ไทม์ไลน์ประมูลข้าวรัฐฉาว ก่อนศาล ปค.สูงสุดกลับคำสั่งทุเลาเอกชน-ใครสั่งตัดสิทธิ์?
“…ในการประมูลข้าวทั้ง 2 ครั้ง ปรากฏชื่อบริษัท พี.เอส.ซี สตาร์ซ โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) ที่เคยมี พ.ต.นพ.วีระวุฒิ วัจนะพุกกะ อดีตเลขานุการ รมว.พาณิชย์ จำเลยคดีระบายข้าวจีทูจี เป็นกรรมการ เป็นผู้ผ่านคุณสมบัติทั้ง 2 ครั้ง … แต่ทำไมยังเป็นผู้ผ่านคุณสมบัติการประมูลข้าวดังกล่าวทั้ง 2 ครั้ง ทั้งที่ควรถูกตัดสิทธิ์ หรือเป็นผู้ขาดคุณสมบัติเหมือนกับบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด เช่นกัน…”
กรณีข้อพิพาทระหว่างกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ และบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ในประเด็นการประมูลข้าวในสต็อกของรัฐเข้าสู่อุตสาหกรรมที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ กำลังร้อนแรง !
เมื่อวันที่ 11 ส.ค. 2560 ศาลปกครองสูงสุด ‘กลับ’ คำสั่งศาลปกครองกลาง (ชั้นต้น) ไม่ทุเลาชั่วคราว บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด แล้ว โดยเห็นว่าคำสั่งทุเลาของศาลปกครองกลางไม่เข้าตามระเบียบที่ประชุมใหญ่ตุลาการศาลปกครองสูงสุด (ก่อนหน้านี้ศาลปกครองกลางมีคำสั่งทุเลาชั่วคราว ให้กรมการค้าต่างประเทศระงับการซื้อขายข้าวดังกล่าวครั้งที่ 1/2560 และครั้งที่ 2/2560)
อย่างไรก็ดีข้อพิพาทนี้ยังคงต่อสู้กันในชั้นการไต่สวนของศาลปกครองกลางอยู่ เนื่องจากศาลปกครองสูงสุดแค่เพิกถอนคำสั่งของศาลปกครองกลางที่ให้ทุเลาการบังคับใช้คำสั่งของกรมการค้าต่างประเทศแก่บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด เท่านั้น (อ่านประกอบ : ศาล ปค.สูงสุดกลับคำสั่งชั้นต้น! เลิกทุเลาเอกชนปมซื้อข้าวฉาว-ชี้ไม่เสียหายร้ายแรง)
ประเด็นเหล่านี้ สำนักข่าวอิศรา www.isranews.org เคยนำเสนอไปแล้วว่า กรมการค้าต่างประเทศ ได้จัดให้มีการประมูลข้าวในสต็อกของรัฐเข้าสู่อุตสาหกรรมที่ไม่ใช่การบริโภคของคนและสัตว์ อย่างน้อย 2 ครั้ง ได้แก่ ครั้งที่ 1/2560 เมื่อวันที่ 28 เม.ย. 2560 และครั้งที่ 2/2560 เมื่อวันที่ 15 มิ.ย. 2560
ครั้งที่ 1/2560 บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ได้ขอเข้าร่วมประมูล และผ่านคุณสมบัติ ประมูลได้จำนวนกว่า 74 โกดัง วงเงินนับร้อยล้านบาท ทว่ากรมการค้าต่างประเทศกลับไม่ยอมนำข้าวออกจากคลัง และทำสัญญากับบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ภายใน 15 วัน
ต่อมาครั้งที่ 2/2560 บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ได้ขอเข้าร่วมประมูลอีกครั้ง แต่คราวนี้มีหนังสือจากกรมการค้าต่างประเทศ ลงวันที่ 13 มิ.ย. 2560 (2 วันก่อนหน้าจัดประมูลครั้งที่ 2/2560) แจ้งว่า บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ขาดคุณสมบัติในการเป็นผู้ประมูลข้าวของรัฐครั้งที่ 1/2560 และไม่มีสิทธิ์ร่วมประมูลข้าวของรัฐครั้งที่ 2/2560 ด้วย
โดยยกเหตุผลว่า มีกรรมการรายหนึ่งในบริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด เคยเป็นกรรมการในบริษัทเอกชน 2 แห่ง ที่เคยผิดสัญญาในการซื้อขายมันสำปะหลังเมื่อปี 2536/37 และเมื่อปี 2552 ศาลฎีกาพิพากษาให้เอกชนทั้ง 2 แห่งชดใช้ค่าเสียหาย แต่เอกชนทั้ง 2 แห่งยังไม่ดำเนินการใด ๆ
