“พระครูวิมลปัญญาคุณ” ก้าวข้ามข้อจำกัด ขยายผลพัฒนาวางแผ่นโซล่าเซลล์ลอยน้ำ
“ถ้าท่านบอกว่าการพึ่งพาตนเองเป็นการขับเคลื่อนประเทศชาติ อาตมาพึ่งพาตนเองแล้วทำไมยังผิดระเบียบอยู่ ท่านก็เลยบอกจะปรับปรุงระเบียบข้อกฎหมายให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีให้มากขึ้น"
โรงเรียนศรีแสงธรรม บ้านดงดิบ อ.โขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี ตั้งอยู่ห่างจากชายแดนไทยกับฝั่งประเทศเพื่อนบ้านแค่ 13 กิโลเมตร ด้วยทำเลที่ตั้งอยู่ห่างไกล ทำให้ระบบไฟฟ้าไม่ค่อยเสถียร
“พระครูวิมลปัญญาคุณ” ผู้ก่อตั้งโรงเรียนศรีแสงธรรม เมื่อ 6 ปีก่อน เล่าถึงความจำเป็นต้องหันมาพึ่งพาตนเองแทบทุกอย่าง แม้กระทั่งการผลิตไฟฟ้าใช้เอง
"โรงเรียนแห่งนี้ต้องเจอปัญหาไฟดับ ซึ่งเกิดขึ้นบ่อยๆ ดับครั้งหนึ่งทีละ 10 ชั่วโมงว่า ยิ่งหน้าฝนยิ่งลำบาก ขณะที่เจ้าหน้าที่ของการไฟฟ้าฯ ก็มีน้อย เพราะว่าอยู่ไกล
ความขาดแคลนนี้เอง ทำให้คิดนำโซล่าเซลล์มาผลิตไฟฟ้า สำหรับใช้ในโรงเรียน"
พระครูวิมลปัญญาคุณ คือ พระนักประดิษฐ์ ที่พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี กล่าวชื่นชมผ่านรายการคืนความสุขให้กับคนในชาติ
“โรงเรียนนี้ อาคารเรียนขอรับบริจาคคอย่างเดียวจนเขาไม่อยากจะรู้จักอาตมาแล้ว งบประมาณของภาครัฐไม่สนับสนุนไม่มีใครให้ โรงเรียนนี้ใช้งบในการสร้าง 18 ล้านบาท ปัจจุบันเหลือหนี้อยู่ 4 ล้านบาท ก่อตั้งมาได้ 2 ปีแล้ว ก็พอไปได้"
โรงเรียนศรีแสงธรรม สอนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1-6 พระครูวิมลปัญญาคุณ บอกว่า แรกๆ ไม่รู้ว่าจะให้เด็กเรียนอะไร ก็เลยคิดจะเอาแสงแดดมาสอนเป็นวิชาวิทยาศาสตร์ เพราะเป็นเรื่องใกล้ตัว ครั้งแรกก็ได้แผ่นโซล่าเซลล์มาให้เด็กทำเป็นโครงงานเข้าประกวด และก็ประสบความสำเร็จ โดยการไปประกวดชนะตามเวทีต่างๆ ในจังหวัดอุบลราชธานี
จากนั้น ก็กลับมาจัดตั้งเป็นชมรมพลังงานขึ้น ปัจจุบันได้นำเข้ามาอยู่ในหลักสูตรวิชาพลังงานทดแทน
พลังงานแสงอาทิตย์ ที่ผลิตเป็นกระแสไฟฟ้าใช้เอง ครั้งแรกคิดคำนวณโหลดของการใช้ไฟของโรงเรียนประมาณ 40 หน่วย ก็เลยติดตั้งระบบพลังงานแสงอาทิตย์แบบออนกริด (On-grid System เป็นระบบโซล่าเซลล์ แบบต่อเข้ากับระบบสายส่งจากการไฟฟ้า) ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ และต่อผ่านมิเตอร์เข้ามาจ่ายไฟในโรงเรียน แต่มีบางครั้งที่โรงเรียนใช้ไฟไม่ถึง 40 หน่วย ก็จะส่งไฟย้อนกลับไปทำให้มิเตอร์หมุนย้อนกลับ
พระอาจารย์ ชี้ว่า แต่ละวันมิเตอร์จะอยู่ที่ 0 หน่วย และเป็นแบบนี้ทุกๆ วัน เพื่อไม่ให้ไฟไหลย้อนกลับ ถ้าหากไฟไหลย้อนกลับเข้ามิเตอร์ของการไฟฟ้าฯ ก็เท่ากับว่า ไฟที่ไม่ได้ใช้ก็จะส่งคืนให้กับการไฟฟ้าแบบฟรีๆ
