มหาชนปีติยินดีจากประสูติกาลเจ้าฟ้าชาย-พระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 10

เสียงชโยโห่ร้องอยู่สนั่นหวั่นไหว  สมใจประชาชนแล้ว เราอยากได้พระราชโอรส เราอยากได้สยามมกุฎราชกุมาร  เราก็ได้ดั่งใจนึก  พระราชาในระบอบประชาธิปไตย  พระราชาของประชาชน สิ่งใดที่ประชาชนต้องการก็เป็นไปตามมติของมหาชน  แม้แต่การประสูติของสมเด็จพระนางเจ้าฯ ก็ต้องเป็นไปตามมติของประชาชน ดวงใจทุกๆดวง มีความสุข ดวงใจทุกๆดวง พร้อมกันตั้งจิตอธิษฐานขอให้ทุกๆพระองค์ทรงพระเจริญ  ขอให้สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์น้อยจงทรงพระเกษมสำราญ

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ยอมรับประเพณีสากลที่เรียกว่า รัชทายาทว่า คราวน์ปรินซ์ ในภาษาอังกฤษ เป็นมกุฎราชกุมาร พระองค์ที่ 1 คือ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี แต่ได้สวรรคตเสียก่อนจะทรงสืบราชสมบัติ 

พระองค์ที่ 2 สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวองค์เดียวกัน แต่ต่างสมเด็จพระราชชนนี คือ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ เป็นสมเด็จพระราชโอรสพระองค์รองมา ได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ เป็นพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร นับเป็นพระองค์ ที่ 3 ตามกฎมณเฑียรบาลว่าด้วยการสืบสันติวงศ์ กรุงรัตนโกสินทร์

ในศุภวาระมหามงคลสมัยที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสถาปนาเฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร  ตามโบราณขัตติยราชประเพณี ในวันที่ 28 ธันวาคม 2515 นั้น สโมสรไลออนส์ดุสิต กรุงเทพ ได้จัดพิมพ์หนังสือรวมพระฉายาลักษณ์ ตามพระราชอิริยาบถต่างๆ ไว้ เพื่อเผยแพร่เป็นการเฉลิมพระเกียรติ

สำนักข่าวอิศรา นำบทที่กล่าวถึง "พระประสูติกาลเจ้าฟ้าชาย" มานำเสนอ...

เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีเสด็จนิวัตพระนคร หลังจากเสด็จฯ ไปทรงรักษาพระองค์ ณ เมืองโลซานน์ ประเทศสวิตเซอร์แลนด์  เมื่อวันอาทิตย์ที่ 2 ธันวาคม  พุทธศักราช 2494 พระเจ้าวร วงศ์เธอ กรมหมื่นนครสวรรค์ศักดิ์พินิต (พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุมภฎพงศ์บริพัตร)  ได้กราบบังคมทูลรับเสด็จแทนพระบรมวงศานุวงศ์ทั้งหลาย ในคำกราบบังคมทูลนั้นมีข้อความเป็นทำนองบอกใบ้ให้ทราบว่า สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีได้ทรงพระครรภ์อีกคำรบหนึ่งแล้ว  ภายหลังที่ได้ประสูติสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าอุบลรัตนราชกัญญา เมื่อ 5 เมษายน พ.ศ. 2494

พระเจ้าวรวงศ์เธอกรมหมื่นนครสวรรค์ศักดิ์พินิต กราบบังคมทูลตอนหนึ่งว่า "การเสด็จฯกลับครั้งนี้ คงจะทรงให้ความหวังแก่ประชาชนว่า  จะทรงมีพระราชโอรสเพื่อเป็นมิ่งขวัญแก่ประชาชนโดยทั่วหน้ากัน"

ประชาชนในขณะนั้นมีความรู้สึกว่า สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีต้องทรงพระครรภ์อย่างแน่นอนแล้ว พระฉวีอันผุดผาด พระสิริลักษณ์อันจำเริญตาแก่ผู้ที่ได้เฝ้าชมพระบารมี เป็นเครื่องยืนยันว่า คำกราบบังคมทูลของผู้แทนพระบรมวงศานุวงศ์ในครั้งนั้นเป็นสิ่งแน่แท้แล้ว แม้พระอุทรของสมเด็จพระบรมราชินีจะยังไม่มีใครแลเห็น  และยังไม่มีการประกาศเป็นทางการ  ต่างก็เฝ้าบลบานศาลกล่าวสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้พิทักษ์สมเด็จฯ และจะขอบันดาลให้ทูลกระหม่อมในพระครรภ์ทรงเป็นพระราชกุมารเพื่อทรงสืบราชสันตติวงศ์ต่อไป

