ลดลงเรื่อยๆ !! ผลวิจัยพบคนไทยอ่านหนังสือเฉลี่ยเหลือ 28 นาที/วัน
สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จัดจำหน่ายหนังสือฯ จับมือคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาฯ เผยผลสำรวจพฤติกรรมการอ่าน และซื้อหนังสือของคนไทย พบมีกลุ่มที่อ่านหนังสือเป็นประจำเพียง 40% ที่เหลือ 20% อ่านบ้าง อีก 39.7% ไม่อ่านหนังสือเลย ที่นำโด่งคนอายุต่ำกว่า 20 ปี ใช้เวลากับอินเตอร์เน็ตมากที่สุดเกือบ 4 ชั่วโมง
เมื่อเร็วๆ นี้ สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จัดจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย (PUBAT) ร่วมกับคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย(ECON CHULA) และศูนย์วิจัยเพื่อการพัฒนาสังคมและธุรกิจ(SAB) จัดงานแถลงข่าวเผยผลวิจัยพฤตกรรมการอ่านและการซื้อหนังสือของคนไทย ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์
งานวิจัยชิ้นนี้สำรวจโดยสอบถามประชาชนอายุระหว่าง 15-69 ปี ที่อาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานคร ปริมณฑล และ 8 จังหวัดใหญ่ใน 2 ภูมิภาค รวม 12 จังหวัด สำรวจช่วงเดือนธันวาคม 2557 ถึงมกราคม 2558 จำนวน 3,432 ตัวอย่าง พบว่า พฤติกรรมการอ่านโดยทั่วๆ ไป ของคนไทย ซึ่งรวมไปถึงตำราเรียน หนังสือพิมพ์ นิตยสาร และสื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นเช่นเว็บไซต์ ฯลฯ ส่วนใหญ่ 88% ระบุว่า อ่าน อีก 12% ระบุ ไม่อ่านเลย โดยให้เหตุผลในเรื่องของการไม่มีเวลาอ่าน สายตาไม่ดี และไม่ชอบอ่านหนังสือ
เมื่อพิจารณาเฉพาะการอ่านหนังสือ (หนังสือนอกเวลาเรียน หรือเวลาทำงาน เฉพาะที่เป็นเล่มทั้งแบบพิมพ์ด้วยกระดาษและ e-book) พบว่า กลุ่มอ่านหนังสือเป็นประจำ (มากกว่า 3 วันต่อสัปดาห์) มีเพียง 40% ของประชากร (คนไทยเฉพาะที่อ่านหนังสือ ใช้เวลาในการอ่านหนังสือเฉลี่ย 46 นาทีต่อวัน) อีก 20% อ่านหนังสืออยู่บ้าง (น้อยกว่า 3 วันต่อสัปดาห์) ขณะที่ 39.7% ไม่อ่านหนังสือเลย
และเมื่อสำรวจระยะเวลาในการอ่านหนังสือเฉลี่ยต่อวัน พบว่า ระยะเวลาของคนไทย (ที่มีอายุ 15 -69 ปี) ใช้เวลาในการอ่านหนังสือเฉลี่ยต่อวัน อยู่ที่ 28 นาที ลดลงจากการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติเมื่อปี 2556 ที่พบผู้อ่านหนังสือเฉลี่ย 37 นาทีต่อวัน
สำหรับพฤติกรรมการใช้อินเตอร์เน็ตกับการอ่านหนังสือที่เป็นกระดาษ พบว่า เกือบครึ่ง หรือ 41.4% ระบุ อ่านหนังสือที่เป็นกระดาษน้อยลง โดยส่วนใหญ่หันไปอ่านเว็บข่าว และเว็บรวบรวมข่าวแทน นั่นหมายความว่า ผู้ตอบแบบสอบถาม 2 ใน 5 ยอมรับการใช้อินเตอร์เน็ตมีผลให้อ่านหนังสือเล่มน้อยลง
