล้ว”
ผศ.ดร.ธานี กล่าวอีกว่า นอกจากนี้ คอร์รัปชั่นยังเป็นธุรกิจขายตรง MLM จ่ายเงินคอร์รัปชั่นแล้ว ลูกค้าพอใจ จากผลสำรวจ การให้บริการของธุรกิจนี้ จึงอยู่ในขั้นดี ถึงดีมาก (Good Customer Satisfaction) และจากการสอบถามหากจ่ายไปแล้ว ผลลัพธ์ไม่เป็นไปตามคาดหวัง ส่วนใหญ่ไปร้องเรียน สื่อมวลชน ป.ป.ช. ปปท. และเว็บไซต์
“วันนี้คอร์รัปชั่น จ่ายเงินก่อนได้ผลลัพธ์ทีหลัง หากไม่พอใจนำเรื่องเข้าร้องป.ป.ช. ปปท.จำนวนมาก กลายเป็นเรื่องการแกล้งกัน ไม่พอใจ ไม่เห็นด้วย”
ผศ.ดร.ธานี กล่าวช่วงท้ายถึงตลาดคอร์รัปชันใช้กิจกรรมค่อนข้างหลายหลาย มีมูลค่าสูง และมีพลวัตรในการปรับตัว ซึ่งแนวทางแก้ไขจำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายฝ่าย และต้องทำการปฏิรูปการเมืองและสังคมครั้งใหญ่
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
ดร.วิรไท สันติประภพ : 4 บทบาทภาครัฐ พลิกโฉมเศรษฐกิจ แข่งขันพัฒนาประเทศ
ดาวโหลดเอกสารงานวิจัยฉบับเต็ม
เมื่อกฎ(หมาย)ขายได้ ตลาดแข่งขันของการคอร์รัปชันในประเทศไทย
# กดคลิก ติดตาม ส่งแชร์ข่าวอิศรา ได้ที่นี่ https://www.facebook.com/isranewsfanpage/