ประกาศยืนยันของทางราชการว่า สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีทรงพระครรภ์  จะทรงมีพระประสูติกาลประมาณปลายเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2495 และการได้เห็นสมเด็จพระบรมราชินีทรงฉลองพระองค์คลุมพระอุทรเสด็จพระราชดำเนินกลับจากแปรพระราชฐาน ณ พระราชวังไกลกังวล หัวหิน ในฤดูร้อน  ก่อให้เกิดความตื่นเต้นแก่ประชาชนยิ่งขึ้น ต่างนับวันคืนรอคอยวันที่แพทย์กำหนดว่าเป็นวันจะทรงมีพระประสูติกาล

สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา ได้เสด็จกลับจากประเทศสวิตเซอร์แลนด์  ได้มีการเตรียมแพทย์และพยาบาลสำหรับการนี้ คือนายแพทย์หม่อมหลวงเกษตร  สนิทวงศ์ แห่งโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์   ซึ่งเป็นพี่ของหม่อมหลวงบัว กิติยากร สำหรับพยาบาลก็มาจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เช่นเดียวกัน ล้วนเป็นหัวหน้าพยาบาล มีสามคน คือ นางสาวถวิลหวัง ทุติยโพธิ์  นางสาวอาบ สุคันธนาคและนางสาวประเทือง  เกาไศยนันท์

ตามโบราณราชประเพณี การที่สมเด็จพระอัครมเหสีจะทรงมีพระประสูติกาลพระรัชทายาทแห่งราชบัลลังก์จำเป็นต้องมีราชสักขีหรือพยาน เพื่อยืนยันว่าสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเป็นพระราชกุมารหรือกุมารีจริงๆ ในการประสูติกาลครั้งนี้  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโปรดให้เป็นตามโบราณราชประเพณีทุกประการ  ทรงตั้งราชสักขีประกอบด้วยพระวรวงศ์เธอกรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร  ประธานองคมนตรี เป็นประธาน  จอมพล ป.  พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรี  พลเอกพระประจนปัจจนึกประธานสภาผู้แทนราษฎร  พลตรีบัญญัติ  เทพหัสดิน ณ อยุธยา  รัฐมนตรีมหาดไทย  พระยาบริรักษ์เวชการ  รัฐมนตรีสาธารณสุข  และหม่อมทวีวงศ์ถวัลยศักดิ์ เลขาธิการสำนักพระราชวัง

หน้าที่ของราชสักขีนั้น เมื่อเริ่มประชวรพระครรภ์  ให้เข้าไปตรวจในห้อง ซึ่งจะทรงมีพระประสูติกาลเสียก่อนว่า  ไม่มีกุมารหรือกุมารีใดอยู่ในห้องนั้น แล้วออกมาอยู่ ณ ห้องใกล้ เมื่อมีพระประสูติกาล  แพทย์จะดูเวลาแล้วเขียนรายงาน และเจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังทำเอกสารรับรู้ของผู้เป็นราชสักขีไว้เป็นหลักฐาน  เอกสารหลักฐานนี้เก็บไว้ที่สำนักพะราชวัง 1 ฉบับ ที่สภาผู้แทนราษฎร 1 ฉบับ และที่กรมเลขาธิการคณะรัฐมนตรี 1 ฉบับ
นอกจากเอกสารหลักฐานรับรู้ของผู้เป็นราชสักขี  เจ้าหน้าที่สำนักพระราชวังได้จัดเตรียมทำบัตรขนาดกว้างประมาณ 2 นิ้ว และยาวประมาณ 2 นิ้ว ครึ่งไว้สองแผ่น สีแตกต่างกัน  คือสีฟ้ากับสีชมพูบัตรสีฟ้าหมายถึงประสูติเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอมีอักษรตัวพิมพ์ใหญ่ว่า "พระราชโอรส"  อยู่ใต้พระมหามงกุฎ บัตรสีชมพูหมายถึงประสูติเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ  เจ้าฟ้าหญิง มีคำ "พระราชธิดา" บัตรนี้สำหรับเชิญมาแสดงแก่ชุมนุมพระบรมวงศานุวงศ์และราชสักขีหลังที่ทรงมีพระประสูติกาลแล้ว

สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยได้ประกาศว่าจะทำการถ่ายทอดข่าวการพระประสูติกาลอย่างละเอียด  ทหารบกและทหารเรือเตรียมปืนใหญ่ไว้พร้อมที่จะยิงสลุตจำนวน  21 นัด  หากเป็นพระราชโอรส ทหารบกเตรียมตั้งปืนไว้ที่สนามเสือป่า บริเวณเขาดินวนา  สำหรับทหารเรือจอดรออยู่ในแม่น้ำเจ้าพระยาตอนหน้าพระบรมมหาราชวัง  ส่วนชาวประโคมก็เตรียมพร้อมที่จะบรรเลงได้ทุกเวลา ในกรณีเป็นพระราชธิดา