หากเปรียบเทียบพฤติกรรมการอ่านหนังสือกับการใช้อินเตอร์เน็ต หมายถึงเฉพาะคนในเขตเมือง จะพบว่า คนไทยกว่า 71% ใช้อินเตอร์เน็ตและใช้เกือบทุกวัน โดยมีระยะเวลาการใช้อินเตอร์เน็ตอยู่ที่ 92 นาทีต่อวัน หรือมากกว่าการอ่านหนังสือ 3 เท่าตัว
น่าสนใจ คนอายุต่ำกว่า 20 ปี มีระยะเวลาเฉลี่ยในการใช้อินเตอร์เน็ตมากที่สุดอยู่ที่ 224 นาทีต่อวัน หรือเกือบ 4 ชั่วโมง ทั้งนี้ข้อมูลการใช้อินเตอร์เน็ตนั้น แม้จะไม่สามารถบอกได้ว่า เป็นไปเพื่อความบันเทิงหรือเพื่อการทำงาน ผลสำรวจนี้บอกได้แต่เพียงว่า เวลาว่างของคนไทย ถูกใช้ไปกับอินเตอร์เน็ตมากกว่าการอ่านหนังสือมาก
ดร.ธานี ชัยวัฒน์ ผู้รับผิดชอบงานวิจัย กล่าวถึงคนไทยใช้อินเตอร์เน็ตเพิ่มขึ้นมาก อินเตอร์เน็ตโดยปกติไม่ได้ทดแทนหนังสือโดยตรง ตัวอินเตอร์เน็ตจะไปทดแทนนิตยสาร หนังสือพิมพ์ เป็นหลัก เฉพาะนั้นผลกระทบที่ส่งถึงตลาดหนังสือคือ คนมีเวลาว่างจำกัด จากเดิมถ้าไม่มีอินเตอร์เน็ตก็จะอ่านหนังสือ อินเตอร์เน็ตจึงมาผ่านการใช้เวลาว่าง
“นโยบายรัฐฯควรจะสนับสนุน ให้หนังสือที่ดีมีราคาถูกลง และส่งเสริมนิสัยรักการอ่าน เพราะช่วงอายุก่อน 7 ขวบเป็นช่วงเวลาทอง เป็นเวลาแห่งการเรียนรู้ ถ้าฝึกให้เด็กอ่านหนังตั้งแต่ก่อน 7 ขวบ โตขึ้นเขาก็จะได้รักการอ่านไปตลอด ชีวิต การอุดหนุนหนังสือเด็กจึงมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่ง”
ด้านดร.มิ่งมานัส ศิวรักษ์ กรรมการสมาคมผู้จัดพิมพ์ กล่าวถึงพฤติกรรมการซื้อหนังสือของไทยว่า คนไทยจะซื้อหนังสือเฉลี่ยปีละ 4 เล่ม โดยคนกลุ่มที่ซื้อหนังสือมากที่สุด คือคนที่อายุน้อยกว่า 20 ปี ซื้อเฉลี่ยปีละ 9 เล่ม รองลงมาคือ คนที่อายุ 21-30 ปี ซื้อเฉลี่ยปีละ6 เล่ม และค่อยๆลดจำนวนลงในคนที่มีอายุมากขึ้น จนกระทั่งคนที่มีอายุมากกว่า 61 ปี ขึ้นไปจะกลับมาซื้อเพิ่มเป็นเฉลี่ย 4 เล่มต่อปี
“หากหนังสือที่เกิดการซื้อได้รับการอ่านครบทุกเล่มก็ยังถือได้ว่า การอ่านของคนไทยเมื่อนับเป็นจำนวนเล่มอยู่ในระดับที่ต่ำมาก และเป็นที่น่าสนใจว่าเด็กไทยอ่านหนังสือปีละ 9 เล่มนั้นจำนวน 4 เล่มเป็นการ์ตูน นิยายภาพ และอีก 3 เล่มเป็นคู่มือเตรียมสอบ”
นายจรัญ หอมเทียนทอง นายกสมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย กล่าวว่า รัฐบาลเป็นส่วนสำคัญมากสำหรับคนทำธุรกิจหนังสือ แต่ที่ผ่านมารัฐบาลไม่เคยออกสนับสนุน เช่น มาตรการลดหย่อนภาษีท่องเที่ยว 15,000 บาทต่อปี ได้ แต่ไม่เคยให้เงินคนมาซื้อหนังสือ ไม่เคยคิดทำตลาดหนังสือ ดังนั้น อยากให้รัฐบาลช่วยให้คนไทยอ่านหนังสือให้มาขึ้น เนื่องจากการอ่านหนังสือมากขึ้นทำให้ประเทศก้าวพ้นความขัดแย้ง ประเทศไทยมีปัญหาในทุกวันนี้เพราะคนไทยอ่านหนังสือน้อยมาก