กก.คุ้มครองสิทธิมนุษยชนฯ กับ"ข้อค้นพบ"ยิงชาวบ้าน 3 ศพบนเขาตะเว

การเสียชีวิตของชาวบ้าน 3 คนเพราะถูกเจ้าหน้าที่ทหารยิงบนภูเขาอาปี หรือที่ฝ่ายความมั่นคงระบุว่าเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาตะเว ต.บองอ อ.ระแงะ จ.นราธิวาส เพราะขึ้นไปตัดไม้ แต่เจ้าหน้าที่ "สำคัญผิด" ว่าเป็นคนร้ายนั้น ยังคงอยู่ในกระบวนการตรวจสอบ แม้จะมีกำลังพลบางส่วนเข้ามอบตัวพร้อมมอบปืนของกลางกับตำรวจแล้วก็ตาม 

ชาวบ้าน 3 คนล้วนอยู่ในวัยหนุ่มฉกรรจ์ และเป็นกำลังสำคัญของครอบครัว ประกอบด้วย นายมะนาซี สะมะแอ อายุ 27 ปี​ นายฮาพีซี มะดาโอะ อายุ 24 ปี และ นายบูดีมัน มะลี อายุ 26 ปี

คณะทำงานที่มีบทบาทในการร่วมค้นหาข้อเท็จจริงคู่ขนานไปกับกระบวนการยุติธรรมทางอาญาตามกฎหมาย ก็คือคณะกรรมการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในจังหวัดชายแดนภาคใต้ กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า

คณะทำงานชุดนี้มีตัวแทนจากหลายภาคส่วน ทั้งจากองค์กรพัฒนาเอกชน หรือเอ็นจีโอ องค์กรภาคประชาสังคม องค์กรที่ทำงานด้านสิทธิมนุษยชน รวมไปถึงบุคลากรทางการแพทย์

วันอังคารที่ 24 ธ.ค.62 หลังผ่านเหตุการณ์ยิงบนเขาตะเวมา 8 วัน แต่เป็น 7 วันที่คณะกรรมการฯส่วนหนึ่งได้ขึ้นไปตรวจสอบข้อเท็จจริง ณ จุดเกิดเหตุบนภูเขา ได้มีการจัดประชุมกรรมการกันที่โรงแรมปาร์ควิว อ.เมือง จ.ปัตตานี โดยมี พล.ต.ธิรา แดหวา ผู้อำนวยการศูนย์สันติวิธี กอ.รมน.ภาค 4 ส่วนหน้า เป็นประธานการประชุม เพื่อสรุปข้อเท็จจริงเบื้องต้นจากการตรวจสอบการเสียชีวิตของชาวบ้านทั้ง 3 คน และประเด็นที่จะตรวจสอบต่อไป

ภายหลังการประชุม พล.ต.ธิรา และกรรมการบางคนได้ร่วมตอบคำถาม "ทีมข่าวอิศรา" เกี่ยวกับความคืบหน้าการตรวจสอบเรื่องนี้

## พล.ต.ธิรา : เหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 16 ธ.ค. จากนั้นวันที่ 17 ธ.ค.ตอนเช้า ได้ส่งคณะกรรมการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนฯ ขึ้นไปบนภูเขา เพื่อไปดูข้อเท็จจริงว่าเป็นอย่างไร เมื่อขึ้นไปก็เห็นศพ 3 ศพถูกยิง ไม่มีกระสุน ไม่มีอาวุธ ภาพของเหตุการณ์ประมวลได้ว่าเป็นคนไปตัดไม้บนภูเขา ซึ่งจริงๆ ฝ่ายความมั่นคงได้ห้ามขึ้นภูเขาอยู่แล้ว แต่หลายคนก็ยังขึ้นไป

เมื่อชุดลาดตระเวนไปปฏิบัติการค้นหาผู้ก่อเหตุรุนแรง ซึ่งในพื้นที่นี้มีประวัติว่ามีกลุ่มที่ขึ้นไปเคลื่อนไหวบนภูเขา เจ้าหน้าที่จึงเข้าไปพิสูจน์ทราบ โดยใช้คำว่า น่าจะเป็นการสำคัญผิดว่าเป็นอาร์เคเค เจ้าหน้าที่ชุดนี้มี 12 นาย ชุดนั้น (ฝ่ายชาวบ้าน) มี 6 คน ทำให้มีผู้เสียชีวิต 3 คน รอดอีก 3 ก็มีการแสดงตัวตนทั้งหมดแม้เราไม่เอ่ยนามแต่ทุกคนรู้ว่าใครเป็นใคร ยังไม่เห็นรายชื่อ แต่ 1 ชุดของอาร์เคเคมี 6 คนพอดี และของเจ้าหน้าที่ 1 ชุดมี 12 คน ก็เลยสำคัญผิดคิดว่าเป็นอาร์เคเค

เรายืนยันว่าจะค้นหาความจริง ก็มีการสอบถามกรรมการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนฯ ที่ไปเจอศพ 3 ศพ ได้พูดคุยกับผู้นำท้องที่ ผู้นำศาสนา คุยกับญาติ เขาบอกว่าเหตุเกิดแล้วมันเป็นเรื่องของความประสงค์ของอัลลอฮ์ เราก็ไม่รู้จะทำอย่างไร ก็ต้องแก้กันไป ช่วยเหลือกันไป

