ผักไฮโดรโปนิกส์สารเคมีตกค้างเพียบ ไทยแพนเผย 63.3%จากตัวอย่างเกินมาตรฐาน ไนเตรทสูง

ไทยแพนเผยผลวิเคราะห์สารเคมีตกค้างในผักไฮโดรโปนิกส์ พบ 63.3% ของตัวอย่างมีสารพิษเกินมาตรฐาน เจอไนเตรทสูงจี้ อย. กรมวิชาการเกษตร หน่วยงานเกี่ยวข้องกำหนดมาตรฐานการตกค้าง ย้ำผู้บริโภคปรับความเข้าใจผักปลูกด้วยน้ำกับผักออแกนิคต่างกัน 

เมื่อวันที่ 22 ม.ค.61 เครือข่ายเตือนภัยสารเคมีกำจัดศัตรูพืช (Thai-PAN) โดยนางสาวปรกชล อู๋ทรัพย์ ผู้ประสานงาน ได้แถลงผลการตรวจสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างในผักและผลไม้ ประจำปี 2561 โดยการเฝ้าระวังครั้งนี้มีเป้าหมายในการตรวจวิเคราะห์สารพิษตกค้างในผักที่ปลูกโดยไม่ใช้ดินหรือผักไฮโดรโปนิกส์ ซึ่งได้เก็บตัวอย่างผักไฮโดรโปนิกส์จำนวน 30 ตัวอย่างจากตลาดและห้างทั้งในกรุงเทพและต่างจังหวัด

น.ส.ปรกชล เผยผลการวิเคราะห์พบมีผักจำนวน 19 ตัวอย่างพบว่า มีสารเคมีกำจัดศัตรูพืชตกค้างเกินมาตรฐาน หรือคิดเป็น 63.3% ของจำนวนตัวอย่างทั้งหมด โดยพบผักที่ไม่มีการตกค้างเลย 8 ตัวอย่าง และพบว่า ตกค้างแต่ไม่เกินมาตรฐาน 3 ตัวอย่าง ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับการตกค้างของผักและผลไม้ทั่วไปซึ่งไทยแพนได้สำรวจและวิเคราะห์เมื่อปลายปีที่ผ่านมา พบว่ามีการตกค้างสูงกว่า โดยผักทั่วไปพบการตกค้างเกินมาตรฐาน 54.4% 

น.ส.ปรกชล กล่าวด้วยว่า ความเข้าใจของประชาชนที่คิดว่า ผักไฮโดรโปนิกส์เป็นผักที่ปลอดภัยกว่า  มีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชน้อยหรือไม่ใช้เลย จึงไม่เป็นความจริงแต่ประการใด โดยไทยแพนพบสารพิษตกค้าง 25 ชนิด เช่น สารกำจัดวัชพืช (Herbicide) 1 ชนิด คือ Ametryn สารป้องกันและกำจัดโรคพืช (Fungicide) 6 ชนิด ได้แก่ Azoxystrobin, Chlorothalonil, Difenoconazole, Metalaxyl, Propamocarb และ Pyraclostrobin สารกำจัดแมลงและไร (Insecticide and Acaricide) รวม 18 ชนิด แบ่งเป็นกลุ่ม Carbamate 2 ชนิด ได้แก่ Carbofuran และ Methomyl  กลุ่ม Organophosphate 3 ชนิด ได้แก่ Chlorpyrifos, Dimethoate และ Omethoate กลุ่ม Pyrethroid 3 ชนิด ได้แก่ Cypermethrin, Etofenprox และ  Lambda Cyhalothrin กลุ่มอื่นๆ 10 ชนิด ได้แก่  Abamectin, Acetamiprid, Chlorantraniliprole, Chlorfenapyr,  Chlorfluazuron, Emamectin, Fipronil, Imidacloprid, Lufenuron และ Spinetoram ที่น่าเป็นห่วงคือสารทั้งหมดที่พบนั้นเป็นสารดูดซึมมากถึง 17 ชนิด ทำให้การล้างเพื่อลดจำนวนสารตกค้างลงเป็นไปได้ยาก

