นโยบายประชานิยม : ปัญหาเยอะ..แต่รู้ใจชาวบ้าน

“นโยบายประชานิยม” เป็นวังวนทางการเมืองที่วันนี้ยังไม่เห็นทางหยุดยั้งได้ เพราะใครก็ตามที่เข้ามามีอำนาจก็ต้องคิดหารูปแบบใหม่ๆ ออกมา เพื่อสร้างผลงานสร้างคะแนนนิยม แม้จะเรียกชื่อต่างกันไป เช่น “ประชารัฐ” ในปัจจุบัน

ในช่วงยี่สิบปีที่ผ่านมา เราได้เห็นวัฒนธรรมการเมืองที่เหล่าผู้มีอำนาจบริหารประเทศแข่งกันสร้างขึ้นเพื่อเรียกคะแนนนิยมและสร้างการสนับสนุนจากประชาชน ด้วยการออกนโยบายใหม่ๆ ที่มุ่งหยิบยื่นผลประโยชน์ที่จับต้องได้ทันทีให้แก่ประชาชน นั่นคือ “นโยบายประชานิยม” หรืออาจเรียกในชื่ออื่นต่างกันไป เช่น ประชารัฐ ในปัจจุบัน

ทุกวันนี้ประชาชนก็เรียนรู้ด้วยเช่นกันว่า โครงการประเภทนี้เกิดขึ้นได้เพราะประชาชนมีพลังที่สามารถแปรเป็นอำนาจทางการเมืองได้ มันมิใช่แค่หลักการที่เขียนไว้ในรัฐธรรมนูญ แต่เป็นอำนาจที่จับต้องได้ เป็นอำนาจต่อรองที่ทำให้พวกเขาสามารถเข้าถึงทรัพยากรและผลประโยชน์บางอย่าง ทั้งโอกาส ทรัพย์สิน การศึกษาและการมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น คนจำนวนมากจึงเรียกร้องและพร้อมที่จะสนับสนุนนโยบายที่ตอบสนองพวกเขาให้ได้มากขึ้นกว่าเดิมในทุกๆ ด้าน

โครงการประชานิยมที่ดีก็มีอยู่บ้าง โดยหลายกรณีมีลักษณะคล้ายกับเป็นนโยบายรัฐสวัสดิการหรือการกระตุ้นเศรษฐกิจ แต่ส่วนใหญ่เป็นเรื่องการแจกจ่ายผลประโยชน์แบบง่ายๆ ไม่ยั่งยืน รวมทั้งพบว่ามีการทุจริตในขั้นตอนต่างๆ อย่างมาก ทำให้โครงการเกิดความเสียหายจนกลายเป็นภาระใหญ่ต่อประชาชนและสังคมได้ในอนาคต

“นโยบายประชานิยม” จึงเป็นพฤติกรรมทางการเมืองที่วันนี้ยังไม่เห็นทางหยุดยั้งได้ เพราะใครก็ตามที่เข้ามามีอำนาจก็ต้องคิดหารูปแบบใหม่ๆ ออกมา ขึ้นอยู่กับว่าพวกเขาจะสติปัญญา มีจิตสำนึกและความรับผิดชอบมากน้อยแค่ไหน ดังนั้นเพื่อป้องกันและจำกัดความเสียหายที่จะเกิดขึ้น สังคมจึงต้องรู้ทัน ต้องคอยเฝ้าระวัง ช่วยกันตีกรอบสร้างมาตรการตรวจสอบอย่าปล่อยให้ทำเกินเลยจนสร้างความเสียหายให้กับอนาคตของลูกหลานและประเทศชาติจนยากต่อการแก้ไขเยียวยาได้

ดร. มานะ นิมิตรมงคล

เลขาธิการ องค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน (ประเทศไทย)

15/1/59

ขอบคุณภาพประกอบจาก diariodelcuso.com