อะไร? อยู่ในชุดแข่ง Olympic ลายพร้อย ของ “ทีมจีบี”
“ทีมจีบี” (Team GB:Great Britain) คือชื่อเรียกทีมนักกีฬาจากสหราชอาณาจักรและไอร์แลนด์เหนือ ในการแข่งขันทั้งโอลิมปิกและพาราลิมปิก เริ่มใช้ตั้งแต่ปี ค.ศ.1999 (พ.ศ.2542) ก่อนการแข่งขันโอลิมปิก ซิดนีย์เกมส์ ที่ประเทศออสเตรเลีย ในปี ค.ศ.2000 (พ.ศ.2543)
โดยผู้ที่คิดคำนี้ขึ้นมาได้แก่ “มาร์เซนา บ็อกดาโนวิช” ผู้อำนวยการฝ่ายการตลาด สมาคมโอลิมปิกแห่งอังกฤษ (British Olympic Association:BOA) ที่คิดว่าชื่อเดิมของ “ทีมจีบี” นั้นยาวเกินไป จึงคิดชื่อใหม่ที่สั้นและเรียกได้ง่ายกว่า
ซึ่งแน่นอนว่า การ “รีแบรนดิ้ง” ดังกล่าว ยังทำไปเพื่อผลประโยชน์ทางธุรกิจของสมาคมโอลิมปิกแห่งอังกฤษเองด้วย
และก็อย่างที่รู้กันว่า ในการแข่งขันโอลิมปิก ลอนดอนเกมส์ ในปี ค.ศ.2012 (พ.ศ.2555) ทีมจีบี ใช้ชุดแข่งสุดไฮเทคจากอาดิดาส ที่ออกแบบลวดลวยสุดล้ำ โดย “สเตลล่า แม็คคาร์ทนี่ย์” ดีไซเนอร์ชื่อดังชาวอังกฤษ บุตรสาวของ “เซอร์ พอล แม็คคาร์ทนี่ย์” ตำนานเพลงอังกฤษจากวงเดอะ บีทเทิ้ลส์
แม็คคาร์ทนี่ย์สาว กล่าวว่า เธอออกแบบชุดนี้ โดยให้ความสำคัญกับอธิบายว่า ตนออกแบบชุดนี้ โดยให้ความสำคัญกับธงของสหราชอาณาจักร หรือที่เรียกกันว่า “ธงยูเนียนแจ็ค” (Union Jack) เป็นอันดับแรก
“จุดที่ต้องเริ่มต้นเป็นอันดับแรกในโครงการนี้ก็คือ การพิจารณาถึงธงของสหราชอาณาจักร สำหรับฉันแล้วนั้น มันเป็นหนึ่งในธงที่สวยงามที่สุดบนโลกนี้ และมันเป็นสิ่งสำคัญสำหรับฉัน ที่จะต้องซื่อสัตย์ต่อรูปแบบอันเลื่องชื่อ แต่ก็ต้องทำให้มันดูทันสมัย และนำเสนอมันในรูปแบบของยุคปัจจุบัน
“ในท้ายที่สุดแล้ว เราต้องการให้นักกีฬารู้สึกเหมือนเป็นทีมเดียวกัน และภาคภูมิใจไปกับเอกลักษณ์ที่เราสร้างขึ้น"
การใช้ธง 3 สี แดง, ขาว และน้ำเงิน ที่มีรูปกากบาทซ้อนทับกัน 2 อัน จะทำให้คน 4 ชาติ อังกฤษ, เวลส์, สก๊อตแลนด์ และไอร์แลนด์เหนือ "รู้สึกเหมือนเป็นทีมเดียวกัน” ได้อย่างไร?
