ความเห็น FTA Watch กับการยกเลิกคำขอต่างชาติจดสิทธิบัตรกัญชา

ความเห็นของกลุ่มศึกษาข้อตกลงเขตการค้าเสรีภาคประชาชน FTA Watch ต่อการที่อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา ยกเลิกคำขอรับสิทธิบัตรกัญชา 1 คำขอรับ ที่เหลือ 8 คำขอรับอยู่ระหว่างตรวจสอบว่าจะยกเลิกได้หรือไม่

สิ่งที่ กรมทรัพย์สินทางปัญญา ต้องทำขณะนี้

1.ฐานข้อมูลสิทธิบัตร 

ตั้งแต่เป็นข่าวสิทธิบัตรกัญชาจะเห็นได้ว่ามีการแถลงพบคำขอสิทธิบัตรเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จาก 9 คำขอฯ เป็น 10-12 คำขอฯ แสดงให้เห็นว่า การที่จะค้นหาข้อมูลเรื่องคำขอรับสิทธิบัตรจากฐานข้อมูลสิทธิบัตรเป็นเรื่องยากและไม่มีความแน่นอน ซึ่งประเด็นนี้ กรมทรัพย์สินฯ ต้องเปิดเผยมาทั้งหมดว่าจนถึงขณะนี้มีคำขอสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับกัญชาจริง ๆ แล้วกี่คำขอฯ และต้องเปิดเผยทั้งหมดต่อสาธารณะ

2. ขั้นตอนการตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตร

2.1 คำขอรับสิทธิบัตรที่ยื่นต่อกรมทรัพย์สินฯ แล้วแต่ยังไม่ประกาศโฆษณาในหมวดนี้ เนื่องจากคำขอฯ ที่เราสามารถสืบค้นได้จะเป็นเฉพาะคำขอฯ ที่ได้ประกาศโฆษณาแล้ว แต่จากข้อมูลคำขอรับสิทธิบัตรที่เกี่ยวกับกัญชาที่เราค้นเจอ พบว่ากรมทรัพย์สินฯ ใช้เวลาที่ยังไม่เปิดเผยคำขอรับสิทธิบัตรนั้น (จากวันที่ยื่นคำขอรับฯ ถึงวันประกาศโฆษณามีตั้งแต่ 2-5 ปี ดังนั้น สาธารณชนหรือแม้แต่นักวิชาการที่ติดตามเรื่องนี้ จึงไม่สามารถรู้ได้ว่า ยังมีอีกกี่คำขอฯ ที่ได้ยื่นต่อกรมฯ แล้วแต่ยังไม่ได้ยื่นประกาศโฆษณา

ดังนั้นกรมทรัพย์สินฯ ต้องเร่งตรวจสอบคำขอฯ ที่เกี่ยวกับกัญชาทั้งหมดตามมาตรา 28 พรบ. สิทธิบัตร คือ คำขอฯ นั้นไม่ได้รับการคุ้มครองตามมาตรา 9 ทุกวงเล็บ คือ (1) สารสกัด (4) วิธีการรักษาโรค (5) ความมั่นคง ให้รีบสั่งยกคำขอฯ นั้น ส่วนคำขอฯ ใดที่เห็นว่าถูกต้องในขั้นตอนนี้ ให้รีบประกาศโฆษณาให้สาธารณชนรับทราบ

2.2 คำขอรับสิทธิบัตรที่ได้ประกาศโฆษณาแล้ว จากคำขอฯ ที่ค้นพบ 12 คำขอฯ พบว่าอยู่ระหว่างประกาศโฆษณา 6 คำขอ จึงขอให้อธิบดีปฏิบัติตามมาตรา 30 คือ เมื่อประกาศแล้ว ถ้าคำขอฯ ไม่ชอบด้วยมาตรา 5 (ต้องมีความใหม่ + นวัตกรรมที่สูงขึ้น), 9, 10, 11 หรือ 14 ให้อธิบดีฯสั่งยกคำขอสิทธิบัตรนั้น

2.3 คำขอรับสิทธิบัตรที่อยู่ระหว่างการตรวจสอบการประดิษฐ์ จากคำขอฯ ที่พบ 12 คำขอฯ พบว่าอยู่ในระหว่างยื่นตรวจสอบขั้นตอนการประดิษฐ์ 5 คำขอ

ขอให้กรมทรัพย์สินฯ เร่งดำเนินการตามมาตรา 24, 25 ถ้าคำขอฯ ใดไม่มีความใหม่หรือขั้นตอนการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น หรือไม่สามารถคุ้มครองได้ตามมาตรา 9 ให้เรื่องยกคำขอฯ นั้น

ทั้งนี้ การยกแค่ 1 คำขอ ในวันนี้ตามการแถลงของอธิบดีไม่เพียงพอ ยังถือว่ากรมทรัพย์สินฯ ยังละเลยต่อกฎหมายของตัวเอง

กรรณิการ์ กิจติเวชกุล
FTA Watch
19 พ.ย.61

อ่านประกอบ:“สนธิรัตน์”สั่งใช้ ม.30 ยกเลิกคำขอต่างชาติจดสิทธิบัตร “สารสกัดกัญชา”

ภาพประกอบ:https://www.voathai.com/a/memory-marijuana-tk/3896500.html