ศอ.บต. (ศูนยอำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้) เยียวยา 5 แสนบาทตามหลักเกณ์ แม่ทัพก็เยียวยาตามน้ำใจ มีคนบอกว่ากระทรวงกลาโหมทำผิด กระทรวงกลาโหมควรจะไปเยียวยาด้วย ก็ต้องไปถามกระทรวงกลาโหมว่าจะเยียวยาหรือเปล่า เราก็มีหน้าที่เสนอแนะว่าถ้าเป็นอย่างนี้ก็น่าจะเยียวยาได้ แต่เป็นเท่าไหร่เราไม่รู้ หน้าที่ของผมแค่ส่งคณะกรรมการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนฯ เข้าไปพิสูจน์ความจริง พร้อมเสนอแนะอะไรเพิ่มเติมเรื่องการสร้างความเข้าใจ

7 วันที่ผ่านมามีคนไปหาชาวบ้านเยอะมาก มีการพูดอย่างโน้นอย่างนี้ เรื่องคดีก็ว่าไปตามกฎหมาย สิ่งที่เรามาคุยกันคือเราจะทำอย่างไรเพื่อให้เกิดความเป็นธรรม คนที่ยิงก็ต้องว่าไปตามกฎหมาย ไปมอบตัวแล้วกับผู้การนราธิวาส (หมายถึงผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดนราธิวาส) ส่วนเรื่องของวินัย กฎการปะทะมันเป็นอย่างไรก็ต้องมาดู ต้องมาอธิบาย เราก็ไม่รู้ว่าเหตุการณ์มันเป็นอย่างไร แต่ที่แน่ๆ มีคนถูกยิง ทหารก็ไปมอบตัว รายละเอียดก็ต้องไปถามผู้การนรินทร์ (พล.ต.ต.นรินทร์ บูสะมัญ ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดนราธิวาส) มีการแจ้งความกัน ผมก็ไม่มีรายละเอียด เพราะเขาไปมอบตัวกับผู้การนราธิวาส ยืนยันว่าเราจะไม่ปกป้องผู้กระทำผิดแน่นอน เราก็สอบสวนทางวินัย คุณละเมิดหรือเปล่า

## พรวิลัย บวรณรงค์เดช กรรมการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนฯ อดีตพยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โรงพยาบาลเทพา จ.สงขลา : หลังจากที่ขึ้นไปดูที่เกิดเหตุ มีการสรุปกันว่า เหตุที่เกิดเกิดจากเจ้าหน้าที่สำคัญผิด นึกว่าผู้ที่ไปตัดไม้เป็นผู้ก่อเหตุรุนแรงที่เข้าไปกบดานบนเขาตะเว เพราะพื้นที่ที่ขึ้นไปเป็นพื้นที่ห้ามประชาชนทั่วไปเข้าไป แต่เมื่อกำลังเจ้าหน้าที่เข้าไปเจอกันกับผู้ที่ตัดไม้อยู่ ก็ทำให้สำคัญผิดว่าเขาเป็นผู้ก่อเหตุรุนแรง และพยายามหนี ข้อมูลนี้เจ้าหน้าที่เป็นคนบอก ในส่วนของท่าทางที่เสียชีวิต เป็นท่าที่กำลังปีนหน้าผาเพื่อหนี

สำหรับระยะยิงต้องรอการพิสูจน์ทางนิติวิทยาศาสตร์อีกครั้ง แต่น่าจะไม่ได้ใกล้ขนาดประชิด โดยลักษณะของเหตุที่เกิดขึ้น ถ้ามองจากสถานที่เกิดเหตุ ทหารน่าจะอยู่จากด้านล่าง คนตัดไม้น่าจะอยู่ด้านบน เหมือนยิงกราดขึ้นไป

## คอรีเยาะ หะหลี กรรมการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนฯ และแกนนำสตรีบ้านควนโนรี : จะไม่มีการแถลงข่าวเรื่องนี้จนกว่าเจ้าหน้าที่ตำรวจจะทำหน้าที่จนสมบูรณ์ คณะกรรมการฯก็จะทำหน้าที่หาข้อเท็จจริงต่อไป พร้อมที่จะนำความจริงขึ้นมาพูดคุยหากมีการทำงานที่ไม่ตรงไปตรงมา

----------------------------------------------------------------------------------------

บรรยายภาพ : พล.ต.ธิรา แดหวา 

อ่านประกอบ : 

สั่งสอบยิงปะทะบนเขาตะเวดับ 3 หลังชาวบ้านร้องเรียนอาจไม่ใช่คนร้าย

คนดีหรือคนร้าย? ชาวบ้านข้องใจ-รวมตัวรอฟังคำตอบเหยื่อปะทะ 3 ศพ

แม่ทัพ 4 แจง จนท.สำคัญผิดยิงชาวบ้านตัดไม้ 3 ศพ สั่งตั้งทีมสอบสวน

35 ชั่วโมงแห่งความทุกข์ใจ รอ 3 ศพคนตายจากเขาอาปี

เสียงเพรียกจากบองอ...เมื่อเสียงร้องขอความเป็นธรรมดังกว่าเสียงปืน

สับขาหลอก? คดียิง 3 ศพที่ระแงะ ทหาร 2 นายดอดมอบตัว สภ.เมือง

เยียวยาครอบครัว 3 เหยื่อกระสุนเขาตะเว ผู้การทหารพรานขอโทษ-รับผิด

ผบ.ทบ.ล่องใต้-เสียใจเหตุเขาตะเว ย้ำ"กฎการปะทะ"กำลังพลผิดต้องรับโทษ