เช้าวันจันทร์ที่   28  กรกฎาคม พ.ศ. 2495 อากาศฟ้าครึ้มฝน  ดอกรวงผึ้งสีเหลืองอร่ามประดุจสีทองซึ่งปลูกไว้ติดกับห้องพระบรรทมพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและห้องพระประสูติกาลออกดอกสพรั่ง  ส่งกลิ่นหอมตระหลบ ประมาณ 9 นาฬิกาเศษ มีข่าวแพร่สพัดไปทั่วกรุงเทพพระมหานครว่า สมเด็จพระเจ้าฯ พระบรมราชินีประชวรพระครรภ์  พระที่นั่งอัมพรสถานซึ่งเป็นที่ประทับ เริ่มมีการเคลื่อนไหว พอตกสายเข้าก็มีผู้คนเข้าออกกันมากขึ้น  หนังสือพิมพ์ซึ่งออกจำหน่ายในตอนบ่ายพาดหัวข่าวด้วยตัวไม้ วิทยุกระจายเสียงกรมประชาสัมพันธ์เริ่มถ่ายทอดข่าวสลับกับดนตรีเป็นระยะๆ 

สมเด็จพระบรมราชชนนีและสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา  เสด็จไปถึงพระที่นั่งอัมพรสถานก่อนเที่ยงเล็กน้อย  เสด็จไปถึงพระที่นั่งอัมพรสถานก่อนเที่ยงเล็กน้อย ราชสักขีที่ทรงแต่งตั้งไว้ก็ไปประชุมพร้อมกัน  มีข่าวลือออกมาข้างนอกว่า สมเด็จพระบรมราชินีทรงมีพระประสูติกาลพระราชโอรสแล้ว ที่ลือเช่นนั้นก็เพราะประชาชนชาวไทยมุ่งหมายจะให้ทรงมีพระราชโอรส  องค์มกุฎราชกุมารซึ่งพวกเขาเฝ้ารอคอยมาช้านานหนักหนาแล้ว 

พอถึงเวลา  16.30 นาฬิกา  ซึ่งเป็นเวลาเลิกงานของสถานที่ราชการและสำนักงานเอกชนบางแห่ง ณ ลานพระบรมรูปทรงม้าและสนามเสือป่าก็เต็มไปด้ายประชาชนที่ไปรอคอยฟังข่าวพระประสูติกาลระหว่างรอคอยนั้น  ต่างก็ตั้งจิตอธิษฐานต่อพระเสื้อเมืองพระทรงเมือง และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลายให้อภิบาลรักษาสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี และสมเด็จลูกเธอที่จะประสูติให้ทรงพระเกษมสำราญ  ที่ไม่ได้ไปที่ลานพระบรมรูปทรงม้าและสนามเสือป่า ก็รีบกลับไปนั่งเฝ้าวิทยุกระจายเสียงที่บ้าน  รอฟังข่าวอยู่ด้วยใจระทึก  บางพวกก็ไปชุมนุมอยู่ในร้านกาแฟ  ไม่มีข่าวอื่นใดที่จะทำความตื่นเต้นให้แก่ประชาชนชาวไทยเท่ากับข่าวพระประสูติกาลในวันนั้น  ดวงใจทุกๆดวง ต่างมุ่งอยู่ที่จุดประสงค์เดียวกัน คืออยากให้ประสูติเป็นพระราชโอรส  ซึ่งจะทรงดำรงตำแหน่งสยามมงกุฎราชกุมารสืบไป

ณ  พระที่นั่งอัมพรสถาน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวประทับอยู่ในบริเวณอันใกล้ชิด  ทรงสนพระราชหฤทัยยิ่งกว่าผู้อื่นใดทั้งสิ้น  ทรงเตรียมเครื่องอัดแผ่นเสียงและถ่ายรูปสำหรับการนี้ไว้อย่างพร้อมข้อมูล  นายแพทย์ได้ตรวจดูพระอาการและเฝ้าถวายรายงานทุกระยะ  ดวงใจทุกๆ ดวง ต่างก็มุ่งอยู่ที่ความประสงค์เดียวกัน  คืออยากให้ประสูติเป็นพระราชโอรส ทุกคนมีธุระ ทุกคนอยากจะทำอะไรที่เกี่ยวข้องพระประสูติกาลครั้งนี้ด้วย

ดวงใจทุกดวงหวั่นไหว  เพราะไม่ทราบแน่ว่าจะเป็นพระราชกุมารหรือพระราชกุมารี  ถ้าเป็นพระราชกุมารีจะเป็นอย่างไร  ใจทุกๆ ดวงเฝ้าคิดสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีเล่าจะทรงรู้สึกเป็นอย่างไร

