อดีตสปช.แนะสื่อเตรียมรับมือการปฏิรูป ย้ำแนวคิดยังอยู่ คสช.เอาจริง

อดีตสมาชิกสภาปฎิรูปแนะสื่อเตรียมรับมือคสช.ปฏิรูปสื่อ ย้ำแม้ร่างรัฐธรรนูญถูกคว่ำแต่แนวคิดยังอยู่ ระบุหากไม่ต้องการใช้กฎหมายในการกำกับดูแล ต้องวางแผนร่วมกันแสดงศักยภาพ

9 กันยายน 2558 ศูนย์ศึกษากฎหมายและนโยบายสื่อมวลชนสถาบันอิศรา  จัดการรับฟังความคิดเห็นกลุ่มย่อย (Focus Group) ครั้งที่ 2 ต่อร่างกฎหมายว่าด้วยองค์การวิชาชีพสื่อและการส่งเสริมการรวมกลุ่มย่อยและการกำกับดูแลกันเอง โดยเป็นการเปรียบเทียบข้อดีข้อเสียและปัญหาจากร่างพระราชบัญญัติการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพ  ส่งเสริมจริยธรรมแห่งการประกอบวิชาชีพสื่อมวลชน พ.ศ. ... และร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยจริยธรรมแห่งการประกอบวิชาชีพสื่อมวลชน พ.ศ. ... ณ ห้องประชุมอิศรา อมันตกุล  อาคารสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย

นางสาวสุวรรณา  สมบัติรักษาสุข  ประธานศูนย์ศึกษากฎหมายและนโยบายสื่อมวลชน สถาบันอิศรา  กล่าวว่า ร่างพ.ร.บ.ว่าด้วยจริยธรรมแห่งการประกอบวิชาชีพสื่อมวลชน พ.ศ. ... ของร่างศูนย์กฎหมายฯ มีจุดประสงค์เพื่อไปแก้ไขร่างของสปช. โดยข้อแตกต่างของร่างศูนย์กฎหมายฯ นั้นจะให้ความสำคัญกับการกำกับดูแลตนเองขององค์กรสื่อมวลชนทั้ง 3 ระดับ  ไม่ว่าจะเป็นองค์กรสื่อ องค์การ และสภาวิชาชีพ ทั้งนี้ทางศูนย์เห็นว่าการเป็นสมาชิกต้องมีการรับจดแจ้งองค์กรสื่อมวลชนโดยไม่ได้บังคับ แต่เพียงต้องการให้สื่อแต่ละแห่งแสดงการยอมรับในการกำกับ นอกจากนี้แต่ละสื่อแต่ละองค์กรจะต้องสร้างมาตรฐานของตัวเอง  โดยคำนึงถึงประโยชน์สาธารณะ รวมทั้งต้องจัดทำมาตรฐาน กลไก กระบวนการ และสภาพบังคับว่าจะลงโทษอย่างไรเมื่อเกิดการกระทำผิด และใช้ระยะเวลาเท่าไหร่

นางสาวสุวรรณา กล่าวว่า ในร่างของสปช.ไม่ได้มีการเขียนไว้อย่างชัดเจนว่าในกระบวนการนั้นต้องทำครบขั้นตอนหรือไม่ ฉะนั้นเกรงว่ามาตรฐานของแต่ละองค์กรอาจจะไม่เกิดขึ้นจริงหากองค์กรข้างล่างยังไม่มีความเข้มแข็ง อย่างไรก็ตามการร่างกฎหมายของศูนย์ฯมุ่งเน้นเพื่อรับรองความมีอยู่ขององค์กรและองค์การเท่านั้น และการกำกับดูแลตัวเองของผ้ปฏิบัติงานเป็นส่วนหนึ่งที่จะทำให้การกำกับมีประสิทธิภาพ