กรมการค้าต่างประเทศยังอ้างชื่อ พล.อ.ฉัตรชัย สาริกัลยะ รมว.เกษตรและสหกรณ์ ในฐานะรองประธานกรรมการนโยบายบริหารจัดการข้าว (นบข.) ที่รับคำสั่ง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ในฐานะประธานกรรมการ นบข. ให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ขาดคุณสมบัติ และตัดสิทธิ์การเข้าประมูลข้าวรัฐดังกล่าวด้วย (อ่านประกอบ : ปูด ขรก.พาณิชย์อ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว-ศาล ปค.คุ้มครองชั่วคราว, หนังสือกรมการค้า ตปท.อ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว-ชี้ กก.เคยผิดสัญญาซื้อมัน)
ส่งผลให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ยื่นฟ้องต่อศาลปกครองกลาง โดยมีคณะกรรมการ นบข. ทั้งคณะ (มี พล.อ.ประยุทธ์ เป็นประธานฯ) คณะอนุกรรมการพิจารณาระบายข้าวทั้งคณะ คณะทำงานดำเนินการระบายข้าวในสต็อกของรัฐทั้งคณะ และกรมการค้าต่างประเทศ เป็นผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1-4
ขอให้ยกเลิกคำสั่งของกรมการค้าต่างประเทศที่ตัดสิทธิ์ และขอให้เข้าร่วมการประมูลข้าวในครั้งต่อไป พร้อมกับขอให้ศาลปกครองกลางมีคำสั่งทุเลาชั่วคราว โดยให้ระงับการซื้อขายข้าวดังกล่าวในครั้งที่ 1/2560 และครั้งที่ 2/2560 ไว้ก่อนจนกว่าจะมีคำพิพากษา
ต่อมาศาลปกครองกลาง ได้วินิจฉัยว่า การที่กรมการค้าต่างประเทศ ทำหนังสืออ้างถึงเหตุในการออกคำสั่งดังกล่าวว่า รองประธานกรรมการ นบข. (พล.อ.ฉัตรชัย) รับคำสั่งประธานกรรมการ นบข. (พล.อ.ประยุทธ์) เห็นชอบให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ซึ่งมีความสัมพันธ์กับเอกชนที่ทำความเสียหายดังกล่าวเป็นผู้ขาดคุณสมบัตินั้น ประเด็นนี้เห็นว่า
ในชั้นไต่สวนเมื่อวันที่ 26 มิ.ย. 2560 ไม่ปรากฏหลักฐาน หรือข้อเท็จจริงว่า ประธานกรรมการ นบข. (พล.อ.ประยุทธ์) ได้สั่งการหรือให้ความเห็นชอบดังกล่าว
ดังนั้นคำสั่งให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ให้เป็นผู้ขาดคุณสมบัติ จึงอาจมีปัญหาเกี่ยวกับความชอบด้วยกฎหมาย เห็นว่า ประกาศดังกล่าวทำให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ได้รับความเดือดร้อนเสียหาย ทำให้ไม่สามารถเข้าเสนอราคาประมูลข้าวรัฐครั้งที่ 2/2560 ได้ กรณีจึงมีเหตุผลเพียงพอที่จะนำมาตรการหรือวิธีการคุ้มครองเพื่อบรรเทาทุกข์ชั่วคราวก่อนการพิพากษา (อ่านประกอบ : ศาล ปค.ชี้ไม่มีหลักฐาน‘บิ๊กตู่’สั่งตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว หลังกรมการค้า ตปท.อ้างชื่อ)
หลังจากนั้นฝ่ายผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1-4 จึงยื่นอุทธรณ์ต่อศาลปกครองสูงสุด กระทั่งศาลปกครองสูงสุดมีคำสั่ง ‘กลับ’ คำสั่งศาลปกครองกลางดังกล่าว
อย่างไรก็ดีในการประมูลข้าวรัฐดังกล่าว มีข้อสังเกตที่ยังไม่สิ้นข้อสงสัยอย่างน้อย 2 ประเด็นใหญ่ ๆ
หนึ่ง กรมการค้าต่างประเทศ อ้างชื่อ พล.อ.ฉัตรชัย รับคำสั่ง พล.อ.ประยุทธ์ เพื่อให้บริษัท ที พี เค เอทานอล จำกัด ขาดคุณสมบัติดังกล่าว พล.อ.ประยุทธ์ ได้สั่งการจริงหรือไม่ เนื่องจากการไต่สวนของศาลปกครองกลาง พบว่า ไม่ปรากฏหลักฐาน หรือข้อเท็จจริงว่า พล.อ.ประยุทธ์ ได้ดำเนินการดังกล่าวจริง
แม้ว่านางดวงพร รอดพยาธิ์ อธิบดีกรมการค้าต่างประเทศ ตั้งโต๊ะแถลงต่อสื่อเกี่ยวกับประเด็นนี้ ยืนยันว่า มีคำสั่งดังกล่าวจริง แต่กลับไม่เปิดเผยรายละเอียด หรือเอกสารหลักฐานใด ๆ ให้สื่อ หรือประชาชนทราบ