"การผลิตไฟฟ้าใช้เอง ไฟเหลือเยอะจนการไฟฟ้าฯ ต้องมาบล็อกมิเตอร์ เพราะไฟไหลเข้าสายส่งเยอะ ทุกวันนี้เลยต้องเปิดแอร์กระหน่ำเพื่อให้น้องหมา 3 ตัว เพราะไม่รู้จะเอาไฟไปทำอะไร"
พระครูวิมลปัญญาคุณ เล่าถึงอุปสรรคที่มีปัญหากับทางการไฟฟ้าฯ เพราะการไฟฟ้าฯ ไม่สามารถคำนวณเงินได้ ด้วยไม่มีระบบฝากไฟแบบนี้ จึงให้ทางโรงเรียนถอดระบบแบบออนกริดออกก่อน
การแปลงพลังงานแสงอาทิตย์เป็นพลังงานไฟฟ้าใช้เองในโรงเรียน พระนักประดิษฐ์ บอกว่า สามารถประหยัดค่าไฟได้ แต่ละครั้งนำเงินมาซื้ออาหารกลางวันให้เด็กๆ ทานได้ ซึ่งโรงเรียนศรีแสงธรรม เลี้ยงอาหารกลางวันเด็กฟรี รวมทั้งมีรถรับส่งฟรี
“ถ้าจะต้องจ่ายค่าไฟเต็มๆ และค่าอาหารกลางวันเต็มๆ จะเอาเงินที่ไหนมาจ่าย” พระครูวิมลปัญญาคุณ ระบุ และว่า การดำเนินการผลิตไฟฟ้าใช้เอง ปัจจุบันยังคงมีข้อจำกัด ติดขัดเรื่องกฎหมาย และระเบียบ จึงได้ส่งหนังสือถึงนายกรัฐมนตรี “ถ้าท่านบอกว่าการพึ่งพาตนเองเป็นการขับเคลื่อนประเทศชาติ อาตมาพึ่งพาตนเองแล้วทำไมยังผิดระเบียบอยู่ ท่านก็เลยบอกจะปรับปรุงระเบียบข้อกฎหมายให้สอดคล้องกับเทคโนโลยีให้มากขึ้น"
สำหรับโรงงานเขาทำกันเยอะระบบออนกริด ถ้าหากวันหนึ่งผลิตสินค้าได้ 100 ชิ้น ใช้ค่าไฟ 100 บาท แต่วันนี้ผลิตได้ 100 ชิ้น จ่ายค่าไฟแค่ 20 บาทอะไรจะเกิดขึ้น การบริหารจัดการพวกนี้มีคนทำหรือยัง มีคนมารองรับหรือยัง ซึ่งมาอ่านหนังสือสมาร์ทกิตของโครงข่ายพัฒนา ก็เลยดีใจที่ยังมีคนเห็นคุณค่าตรงนี้”
พระครูวิมลปัญญาคุณ ยังตั้งเป้าจะขยายไปสู่ชุมชนและโรงงาน ซึ่งที่ผ่านมามีโรงงานมาถามว่า เขาเสียค่าไฟ 100 ล้านบาท อยากจะลดไป 20 ล้านบาท ทำได้หรือไม่ “อาตมาก็บอกว่าได้ เพราะต้นทุนถูกและไม่ได้เสียค่าจัดส่งไฟฟ้า ผลิตแล้วก็ใช้เลย ถ้าคิดเทียบกันหน่วยต่อหน่วย ถ้าเราทำระบบออนกริดใช้เทคโนโลยีดีๆ ตกอยู่ที่หน่วยละ 1.22 บาท ถ้าเทียบกับการไฟฟ้าฯ เราซื้อหน่วย 4- 5 บาทอยู่แล้ว
แต่ข้อเสียของออนกริด คือ เราต้องยืมไฟของการไฟฟ้าฯ มาก่อน ถ้าไฟการไฟฟ้าดับเราก็จะดับด้วย แต่ถ้าเป็นระบบไฮบริด (Hybrid Off-grid System ไม่ต่อกับไฟจากการไฟฟ้า จะทำงานโดยมีแบตเตอรี่ เก็บสำรองไฟ ) ไม่มีการเสีย ไม่มีการดับ ไม่ต้องรอสัญญาณไฟจากไฟฟ้า ต้นทุนจะต่างกันก็ต้องขึ้นอยู่กับแบตเตอร์รี่
"ลองคิดดูว่า แต่ละโรงเรียน แต่ละมหาวิทยาลัยลดการเสียค่าไฟ ลดลงละ 1 แสนบาทต่อเดือน เป้าหมาย 1 พันโรงเรียนทั่วประเทศ ก็คือปีละ 1,200 ล้านบาท เราจะมีเงินมาจ่ายเงินเดือนครู 15,000 บาท ได้ 6,000 กว่าคนต่อปี ช่วยสร้างผลประโยชน์ให้กับประเทศอย่างมหาศาล"
ทั้งนี้ พระนักพัฒนา กล่าวถึงโครงการที่จะพัฒนาต่อในอนาคตด้วยว่า เตรียมแผนวางแผ่นโซล่าเซลล์ลอยน้ำ โดยขณะนี้กำลังได้ให้เด็กๆ เก็บข้อมูลเกี่ยวกับการตั้งโซล่าเซลล์ลอยน้ำ ลดการระเหยของน้ำ สามารถแก้ภัยแล้งอย่างไร