ธีรยุทธ วิพากษ์นโยบาย 4.0 คิดแบบอวิชา ออกกม.เอื้อนายทุนเขตเศรษฐกิจ

‘ธีรยุทธ’ วิพากษ์ ไทยแลนด์4.0 เหมือนอวิชา ยกตัวอย่างออกกฎหมายเปิดช่อง นักลงทุนเขตเศรษฐกิจ หวังผลง่ายๆ แต่ทำลายสังคม ยันไทยยังก้าวไม้พ้น 3.0 แต่คิดกระโดด

เมื่อวันที่ 26 พ.ย.60 ที่ห้องประชุมอมันตกุล สมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย  ศ.ธีรยุทธ บุญมี อาจารย์ประจำวิทยาลัยสหวิทยาการ ม.ธรรมศาสตร์ กล่าวปาฐกฏาพิเศษ ในงานเสวนา “มองการณ์ไกลประเทศไทย ทิศทางเกษตรกรรมยั่งยืน” จัดโดย โครงการสร้างคนดี มองการณ์ไกล ไทยรุ่งเรือง มูลนิธิหมอเสม พริ้งพวงแก้ว ร่วมกับ เครือข่ายวัฒนธรรมข้าวใหม่

ในช่วงหนึ่งของปาฐกฏา ศ.ธีรยุทธ กล่าวถึงนโยบายไทยแลนด์4.0 ที่ว่ากัน มีอะไรบ้าง หากมองที่จุดสำคัญเรื่องเกษตร (Precision Faming) คือการพยายามทำให้ได้ผลผลิตสูง โดยมีต้นทุนต่ำลง ใช้ดิจิทัลเทคโนโลยีเข้ามาจัดการ รัฐโฆษณา  สมาร์ท ฟาร์มมิ่ง(Smart Farming) ใช้อินเทอต์เน็ตเชื่อมโยง หมายความว่าต้องลงทุนมหาศาล ซึ่งนำมาสู่ประเด็นที่สองคือ  Automation คือ การใช้เครื่องกลโดยไม่ใช้แรงงานคนเลย ในบ้านเรา เกิดปัญหานี้เหมือนกัน  รูปแบบเศรษฐกิจแบบที่กระแทกกระทั่น หรือล้มของเก่า (distruptive) ทั้งระบบ การเงิน ประกันภัย การแพทย์ การขายปลีก การขายส่ง เห็นได้วันนี้จากข่าวโรงงงานผลิตบะหมี่กึ่งสำเร็จรูป ที่เลิกจ้างลูกจ้างไปสี่โรงงาน

ศ.ธีรยุทธ กล่าวต่ออีกว่า เรื่องที่สามคือ Consolidation  การรวมกลุ่ม เพื่อให้ลดราคาต้นทุนด้านเทคโนโลยีดังกล่าว ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะจัดการกับเกษตร เป็นราคาแพงในการใช้ดิจิทัล นโยบายเรื่องที่นาขนาดใหญ่ หมายถึงการรวมที่เป็นผืนใหญ่ เพื่อที่จะใช้เทคโนโลยีรวมกันได้ถูกลง เรื่องนี้เกิดได้ แต่ต้องมีการรวมตัวของคนเป็นจริง บ้านเรายังไม่เป็นจริง ที่ฟังข่าววันนี้สหกรณ์มีแต่โกง เป็นเรื่องที่น่าตกใจปี 2540 วิกฤติเศรษฐกิจเกิดกับสถาบันการเงินระดับสูง มาวันนี้กลับมาเกิดกับวัด โรงเรียน สหกรณ์ แสดงว่า รากแก้วรากฝอยของการคอร์รัปชั่นเกิดในทุกระดับ ถ้าจะคิด consolidation ต้องคิดเรื่องการรวมกลุ่มสหกรณ์ขนาดใหญ่ที่เข้มแข็งด้วย

“ปัญหาที่เกิดขึ้น การที่ชาวไร่ ชาวนาไม่สามารถเข้ากันได้กับเทคโนโลยีสมัยใหม่ คนที่เข้าได้ คือหนุ่มสาว แต่ผู้ใหญ่ คนแก่ในชนบทยังเข้าไม่ถึง ส่วนหนึ่งคือแพง (2) คนพร้อมหรือเปล่า (3) ถูกเขาหลอกให้คิดตาม จ่ายเงินเพื่ออุปกรณ์” ศ.ธีรยุทธ กล่าวและว่า  ไทยแลนด์ 4.0 มีทั้งแบบวิชาและอวิชา ซึ่งไม่ปฏิเสธเรื่อง 4.0 เราเข้าใจมัน เข้าใจโลก เข้าใจตัวเราว่าจะมีปฏิสัมพันธ์อย่างไรที่จะแก้ไข เพราะฉะนั้นมีแบบที่เป็นอวิชา ไม่ได้เข้าใจจริงว่า เทคโนโลยี 4.0 พื้นฐานมาจากไหนอย่างไร เอามาโฆษณาเพื่อความสำเร็จทางการเมืองเท่านั้น หวังว่าจะซื้อของซื้ออุปกรณ์จากต่างประเทศ เพราะมีเรื่องเงินทอน สวนแบ่งจาการจัดซื้อเหล่านั้น

ปัญหาอีกอย่างที่ ศ.ธีรยุทธ กล่าวถึงคือ  การประกาศนโยบาย4.0เกิดโดยตัดตอนข้ามความเป็น 3.0 ไปโดยไม่ได้มาถกกันว่า ที่ผ่านมาเราถึงหรือยังในความเป็น  3.0 เพราะในความจริงเรายังติดสิ่งที่เป็น 2.0 อยู่เลย แล้วจะกระโดดไปเลย ลองดูคุณภาพการศึกษาบ้านเราอ่อนมาก ทั้งในเชิง ภาษา คณิตศาสตร์ วิทยาศาสตร์ เป็นต้น

“วันนี้คนซึ่งอ่านไม่ออก เขียนไม่ได้  ‘สูงขึ้นค่อนข้างมาก’ เป็นตัวเลขที่น่าตกใจ  เพราะฉะนั้น ไทยแลนด์4.0 แบบอวิชา การที่มีเขตเศรษฐกิจพิเศษ ซึ่งมีได้ไม่เป็นไร แต่เหตุการณ์หลังสุดมีการเขียนกฎหมาย เพื่อเอื้อกับนักลงทุนต่างชาติ ไม่มีขีดจำกัดใดๆ เป็นสิ่งที่น่ากลัว เท่ากับเรายกเลิกกฎหมายทุกฉบับ เป็นอวิชา หวังผลสำเร็จในทางการเมือง หวังให้ทุนต่างชาติมาลงทุนโดยไม่คิดเรื่องอะไร คสช.ดำเนินนโยบาย โดยมีกลุ่มเทคโนแครต 4.0 วันนี้นายกรัฐมนตรีได้คิดรอบคอบรัดกุมหรือยัง อย่าหวังผลสำเร็จง่ายๆ” ศ.ธีรยุทธ กล่าว.

อ่านประกอบ 

ธีรยุทธ บุญมี :ข้อสังเกตประเทศไทยและสังคมไทย 4.0

'อ.ธีรยุทธ' มองนโยบายหนุน 4.0 ไม่ใช่ต่อยอดแต่คือติดยอด แนะมุ่งพัฒนาศักยภาพทางเกษตรฯ