พบสารพัดปัญหากำจัดผักตบยุค'บิ๊กตู่'! สตง.จี้จับตาหน่วยงานรับผิดชอบใกล้ชิด
สตง. พบสารพัดปัญหาหน่วยงานรัฐกำจัดผักตบชวา ไร้เครื่องมือ-ไม่มีกฏหมายบังคับ-ขาดหน่วยงานรับผิดชอบหลัก-ที่ผ่านมาแค่แก้ปัญหาเฉพาะหน้า แนะ ‘พล.อ.ประยุทธ์’ จับตาดูใกล้ชิด จี้ให้ดำเนินการแก้ไขโดยเร็ว
ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org รายงานว่า สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน (สตง.) ทำหนังสือถึง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เกี่ยวกับการตรวจสอบงบประมาณในการแก้ไขปัญหาการกำจัดผักตบชวารวมถึงวัชพืชอื่นในแหล่งน้ำของหน่วยงานรัฐ
หนังสือ สตง. ได้สรุปผลการตรวจสอบการแก้ไขปัญหาผักตบชวาและวัชพืชอื่นในแหล่งน้ำในช่วงที่ผ่านมา นับตั้งแต่ปี 2555-2559 มีการดำเนินงานโดยหน่วยงานรัฐหลายแห่งในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว รวมเป็นเงินไม่น้อยกว่า 834.88 ล้านบาท กำจัดได้รวมประมาณ 22.37 ล้านตัน (เฉลี่ยประมาณปีละ 4.47-6.99 ล้านตัน)
ขณะที่ปัจจุบัน พล.อ.ประยุทธ์ ได้สั่งการให้ทุกหน่วยงานแก้ไขปัญหาเรื่องผักตบชวาและวัชพืชอื่นในแหล่งน้ำ โดยกรมโยธาธิการและผังเมือง กระทรวงมหาดไทย เป็นหน่วยงานหลักในการบูรณาการร่วมกับหน่วยงานรัฐอื่นตามที่ได้รับมอบหมายจาก พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และเริ่มมีการขับเคลื่อนเมื่อประมาณเดือน ก.ย. 2559 โดยมีการสำรวจและจัดทำแผนกำจัดผักตบชวาในทุกพื้นที่ทั่วประเทศ แต่งตั้งคณะทำงานแก้ไขปัญหาผักตบชวาแล้ว เนื่องจากผักตบชวาได้สร้างปัญหามากมายทั้งการสัญจรทางน้ำ สร้างความตื้นเขินให้แหล่งน้ำ สร้างเดือดร้อนให้ประชาชน เป็นต้น
แต่จากการตรวจสอบของ สตง. พบว่า อาจมีประเด็นความเสี่ยงที่จะทำให้การดำเนินการไม่บรรลุผลสำเร็จอย่างยั่งยืน และจะส่งผลต่อการใช้จ่ายเงินงบประมาณแผ่นดินที่เป็นไปอย่างไม่มีประสิทธิภาพ อีกทั้งช่องว่างที่จะทำให้การดำเนินการของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเป็นไปโดยไม่โปร่งใส เช่น การคำนวณต้นทุนหรือค่าใช้จ่ายของการดำเนินโครงการที่อาจไม่สอดคล้องสัมพันธ์กับข้อเท็จจริงในทางปฏิบัติของแต่ละหน่วยงาน มีความไม่ชัดเจนในการกำหนดอัตราราคางานของแต่ละหน่วยงาน ตลอดจนค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ที่ไม่สอดคล้องกัน