ด้านนายประดิษฐ์  เรืองดิษฐ์  อดีตสมาชิกสภาปฏิรูป (สปช.) กล่าวว่า แม้ร่างรัฐธรรมนูญจะถูกคว่ำไปแล้วในวันที่ 6 กันยายน 2558 ที่ผ่านมา แต่เรื่องการปฏิรูปสื่อยังคงมีการกล่าวถึง เพราะถึงแม้จะไม่มีการหยิบยกหรือทำให้เงียบหายไปในก็ยังมีข้อเสนอเรื่องการปฏิรูปสื่อของกระทรวงกลาโหมและซึ่งกระทรวงกลาโหมมีหนังสือทวงถามเรื่องการปฏิรูปสื่อเรื่อยๆมายัง สปช.อยู่  ซึ่งที่ผ่านมาฝ่ายความมั่นคงมีความต้องการที่จะให้เกิดการปฏิรูปสื่อ  ดังนั้นแม้จะดำเนินการเรื่องปฏิรูปสื่อหรือไม่  ฝ่ายทหารก็มีความต้องการที่จะกำกับสื่อและควบคุมสื่อเช่นเดิม  ฉะนั้นการเตรียมร่างกฎหมายจึงเปรียบเสมือนการตั้งหลักว่าต่อไปสื่อมวลชนควรเตรียมตัวอย่างไร

ส่วนเรื่องการกำหนดให้สื่อมวลชนต้องมีบัตรประจำตัวผู้ประกอบการวิชาชีพสื่อมวลชั้นนั้น นายประดิษฐ์  กล่าวว่า แม้ขณะนี้จะยังไม่มีข้อเสนอ แต่ก็จำเป็นต้องเฝ้าติดตามเรื่องการปฏิรูปสื่ออย่างต่อเนื่อง เพื่อไม่ให้มีการใช้อำนาจทางกฎหมายในการควบคุมสื่อมากเกินไป สำหรับพ.ร.บ.การคุ้มครองสิทธิเสรีภาพ  ส่งเสริมจริยธรรมและมาตรฐานวิชาชีพสื่อมวลชน พ.ศ. ... ของฉบับสปช.นั้น ในชั้นอนุกรรมการอาจจะมีข้อจำกัดในด้านเวลาที่น้อยเกินกฎหมายจึงอาจจะยังไม่ดีเท่าที่ควร  การจัดทำร่างของศูนย์ศึกษากฎหมายฯอาจจะเป็นข้อสังเกตที่เราสามารถนำไปประกอบในการพิจารณาได้

“ดังนั้นสื่อต้องหาวิธีที่จะจัดการตัวเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ  เพราะเครื่องมือทางกฎหมายจากคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ในเรื่องการกำกับดูแลสื่อมีมาอย่างแน่นอน”

อดีตสปช. กล่าวด้วยว่า ชุดความคิดเรื่องการปฏิรูปสื่อนั้นยังคงมีอยู่ และการยกร่างรัฐธรรมนูญใหม่สื่อมวลชนก็ต้องติดตามอย่างใกล้ชิด  หากไม่อยากให้เกิดกฎหมายเพื่อมากำกับดูแล สื่อมวลชนต้องตกลงกันให้ได้ว่าจะเอาอย่างไรหรือจะดำเนินการอย่างไร  ทั้งนี้ก็ต้องเตรียมพร้อมด้วยว่าหากจะเดินหน้าไม่เอากฎหมายสู้ไปแล้วแพ้จะทำอย่างไร จะได้เตรียมกฎหมายเพื่อคุ้มครองตัวเองให้มากที่สุด

ขณะที่นายปรัชญาชัย ดัชถุยาวัตร  หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์  กล่าวว่า แม้สื่อมวลชนไม่ต้องการให้มีการออกกฎหมายเพื่อมากำกับดูแล แต่วันนี้เราคงปฏิเสธไม่ได้ที่จะไม่มีการกำกับ  เพราะที่ผ่านมาการกำกับดูแลกันเองขององค์กรสื่อหรือการตรวจสอบเรื่องการกระทำผิดจริยธรรมสามารถทำได้ในระดับเล็กๆเท่านั้น  ทั้งนี้ในส่วนแนวคิดที่จะให้สื่อมวลชนมีบัตรประจำตัวผู้ประกอบการวิชาชีพสื่อมวลชนเป็นเรื่องที่ดี  เพื่อแสดงตัวตน เนื่องจากในปัจจุบันมีการแอบอ้างวิชาชีพสื่อและไปสร้างความเสียหาย