สอง การประมูลข้าวดังกล่าวทั้งครั้งที่ 1/2560 และครั้งที่ 2/2560 กรมการค้าต่างประเทศใช้ระเบียบการประมูล โดยตอนหนึ่งระบุว่า หากพบว่ากรรมการในนิติบุคคล หรือนิติบุคคลรายใด เคยทำผิดสัญญา หรือเคยถูกคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ชี้มูลความผิด อาจเข้าข่ายขาดคุณสมบัติได้
แต่ในการประมูลข้าวทั้ง 2 ครั้ง ปรากฏชื่อบริษัท พี.เอส.ซี สตาร์ซ โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) เป็นผู้ผ่านคุณสมบัติทั้ง 2 ครั้ง
มีรายงานข่าวแจ้งด้วยว่า บริษัท พี.เอส.ซี. สตาร์ซ จำกัด (มหาชน) ประมูลข้าวดังกล่าวได้ด้วย อย่างไรก็ดีเมื่อสอบถามนางดวงพร ถึงข้อเท็จจริงกรณีนี้ นางดวงพร ระบุว่า ไม่สามารถเปิดเผยได้ว่ามีเอกชนรายใดประมูลข้าวได้บ้าง เนื่องจากอาจกระทบกับราคาข้าวในตลาด
สำหรับบริษัท พี.เอส.ซี สตาร์ซ โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) เคยมี พ.ต.นพ.วีระวุฒิ วัจนะพุกกะ อดีตเลขานุการ รมว.พาณิชย์ สมัยรัฐบาล น.ส.ยิ่งลักษณ์ เป็นกรรมการผู้มีอำนาจ และเคยมีตำแหน่งถึงรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ที่สำคัญ พ.ต.นพ.วีระวุฒิ ถูกคณะกรรมการ ป.ป.ช. ชี้มูลความผิดในคดีระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ (จีทูจี) ด้วย (ปัจจุบันหลบหนีหมายจับในคดีนี้)
ขณะเดียวกันบริษัท พี.เอส.ซี. สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) รวมถึงกรรมการปัจจุบัน 5 ราย ยังตกเป็นผู้ถูกกล่าวหาในคดีระบายมันสำปะหลัง (มันเส้น) แบบจีทูจี สมัยรัฐบาล น.ส.ยิ่งลักษณ์ ปัจจุบันอยู่ระหว่างการไต่สวนข้อเท็จจริง ในชั้นคณะอนุกรรมการไต่สวน ป.ป.ช. เช่นกัน
แต่ทำไมบริษัท พี.เอส.ซี. สตาร์ช โปรดักส์ จำกัด (มหาชน) ยังเป็นผู้ผ่านคุณสมบัติการประมูลข้าวดังกล่าวทั้ง 2 ครั้ง ?
นี่คือ 2 เงื่อนปมใหญ่เกี่ยวกับคดีนี้ว่า ตกลงแล้วการประมูลข้าวรัฐดังกล่าว มีการเปิดช่องให้เอกชนบางรายเป็นผู้ชนะการเสนอราคาหรือไม่ ตามที่มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์กันในแวดวงพ่อค้าข้าว ณ ปัจจุบัน
ท้ายสุดข้อเท็จจริงจะเป็นเช่นไร คงต้องรอการพิสูจน์ในชั้นศาลปกครองต่อไป !
อ่านประกอบ :
เจาะช่องโหว่ประมูลข้าวรัฐ คำถามถึงกรมการค้า ตปท.เลือกปฏิบัติ-สองมาตรฐาน?
'บิ๊กตู่'สั่งจริง-ไม่มีแอบอ้าง! กรมการค้าตปท.พร้อมอุทธรณ์สู้คดีตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว
ไขที่มาปมตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว ก่อนนายกฯ-บิ๊กกรมการค้า ตปท.ปัดใบสั่ง-ไร้แอบอ้าง?
ศาล ปค.ชี้ไม่มีหลักฐาน‘บิ๊กตู่’สั่งตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว หลังกรมการค้า ตปท.อ้างชื่อ
หนังสือกรมการค้า ตปท.อ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว-ชี้ กก.เคยผิดสัญญาซื้อมัน
กรมการค้า ตปท.ระงับประมูลข้าวล็อต 2 หลังศาล ปค.คุ้มครองชั่วคราวเอกชนถูกตัดสิทธิ์
'บิ๊กตู่'สั่งจริง-ไม่มีแอบอ้าง! กรมการค้าตปท.พร้อมอุทธรณ์สู้คดีตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว
ปูด ขรก.พาณิชย์อ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์เอกชนซื้อข้าว-ศาล ปค.คุ้มครองชั่วคราว
กรมการค้า ตปท.เร่งริบแบงก์การันตี25ล. เอกชน หลังอ้าง‘บิ๊กตู่-ฉัตรชัย’ตัดสิทธิ์ประมูลข้าว