อาลัย "วาเด็ง ปูเต๊ะ" พระสหายแห่งสายบุรี
นายวาเด็ง ปูเต๊ะ พระสหายแห่งสายบุรี ซึ่งศูนย์ข่าวอิศราเคยนำเสนอเรื่องราวชีวิตในแง่มุมของความจงรักภักดีและความผูกพันกับในหลวง ได้เสียชีวิตลงแล้วด้วยโรคชรา เมื่อเวลาประมาณ 15.00 น.วันอังคารที่ 7 ส.ค.2555 สิริรวมอายุได้ 96 ปี
หลังข่าวการเสียชีวิตเผยแพร่ออกไป นายธีระ มินทราศักดิ์ ผู้ว่าราชการจังหวัดปัตตานี และนายนิพนธ์ นราพิทักษ์กุล อดีตผู้ว่าฯ พร้อมคณะ ได้เดินทางไปที่บ้านของนายวาเด็ง ที่บ้านบาเลาะ ต.ปะเสยาวอ อ.สายบุรี จ.ปัตตานี ซึ่งกำลังมีพิธีศพของนายวาเด็ง โดยครอบครัวได้ทำพิธีฝังที่กุโบร์บ้านทุ่งเค็จ ในเวลา 17.00 น.วันเดียวกัน
นางสาวกิ่งอ้อ เล่าฮง ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์กรุงเทพธุรกิจ (ในขณะนั้น ปัจจุบันเป็นผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์บางกอกโพสต์) กับ นายไพรัช มิ่งขวัญ ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์แนวหน้า เคยรายงานเรื่องราวชีวิตของ นายวาเด็ง หรือที่ลูกหลานเรียกกันว่า "เป๊าะเด็ง" เมื่อเดือน พ.ย.ปี 2548 ผ่านทางเว็บไซต์ศูนย์ข่าวอิศรา ในชื่อสั้นๆ ว่า "วาเด็ง ปูเต๊ะ พระสหายแห่งสายบุรี" และได้รับความสนใจจากสังคมอย่างกว้างขวาง
การให้สัมภาษณ์ในครั้งนั้น นายวาเด็ง เล่าถึงการได้มีโอกาสเข้าเฝ้าฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เป็นครั้งแรกในชีวิต ในช่วงที่พระองค์เสด็จพระราชดำเนินยังบ้านทุ่งเค็จ ต.แป้น อ.สายบุรี เพื่อทอดพระเนตรความเป็นไปได้ในการขุดคลองชลประทานในพื้นที่ดังกล่าว
"ตอนนั้นเป๊าะทราบแล้วว่าเป็นในหลวง แต่จะเข้าไปใกล้ๆ ก็ไม่กล้า เพราะว่านุ่งโสร่งตัวเดียว ไม่ได้สวมเสื้อ แต่เมื่อได้เข้าไปใกล้ๆ ในหลวงก็บอกว่าจะมาขุดคลองชลประทานให้ พอได้ยินอย่างนั้น เป๊าะก็ดีใจมาก คุยกันเยอะ ท่านถามว่าถ้าขุดคลองสายทุ่งเค็จนี้จะไปสิ้นสุดลงที่ตรงไหน เป๊าะบอกท่านว่าคลองเส้นนี้มีที่ดินติดเขต ต.แป้น ทางเหนือขึ้นไปสุดที่ อ.ศรีสาคร (จ.นราธิวาส) ในหลวงถามต่อว่า ถ้าไปออกทะเลจะมีกี่เกาะ เป๊าะก็ตอบท่านไปว่ามี 4 เกาะ ท่านก็ชมว่าเก่ง สามารถจำทุกที่ที่ผ่านไปได้ แล้วท่านก็เปิดดูแผนที่ที่นำมาด้วย แล้วบอกว่า เป๊าะรู้จริง ไม่โกหก ทุกสิ่งที่เป๊าะบอกมีอยู่ในแผนที่ของพระองค์แล้ว"
เป๊าะเด็ง ยังเล่าถึงความผูกพันระหว่างพระเจ้าแผ่นดินกับพสกนิกรของพระองค์ในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ กับที่มาของการเป็น "พระสหายแห่งสายบุรี" ว่า "ในหลวงคุยกับเป๊าะเป็นภาษามลายู ท่านพูดมลายูสำเนียงไทรบุรี คุยกันก็เข้าใจเลย พอเจอกันบ่อยๆ คุยกัน มีความเห็นตรงกัน ท่านก็เลยรับเป๊าะเป็นพระสหาย เป๊าะบอกว่า ทุกสิ่งทุกอย่างที่บอกท่านไปทั้งหมดเป็นความจริง พูดโกหกไม่ได้จะเป็นบาป"