นอกจากนี้ ไทยแพนยังได้ตรวจการตกค้างของไนเตรทในผักไฮโดรโปนิกส์ด้วยเนื่องจากการตกค้างของไนเตรทเกินมาตรฐานจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง ทั้งนี้โดยเปรียบเทียบกับมาตรฐานการตกค้างของ EU เนื่องจากประเทศไทยยังไม่มีการกำหนดระดับการตกค้างสูงสุด โดยพบว่า ผักเรดคอรัล เรดโอ๊ค กรีนโอ๊ค บัตเตอร์เฮด และ ฟิลเลย์ไอซ์เบิร์ก มีไนเตรทตกค้างตั้งแต่ 199-2,500 มิลลิกรัม/กิโลกรัม  แต่มีเพียง 1 ตัวอย่างที่เกินค่ามาตรฐาน ส่วนผักคะน้า ผักกาดฮ่องเต้ ผักโขมแดง และผักบุ้งจีนที่ปลูกแบบไร้ดินนั้น พบการตกค้างของไนเตรทระหว่าง 2,976-6,019 มิลลิกรัม/กิโลกรัม ซึ่งสูงกว่าผักในกลุ่มแรกอย่างเห็นได้ชัด แต่ขณะนี้ยังไม่มีการกำหนดมาตรฐานเกี่ยวกับการตกค้างแต่อย่างใด

“ผลการเฝ้าระวังครั้งนี้จะนำเสนอต่อผู้ประกอบการ เพื่อให้มีมาตรการสำหรับดำเนินการกับผู้ผลิตผักไฮโดรโปนิกส์ที่มีสารพิษและไนเตรทตกค้างเกินมาตรฐานต่อไป ส่วนผู้บริโภคสามารถดาวน์โหลดรายชื่อของผักไฮโดรโปนิกส์ทั้งที่ปลอดภัยและไม่ปลอดภัยได้ที่เว็บไซท์หรือเพจของไทยแพน (Thai-PAN)” น.ส.ปรกชลกล่าว

ด้านน.ส.กิ่งกร นรินทรกุล ณ อยุธยา กลุ่มเปลี่ยนโลก กล่าวว่า ผู้บริโภคจำนวนมากยังสับสนเข้าใจว่า ผักไฮโดรโปนิกส์กับผักออร์แกนิคหรือเกษตรอินทรีย์นั้นเหมือนกัน และเข้าใจว่า ไม่มีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ซึ่งไม่เป็นความจริงแต่ประการใด การศึกษาครั้งนี้ทำให้ประชาชนเข้าใจมากขึ้นว่าผักโฮโดรโปนิกส์ไม่ได้ปลอดภัยกว่าผักทั่วไปที่ปลูกโดยใช้ดิน ทั้งๆที่การปลูกแบบนี้ควรจะมีการจัดการให้ปลอดภัยกว่าได้

“ผลการเฝ้าระวังครั้งนี้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กรมวิชาการเกษตร และสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ ควรมีการกำหนดมาตรฐานการตกค้างของไนเตรตในผักไฮโดรโปนิกส์ และประเมินความเสี่ยงจาการได้รับสารนี้จากพืชผัก กรมวิชาการเกษตรควรมีการทำข้อกำหนด และให้ความรู้เพื่อควบคุมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชและปุ๋ยเคมีในผักไฮโดรโปนิกส์ให้อยู่ในระดับปลอดภัย ส่วนสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา จำเป็นต้องเฝ้าระวังสารพิษตกค้างในผักไฮโดรโปนิกส์เพิ่มขึ้นนอกเหนือจากการติดตามเฝ้าระวังในผักทั่วไป” น.ส.กิ่งกรกล่าว

สำหรับแหล่งสุ่มตรวจจากตลาดและห้างในกรุงเทพและต่างจังหวัดประกอบด้วย ตลาดกิมหยง สงขลา, ตลาดราชบุรี, กูร์เมต์ สยามพารากอน, บิ๊กซี (ปากเกร็ด, แจ้งวัฒนะ, คลองหก, ราชประสงค์) เดอะมอลล์ งามวงศ์วาน, โกลเด้นเพลส ศูนย์ราชการ, ตลาดไท, ฟู๊ดแลนด์ หลักสี่, ตลาดริมปิง เชียงใหม่, แมคโคร คลองหลวง, เทสโก้ (แจ้งวัฒนะ, แคราย), ท็อปส์ (เซ็นทรัล รัตนาธิเบศร์, เซ็นทรัล เวสต์เกท),  เดอะมอลล์ งามวงศ์วาน และวิลล่ามาร์เก็ต แจ้งวัฒนะ