เพื่อแสวงหาคำตอบดังกล่าว อาจต้องหมุดนาฬิกาย้อนไปกว่า 200 ปีก่อน
เพราะดีไซน์ของธงยูเนี่ยนแจ็คในปัจจุบันเกิดขึ้นในปี ค.ศ.1801 (พ.ศ.2344) โดยนำกากบาทสีแดงพร้อมขอบสีขาวจากธงเซ็นต์จอร์จของอังกฤษ ไปวางซ้อนอยู่บนธงพื้นสีน้ำเงินที่มีกากบาทแทยงมุมสีขาวจากธงเซ็นต์แอนดรูว์ ของสก๊อตแลนด์ ก่อนจะนำกากบาทสีแดงและขาวแทยงมุมจากธงเซ็นต์แพทริกของไอร์แลนด์มาวางทับอีกชั้น
( "ที่มา" ของธงยูเนี่ยนแจ็ค)
“ธงยูเนี่ยนแจ็ค” ถูกใช้เพื่อบ่งบอกสถานะอย่างเป็นทางการหรือกึ่งทางการของดินแดนในอาณานิคมอังกฤษหลายแห่ง
พูดง่ายๆ ธงยูเนี่ยนแจ็คเป็น “สัญลักษณ์” ของจักรวรรดิอังกฤษที่ 2 (จักรวรรดิอังกฤษที่ 1 เริ่มในรัชสมัยสมเด็จพระนางเจ้าเอลิซาเบธที่ 1 สิ้นสุดเมื่อสหรัฐอเมริกาประกาศอิสรภาพ หรือระหว่างปี ค.ศ.1583-1783 ทำให้อังกฤษหันมาล่าอาณานิคมในทวีปเอเชียและแอฟริกา แทนทวีปอเมริกา) ที่ต้องเผชิญหน้ากับความผกผันอย่างสูง
เพราะเป็นทั้งช่วงที่จักรวรรดิอังกฤษยิ่งใหญ่ที่สุด หลังเซ็นสัญญาแวร์ซายส์ ทำให้มีอาณานิคมทั่วโลก จนกลายเป็น “ดินแดนที่พระอาทิตย์ไม่เคยตกดิน” ก่อนตกต่ำสุดๆ หลังสงครามโลก ครั้งที่ 2 ที่ทำให้ประเทศอาณานิคมหลายประเทศประกาศแยกตัวเป็นอิสระ
แม้วันนี้ "จักรวรรดิอังกฤษ" จะล่มสลายไปแล้ว
แต่สำหรับประเทศอังกฤษ, สก๊อตแลนด์และไอร์แลนด์ ที่ผนวกดินแดนรวมกัน ในรัชสมัยพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ ราว 300 ปีก่อน (ส่วนเวลส์ถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอังกฤษตั้งแต่สมัยพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 1 แห่งอังกฤษ ราว 700 ปีก่อน)
ธงยูเนี่ยนแจ็ค ยังเปรียบเสมือน “สัญลักษณ์” รวมใจคน 62 ล้านคน ในสหราชอาณาจักร (United Kingdom=กลุ่มประเทศที่ปกครองโดยกษัตริย์องค์เดียวกัน) ที่ล้วนอยู่ภายใต้พระบรมโพธิสมภารของ “สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2” ท่ามกลางวิกฤตเศรษฐกิจ การเมือง และสังคม ที่กำลังถาโถมเข้ามาสู่ประเทศ
ในชุด “ทีมจีบี” จึงไม่เพียง สะท้อน “อนาคต” ผ่านเทคโนโลยีการผลิตที่อาดิดาสภูมิใจ ทั้ง "เทคฟิต" (TechFit) เทคโนโลยีการตัดเย็บไร้รอยต่อ, "พาวเวอร์เว็บ" (Powerweb) ใช้วัสดุที่ยืดหยุ่นรับรองทุกการเคลื่อนไหว และ "ไคลแม็กคูล" (ClimaxCool) มีระบายอากาศได้ดีช่วยให้เหงื่อแห้งเร็ว ชุดไม่อุ้มน้ำหนัก
ยังส่งผ่าน “อดีต” มาถึง “ปัจจุบัน” เพื่อสร้างความกลมเกลียวให้กับคนในชาติ ผ่าน “ธงยูเนี่ยนแจ็ค” ที่ “แม็คคาร์ทนี่ย์ผู้ลูก” ลูกหม้อของเมืองผู้ดีเองเป็นผู้ออกแบบ
เป็นการผสมผสาน อดีต, ปัจจุบัน และอนาคต ไว้ใน “ชุดกีฬา” เพียงไม่กี่ชุด
ส่วน “แม็คคาร์ทนีย์ผู้พ่อ” ก็เป็นผู้ร้องเพลงอมตะ Hey Jude ของวงเดอะ บีทเทิ้ลส์ เป็นรายการสุดท้ายของพิธีเปิดลอนดอนเกมส์อย่างเป็นยิ่งใหญ่
และแม้ว่าความหมายจะเป็น “สิ่งสมมุติ” ที่ผู้คนใส่เข้าไปภายหลังเพื่อเพิ่มมูลค่าให้กับผู้คน, สถานที่, วัตถุ, เหตุการณ์ ฯลฯ
แต่ก็น่าจะดีกว่า ทำอะไรโดยไม่มี “ความหมาย” เลย มิใช่หรือ?
-ป.ล.สำหรับชุดแข่งของทีมนักกีฬาทีมชาติไทยที่ใช้ในโอลิมปิกครั้งนี้ ออกแบบโดย บริษัท แกรนด์สปอร์ต กรุ๊ป จำกัด ภายใต้แนวคิด “ถักทอประสานใจ” โดยใช้ริ้วของธงชาติไทยมาทอถัดเหมือนลายทอผ้า สื่อให้เห็นถึงการหลอมรวมจิตใจของนักกีฬาไทยและคนไทยทั่วโลก ...ส่วนจะสวยสู้ชุดแข่งของ "ทีมจีบี" ได้หรือไม่ ให้แต่ละคนตัดสินกันเอง !