เรื่องราวของเป๊าะเด็งไม่ได้เป็นที่รู้กันเฉพาะในหมู่ชาวบ้านทั่วๆ ไป แต่ข้าราชการน้อยใหญ่ก็รู้จักแกเป็นอย่างดี เนื่องจากทุกครั้งที่ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และ สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐานยังพระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ นายวาเด็งจะได้รับเชิญให้เข้าเฝ้าฯรับเสด็จด้วยทุกครั้ง จนเป็นที่โจษจันกันปากต่อปากว่า นายวาเด็งเป็นพระสหายของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
ภายหลังสารคดี "พระสหายแห่งสายบุรี" เผยแพร่ออกไป ก็มีสื่อมวลชนอีกหลายแขนงรายงานเรื่องราวของเป๊าะเด็ง ขณะที่ศูนย์ข่าวอิศราโดย รอซิดะห์ ปูซู ได้ย้อนกลับไปเยี่ยมเยียนและพูดคุยกับเป๊าะเด็งอีกครั้ง ในฐานะผู้ดำเนินชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พร้อมๆ กับงานเขียนที่ชื่อ "ชีวิตพอเพียงของ ‘เป๊าะเด็ง’ กับเรื่องเล่าวันเข้าเฝ้าฯในหลวง"
สำหรับชีวิตส่วนตัวของนายวาเด็งนั้น มีภรรยาคู่ทุกข์คู่ยากคือ นางสลาเมาะ ปูเต๊ะ มีบุตรธิดารวมทั้งหมด 5 คน เป็นชาย 3 คน และหญิง 2 คน ก่อนเสียชีวิตเป๊าะเด็งกับภรรยาอาศัยอยู่กับบุตรสาวคนเล็กที่บ้านบาเลาะ ต.ปะเสยาวอ อ.สายบุรี โดยในช่วงที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระประชวร และเสด็จพระราชดำเนินไปประทับยังโรงพยาบาลศิริราช นายวาเด็งก็เคยเดินทางไปลงนามถวายพระพรด้วย
บ้านบาเลาะ บ้านของเป๊าะเด็งเป็นหมู่บ้านเล็กๆ ใน ต.ปะเสยาวอ ห่างจากตัวอำเภอสายบุรีประมาณ 6 กิโลเมตร คำว่า "บาเลาะ" เป็นชื่อต้นไม้ใหญ่ โคนต้นขนาดเท่ากับต้นมะพร้าว 3 ต้นรวมกัน ในอดีตเคยมีผู้พบเห็นต้นบาเลาะที่บริเวณนี้ จึงเป็นที่มาของชื่อหมู่บ้านนับแต่นั้นมา
"เป๊าะเด็ง" เป็นคนรุ่นเก่า ไม่ได้จบการศึกษาระดับใดเลย เพราะสมัยนั้นยังไม่มีสถาบันอะไรให้เรียน แม้แต่วิชาศาสนาก็ไม่มี การปฏิบัติศาสนกิจก็ทำตามที่ผู้ใหญ่ปลูกฝังถ่ายทอด แต่เขากลับมีมุมมองในเรื่องต่างๆ ที่แหลมคม รวมทั้งปัญหาสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีคนกลุ่มหนึ่งพยายามแบ่งแยกดินแดน
"เป็นไปได้อย่างไรที่คนสามจังหวัดจะอยู่กันอย่างแคบๆ ประเทศเปรียบเหมือนรั้วบ้าน อยู่ที่กว้างๆ กับอยู่ที่แคบๆ อย่างไหนดีกว่ากัน"
แม้วันนี้เป๊าะเด็งจะจากโลกนี้ไป แต่เรื่องราวของพระสหายแห่งสายบุรีจะอยู่ในความทรงจำของคนไทยจำนวนมากตลอดไป...
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
หมายเหตุ : ภาพจากแฟ้มภาพอิศรา
อ่านประกอบ :
1 "วาเด็ง ปูเต๊ะ" พระสหายแห่งสายบุรี
http://www.manager.co.th/Local/ViewNews.aspx?NewsID=9480000153232
2 ชีวิตพอเพียงของ "เป๊าะเด็ง" กับเรื่องเล่าวันเข้าเฝ้าฯในหลวง
http://www.isranews.org/south-news/documentary/39-2009-11-15-11-15-13/1767-2009-12-04-19-50-43.html