สื่อความหมาย “ยินยอมพร้อมใจ” ด้วยคลิบวิดิโอ

 “อยากให้ผู้ปกครองและครู นำไปใช้สื่อสารกับเด็กๆ ให้เข้าใจเรื่องความยินยอมพร้อมใจแบบตรงไปตรงมา เราไม่ควรพูดเรื่องนี้กันอย่างอ้อมค้อมเหมือนที่ผ่านๆ มา เช่น นำไปเปรียบกับเรื่องชวนเพื่อนดื่มชา แต่เราควรบอกกันตรงๆ ไปเลยดีกว่า ได้ก็คือได้ ไม่ได้ก็คือไม่ได้ และทำให้เรื่องนี้กลายเป็นวัฒนธรรม เพื่อช่วยกันปกป้องลูกหลานของเรา”

หมายเหตุ สำนักข่าวอิศรา www.isranews.org :  ซารา ลี ผู้ก่อตั้งโครงการยินยอมพร้อมใจจัดทำคลิปวิดิโอนี้ เพื่อเป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับการนำไปใช้ในการพูดคุยเกี่ยวกับการจัดการกับสัมพันธภาพทางเพศ รวมทั้งเรื่องการล่วงละเมิดทางเพศ

-----

โครงการยินยอมพร้อมใจ หรือ Project Consent เป็นโครงการอาสาสมัครที่ทำงานสร้างความตระหนักให้สังคมร่วมกันต่อสู้และทำลาย “วัฒนธรรมข่มขืน” โดยการให้ความรู้ รณรงค์โดยใช้แคมเปญต่างๆ ที่ทำให้เกิดการพูดคุยกันในสังคมเชิงสร้างสรรค์ เพื่อร่วมกันแก้ปัญหาค่านิยม พฤติกรรม ความเชื่อที่นำไปสู่การล่วงละเมิดทางเพศ โดยให้สังคมมีความเข้าใจที่ถูกต้องและเห็นความสำคัญของ “ความยินยอมพร้อมใจ”

โครงการยินยอมพร้อมใจ มองว่าวัฒนธรรมการข่มขืน มีความสัมพันธ์กับความเข้าใจผิดของสังคมเรื่อง “ความยินยอมพร้อมใจ” เพราะนี่คือบันไดขั้นแรกที่จะนำไปสู่การล่วงละเมิดทางเพศ แต่คนส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับเรื่องนี้น้อยเกินไป และไม่ใช่แค่เรื่องของการที่ผู้ชายข่มขืนผู้หญิงทางร่างกายเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงการยอมรับของสังคมว่า ผู้ชายสามารถพูดจาแซวหรือแทะโลมผู้หญิงได้ หรือการบอกวิธีดูแลตัวเองให้กับผู้หญิงเพื่อไม่ให้ถูกล่วงละเมิด ตั้งแต่การแต่งกายมิดชิด ไม่ไปไหนมาไหนคนเดียวตามลำพังในเวลาค่ำคืน แต่ไม่ให้น้ำหนักกับวิธีการว่าผู้ชายต้องปฏิบัติตนอย่างไร

สิ่งเหล่านี้ถือเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมการข่มขืน ซึ่งจะเห็นได้ชัดเจนจากการนำเสนอผ่านสื่อต่างๆ เช่น ละคร โฆษณา ที่แสดงภาพให้เห็นการยอมรับวิธีปฏิบัติของผู้ชาย (ตัวอย่างชัดเจนที่เราได้ยินกันบ่อยคือ การที่นางเอกโดนพระเอกข่มขืนและเรื่องจบลงด้วยดี) โครงการฯ จึงมุ่งสร้างความตระหนักให้สังคมมีความเข้าใจที่ถูกต้องในเรื่องของการยินยอมพร้อมใจว่า เรื่องนี้ถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของทุกคน ไม่ใช่อภิสิทธิ์ของใครคนใดคนหนึ่งเท่านั้น ดังนั้นการสร้างให้เกิดวัฒนธรรมการยินยอมพร้อมใจ จึงเป็นการสร้างฐานการต่อสู่กับวัฒนธรรมการข่มขืน โดยไม่ต้องกล่าวโทษใคร

ด้วยเหตุนี้ โครงการฯ จึงร่วมกับบริษัทโฆษณาจูนิเปอร์ ปาร์ก/ทีบีดับบลิวเอ ในแคนาดา ผลิตคลิปวิดิโอออกมา 3 เรื่อง (เต้นรำ ผิวปาก และ หัวเราะ) แต่ละเรื่องมีความยาวไม่ถึง 30 วินาที เพื่อทำให้ผู้ชมเข้าใจได้ทันทีว่า “ความยินยอมพร้อมใจ” ในเรื่องเพศนั้นคืออะไร อยูที่ตรงจุดไหน โดยทั้ง 3 เรื่องใช้คนที่มีรูปร่างเหมือนอวัยะเพศชาย อวัยวะเพศหญิง ก้น นม และมือ มาจับคู่กัน และสื่อสารเรื่องราวที่ทำให้คนดูเข้าใจว่า เรื่องของการยินยอมพร้อมใจนั้น ดูได้ง่ายมาก ไม่ต้องตีความใดๆ ดังนั้น เมื่อได้ยินว่า ไม่ ก็คือต้องหยุด เพราะแปลว่า ไม่ได้