ตกบ่ายมากเข้า สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีทรงพระประชวรถี่ขึ้นๆเป็นระยะๆทุกๆ 5 นาที ในพระที่นั่งพวกข้าหลวงมหาดเล็กวิ่งกันอยู่อย่างสับสน  ดูพอประทับยังพระที่  นายแพทย์ผู้ถวายการพระประสูติก็เข้าประจำที่  สักครู่ก็ประสูติพระราชกุมารเวลา  17 นาฬิกา 45 นาที ในนาทีเดียวกันนั้น  ฝนที่แล้งมาตลอดฤดูก็โปรยละอองลงมา ดูคล้ายๆฟ้าก็รู้เห็นเป็นใจกับการประสูติครั้งนี้

อารามดีใจสมประสงค์ของดวงใจทุกๆดวง  นายแพทย์ที่ถวายการประสูติ  ซึ่งพร้อมที่จะบอกกล่าวแก่ที่ประชุม  ณ พระที่นั่งอัมพรสถานว่า "พระราชโอรส"  หรือ "พระราชธิดา" กล่าวออกมาด้วยเสียงอันตื่นเต้นกังวาลว่า "ผู้ชาย" แทนที่จะว่า "พระราชโอรส"  ฝนโปรยอยู่ตลอดเวลา  แตรสังข์ดุริยางค์เริ่มประโคม  ทหารบกบรรเลงเพลงสรรเสริญพระบารมี  ปืนใหญ่ทั้งบกและเรือยิงสลุด  21 นัด สะเทือนเลื่อนลั่น  เสียงชโยโห่ร้องอยู่สนั่นหวั่นไหว  สมใจประชาชนแล้ว เราอยากได้พระราชโอรส เราอยากได้สยามมกุฎราชกุมาร  เราก็ได้ดั่งใจนึก  พระราชาในระบอบประชาธิปไตย  พระราชาของประชาชน สิ่งใดที่ประชาชนต้องการก็เป็นไปตามมติของมหาชน  แม้แต่การประสูติของสมเด็จพระนางเจ้าฯ ก็ต้องเป็นไปตามมติของประชาชน ดวงใจทุกๆดวง มีความสุข ดวงใจทุกๆดวง พร้อมกันตั้งจิตอธิษฐานขอให้ทุกๆพระองค์ทรงพระเจริญ  ขอให้สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอพระองค์น้อยจงทรงพระเกษมสำราญ

ข่าวการประสูติ  ได้แพร่ไปทั่วประเทศและทั่วโลก ความปลื้มปีติมีอยู่ทั่ว แม้โฆษกวิทยุกระจายเสียงของรัฐบาลก็ยินดีจนประกาศออกมาอย่างละล่ำละลักว่า วันประสูตินั้นเป็น "วันที่ 28 กรกฎาคม พุทธศักราช 2491 "
แทนที่จะเป็น 2495

ตามกำหนดการยิงปืนของสากลนั้น  เมื่อพ้นเวลา 18 นาฬิกาแล้ว  จะไม่มีการยิงปืนสลุต  คนสำคัญคนใดที่มีกำหนดภายหลัง 6 โมงเย็นแล้ว จะต้องไปยิงสลุตให้ในวาระรุ่งขึ้น  ความจริงในวันนั้น  พวกเราคอยๆ อยู่จนจะหมดเวลาอยู่แล้วต่างคนก็ท้อใจ  แต่แล้วพออีก 15 นาที จะถึง 6 โมง ก็ประสูติ  จึงเป็นการประสูติที่เหมาะสมแก่เวลายิ่งนัก 

เมื่อตกแต่งพระองค์พระราชกุมารเรียบร้อยแล้ว แพทย์ได้อัญเชิญมาถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทอดพระเนตร  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานน้ำพระมหาสังข์แก่พระราชโอรสตามราชประเพณี  จากนั้นอีกประมาณ  1 ชั่วโมง แพทย์ได้เชิญมาให้ราชสักขีดู  พระราชกุมารทรงมีพระฉวีขาวสะอาด  พระอนามัยสมบูรณ์ พระนาสิกโด่ง น้ำหนักพระองค์ 6 ปอนด์ ครั้นแล้วราชสักขีได้ทรงลงพระนามและลงนามในเอกสารรับรู้ของราชสักขี ซึ่งมีข้อความดังนี้

พระที่นั่งอัมพรสถาน   

28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495   

ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน   พระราชวังดุสิต ในวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2495   เวลา 17.45 นาฬิกา สมเด็จเจ้าฟ้าราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชสยามมินทราธิราช  ได้ประสูติแก่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินี

อ่านประกอบ:

เปิดหนังสือ 'ครม.' แจ้ง 'สนช.' เรื่อง สถาปนาแต่งตั้งพระรัชทายาทสืบราชสันตติวงศ์

ที่ประชุม สนช.ทูลเชิญพระบรมฯทรงราชย์เป็นสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระองค์ใหม่