เสียหาย 3.8 พันล.!สตง.ชี้มูลคดีระบายข้าวถุงอคส.-เอกชนเครือญาติฮั้วเสนอราคารัฐ

สตง.สรุปผลสอบคดีระบายข้าวถุง อคส. ทำรัฐเสียหาย 3.8 พันล้าน พบพฤติการณ์เอกชน เอาสินค้าไปขายต่อราคาแพงไม่ถึงมือประชาชน มีความสัมพันธ์เครือญาติ โยงใยเป็นเครือข่าย ฮั้วเสนอราคาหน่วยงานรัฐ ส่ง ป.ป.ช.ฟัน!

ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org รายงานว่า เมื่อวันที่ 19 ส.ค.2558 ที่ผ่านมา สำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน ได้เผยแพร่ผลตรวจสอบโครงการจำหน่ายข้าวสารบรรจุถุงขององค์การคลังสินค้า (อคส.) ซึ่งเป็นการจำหน่ายข้าวเปลือกตามโครงการรับจำนำข้าวให้แก่ อคส. ในราคาที่ต่ำกว่าร้อยละ 50 ของราคาตลาด โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกระจายข้าวสารบรรจุถุงไปสู่ประชาชนในราคาที่ต่ำกว่าท้องตลาด การจำหน่ายข้าวสารบรรจุถุง อคส. ใช้วิธีผ่านตัวแทนจำหน่ายจำนวน 6 ราย มีข้อพิรุธ และพบความผิดปกติ โดยไม่มีการกระจายข้าวสารบรรจุถุงไปสู่ประชาชนในราคาที่ถูกอย่างแท้จริง ซึ่งไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์ของคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ (กขช.)

ผลการตรวจสอบปรากฏว่า อคส. ได้ทำสัญญาแต่งตั้งตัวแทนจำหน่าย จำนวน 6 บริษัท โดยสัญญาไม่ได้ระบุให้บริษัทตัวแทนจำหน่ายต้องจำหน่ายข้าวสารให้แก่ประชาชนในราคาตามโครงการ 70 บาท อีกทั้งไม่มีข้อกำหนดในการตรวจสอบติดตามการดำเนินการจำหน่ายข้าวสารบรรจุถุงว่าเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของโครงการ รวมทั้งไม่มีสภาพบังคับแก่บุคคลที่สามที่ซื้อข้าวไปจากบริษัทตัวแทนจำหน่าย

เมื่อสำนักงานการตรวจเงินแผ่นดิน เข้าตรวจสอบเชิงลึกก็พบพฤติการณ์ของบริษัทตัวแทนจำหน่าย เข้าข่ายกระทำความผิดดังนี้

1. บริษัทตัวแทนจำหน่ายเพียงบริษัทเดียวเท่านั้น ที่ดำเนินธุรกิจค้าขายข้าว ส่วนอีก 5 บริษัท ไม่เคยดำเนินธุรกิจเป็นตัวแทนค้าขายข้าวมาก่อน ดำเนินธุรกิจอื่น และบางบริษัทเป็นเครือญาติกัน

2. มีพยานบุคคลระบุว่าหลายบริษัทไม่มีประสบการณ์ในการจำหน่ายข้าว แต่เข้ามาทำสัญญาตัวแทนเนื่องจากรู้จักกันโยงใยเป็นเครือข่าย

3. ข้อมูลเส้นทางการเงิน การสั่งซื้อแคชเชียร์เช็คเพื่อชำระค่าข้าวสารบรรจุถุงให้กับ อคส. พบว่า ผู้ซื้อแคชเชียร์เช็คของบริษัทตัวแทนจำหน่าย ทั้ง 6 ราย เป็นบุคคลเดียวกัน

4. พบพฤติกรรมของบริษัทตัวแทนจำหน่ายนำข้าวไปจำหน่ายต่อให้กับบริษัทผู้ค้าข้าวรายอื่นในราคา ถุงละ 72 – 75 บาท มิได้จำหน่ายให้ประชาชนตามโครงการฯ ในราคา 70 บาท

ในที่ประชุมคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน (คตง.) มีความเห็นว่า การดำเนินการดังกล่าวถือว่าไม่เป็นไปตามเจตนารมณ์ของคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติ (กขช.) เพราะไม่มีการกระจายข้าวสารบรรจุถุงไปสู่ประชาชนในราคาถูกอย่างแท้จริง และหากประมาณการมูลค่าความเสียหาย จากผลต่างส่วนลดราคาที่รัฐบาลจำหน่ายข้าวสารให้แก่ อคส. ในราคาร้อยละ 50 ของราคาตลาด ปริมาณข้าวสาร รวม 100.70 ล้านถุง หรือ 503,518 ตัน เป็นมูลค่าความเสียหายจำนวนเงิน 3,830,324,750 บาท เป็นกรณีความผิดเกี่ยวกับการอนุมัติและลงนามในสัญญาที่ไม่มีข้อกำหนดในเรื่องการบังคับ ควบคุม ตรวจสอบ และติดตาม ให้ตัวแทนจำหน่ายดำเนินการให้เป็นไปตามนโยบาย และวัตถุประสงค์ที่แท้จริงของโครงการทำให้เกิดความเสียหายต่อรัฐต้องดำเนินการทางละเมิดกับเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง 

สำหรับบริษัทตัวแทนจำหน่ายทั้ง 6 บริษัท มีพฤติการณ์ร่วมกันกระทำการเพื่อให้ได้ผลประโยชน์จากรัฐโดยหลีกเลี่ยงการแข่งขันราคาอย่างเป็นธรรม ตามมาตรา 4 แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดเกี่ยวกับการเสนอราคาต่อหน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2542

ทั้งนี้ สตง.ได้ส่งเรื่องดังกล่าวให้ ป.ป.ช.และหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้องดำเนินการตามอำนาจหน้าที่ต่อไปแล้ว