นอกจากนี้การเก็บข้อมูลรายงานผลการดำเนินงานของหน่วยงานรับผิดชอบต่าง ๆ ไม่ครบถ้วน ไม่ชัดเจน และไม่เพียงพอในการเชื่อมโยงอ้างอิงกับข้อเท็จจริงในการปฏิบัติงานในพื้นที่ ขณะเดียวกันปัจจุบันไม่มีกฎหมายการกำจัดผักตบชวา ทำให้ไม่มีหน่วยงานที่รับผิดชอบโดยตรงเกี่ยวกับการกำจัดผักตบชวา และหน่วยงานต่าง ๆ ยังขาดความพร้อมเรื่องเครื่องมืออุปกรณ์ โดยเฉพาะหน่วยงานที่ดูแลในระดับท้องถิ่น ทำให้การกำจัดผักตบชวาเป็นเพียงการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าของแต่ละหน่วยงาน ไม่สามารถกำจัดได้ทั้งหมด แม้ปัจจุบันมีการบูรณาการของทุกหน่วยงานตามข้อสั่งการของ พล.อ.ประยุทธ์ ก็ตาม แต่เนื่องจากข้อจำกัดของอุปกรณ์กำจัดผักตบชวาของแต่ละหน่วยงาน อาจทำให้การดำเนินการไม่มีประสิทธิภาพ และกำจัดไม่หมดสิ้นได้ อาจส่งผลให้เกิดการไหลแพร่กระจายขยายไปยังพื้นที่อื่น ๆ อีกได้ รวมไปถึงเมื่อกำจัดไปแล้ว ยังไม่มีการดำเนินการอย่างชัดเจนเรื่องที่ทิ้งผักตบชวา หรือนำไปใช้ประโยชน์อย่างอื่น แม้ปัจจุบันจะมีการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับกรณีนี้แล้ว แต่ก็ไม่ได้ถูกสนับสนุนและนำไปใช้งานในพื้นที่อย่างจริงจัง จึงยังไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นด้านความปลอดภัยให้กับประชาชนได้
สตง. ตระหนักและเห็นความสำคัญของแผนการแก้ไขปัญหาดังกล่าว อาจกระทบต่อปัญหาสิ่งแวดล้อม ปัญหาด้านการให้บริการแก่ประชาชน ความไม่ชัดเจนในการเก็บรวบรวมข้อมูลและรายงานของหน่วยงานต่าง ๆ จะเกิดความเสียหายไม่คุ้มค่า จึงมีข้อเสนอแนะสรุปได้ว่า ให้สำนักงบประมาณพิจารณาทบทวนต้นทุนแต่ละหน่วยงานให้สอดคล้องกัน เหมาะสมกับข้อเท็จจริงตามทรัพยากรที่ใช้ในทางปฏิบัติ ให้หน่วยงานหลักที่เกี่ยวข้องร่วมบูรณาการกำหนดแนวทางการสร้างเครื่องมือสำหรับเก็บข้อมูลให้เป็นไปด้วยความโปร่งใส ชัดเจน มีรูปแบบมาตรฐานเดียวกัน ให้ส่งเสริม หรือเร่งรัดการจัดทำร่างกฏหมายการกำจัดผักตบชวา และติดตามแก้ไขปัญหาเพื่อให้เกิดผลเป็นรูปธรรม ให้ศึกษาข้อมูลที่เกี่ยวข้องและจัดทำแผนแม่บทเกี่ยวกับการกำจัดผักตบชวา ให้มีหน่วยงานเจ้าภาพหลักรับผิดชอบรวบรวมข้อมูลผลการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาผักตบชวาอย่างยั่งยืน นอกจากนี้รัฐบาลต้องมีการติดตามผลการดำเนินงานเกี่ยวกับการกำจัดผักตบชวาอย่างต่อเนื่อง เพื่อกระตุ้นหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้ความสำคัญต่อการดำเนินการอย่างเคร่งครัด ให้มีกระบวนการตรวจสอบข้อมูลและการดำเนินงานทุกพื้นที่ เพราะหากขาดการติดตามตรวจสอบอย่างใกล้ชิดจากรัฐบาล อาจทำให้กระบวนการแก้ไขปัญหาไม่เกิดความต่อเนื่อง หรือไม่เกิดประสิทธิภาพและประสิทธิผลได้
หมายเหตุ : ภาพประกอบจาก bumbutnam.files.wordpress.com