ชาวลำปาง ต้าน “หมกเม็ดประทานบัตรเหมือง” นักการเมืองพรรคใหญ่

ชาวบ้าน อ.งาว-แจ้ห่ม-เถิน ลำปาง และ อ.วังชิ้นแพร่ กว่า 1,000 คน บุกม็อบศาลากลางจังหวัดลำปาง ร้อง 2 บริษัทนักการเมืองพรรคใหญ่เร่งขอประทานบัตร โดย “หมกเม็ดประชาคมเทียม-รังวัด” เหมืองลิกไนต์ ระบุไม่ขอซ้ำรอยชะตากรรมคนป่วยแม่เมาะ

วันที่ 20 ก.ย.54  ประชาชนจากพื้นที่ขอประทานบัตรเหมืองแร่ถ่านหินลิกไนต์ ของบริษัทเขียวเหลือง จำกัด จาก ต.บ้านแหง อ.งาว จ.ลำปาง และชาวบ้านจาก ต.แจ้คอน อ.แจ้ห่ม จ.ลำปาง กว่า 700 คนในนามกลุ่มรักษ์บ้านแหงและเครือข่าย เดินทางด้วยรถยนต์เป็นขบวนยาวไปตามถนนสู่ตัวเมืองลำปางเพื่อเข้าพบผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง เรียกร้องเปิดเผยข้อเท็จจริงโครงการเหมืองแร่ถ่านหินลิกไนต์ในจังหวัด

ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติมว่ามีชาวบ้านจากพื้นที่โครงการเหมืองแร่เหล็ก ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง และพื้นที่โครงการสำรวจแร่เหล็กและทองคำ อ.วังชิ้น จ.แพร่ ซึ่งเป็นเขตรอยต่อกับแหล่งแร่เหล็ก อ.เถิน จ.ลำปาง เดินทางมาสมทบอีกประมาณ 700 คน ทำให้หน้าศาลากลางจังหวัดลำปางมีประชาชนจากพื้นที่เหมืองแร่มารวมตัวกันอยู่ อย่างแน่นขนัด และเรียกร้องให้ผู้ว่าราชการจังหวัดลงมาพบเพื่อเจรจาแต่ไม่มีใครลงมาพบ ทำให้ชาวบ้านพากันฮือขึ้นไปบนศาลากลางจนเต็มเพื่อดักคอยพบผู้ว่าฯ

ต่อมานายสุวรรณ กล่าวสุนทร รองผู้ว่าราชการจังหวัดลำปาง ลงมาพบกลุ่มผู้ชุมนุมซึ่งได้ยื่นข้อเสนอยกเลิกกระบวนการประทานบัตรโครงการเหมืองแร่ในจังหวัดลำปางที่ดำเนินการอยู่ แต่การเจรจาไม่เป็นผล กลุ่มผู้ชุมนุมจึงยังยึดศาลากลางต่อรองขอเจรจากับรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องต่อไป

นางแววรินทร์ บัวเงิน สมาชิกกลุ่มรักษ์บ้านแหง เปิดเผยว่าสืบเนื่องจากในช่วงกว่าหนึ่งปีที่ผ่านมาที่ชาวบ้านในพื้นที่โครงการเหมืองแร่ถ่านหินลิกไนต์ในเขต ต.บ้านแหง อ.งาว และ ต.แจ้คอน อ.แจ้ห่ม ซึ่งเป็นเขตรอยต่อกับพื้นที่เหมืองถ่านหินลิกไนต์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยคือเหมืองแม่เมาะ  เมื่อได้ทราบประกาศอุตสาหกรรมจังหวัดว่าบริษัทเขียวเหลือง จำกัด ได้ยื่นขอประทานบัตรทำเหมืองแร่ตั้งแต่ปี 2553 รวมพื้นที่ประมาณ 1,300 ซึ่งทับซ้อนกับที่ทำกินของชาวบ้านหลายราย และยังเป็นพื้นที่ต้นน้ำทางทิศเหนือของชุมชน ทั้งนี้บริษัทอ้างว่าได้ทำประทำประชาคมหมู่บ้านและชาวบ้านเห็นด้วยกับการพัฒนานาเหมืองแร่ลิกไนต์ดังกล่าว ทำให้ชาวบ้านวิตกกังวล อีกทั้งบริษัทประชาสัมพันธ์ว่ากำลังจะได้ประทานบัตรแล้ว

ทั้งที่ความเป็นจริงแล้วประชาชนทั้งสองตำบลไม่รับทราบข้อมูลใดๆ จึงเริ่มรวมตัวกันเข้ายื่นหนังสือหน่วยงานต่างๆเพื่อขอทราบข้อเท็จจริงทั้งระดับตำบล อำเภอ และจังหวัดหลายครั้ง แต่ไม่มีหน่วยงานใดชี้แจ้ข้อมูลแต่  ทั้งนี้เมื่อตรวจสอบสำเนาการประชาคม พบว่าเป็นการทำประชาคมเท็จ มีการปลอมแปลงลายมือชื่อของชาวบ้านหลายคน อีกทั้งระบุว่าในรายงานการไต่สวนเขตประทานบัตรที่เป็นเท็จว่าพื้นที่ทำเหมืองไม่มีทางน้ำสาธารณะไหลผ่าน อีกทั้งระบุว่าเป็นพื้นที่ที่สามารถปิดกั้นย้ายทางสาธารณะประโยชน์ออกจากพื้นที่เหมืองแร่ได้ทั้งที่เส้นทางดังกล่าวเป็นเส้นทางสัญจรของชาวบ้านหลายตำบล กลางปีที่ผ่านมาชาวบ้านจึงเรียกร้องให้เริ่มต้นทำประชาคมใหม่ รวมทั้งการรังหวัดปักหมุด การไต่สวนคำขอประทานบัตร และให้มีการลงโทษทางวินัยข้าราชการที่ทำกระบวนการประทานบัตรเหมืองแร่ฉ้อฉลนี้

นางแววริน ยังกล่าวว่าปีที่ผ่านมาได้มีการทำบันทึกข้อตกลงอย่างเป็นทางการระหว่างจังหวัดกับชาวบ้านว่าจะยุติกระบวนการประทานบัตรอันเป็นเท็จที่ผ่านมาไว้ก่อน แต่เวลาผ่านไปแรมปียังไม่มีการดำเนินการใดๆ และเมื่อวันที่ 27 ส.ค.54 พนักงานของบริษัทได้เข้ามารังวัดปักหมุดเขตเหมืองแร่เพิ่มเติม ชาวบ้านจึงรู้สึกเป็นกังวล จึงได้เชิญพนักงานบริษัทดังกล่าวไปที่ทำการผู้ใหญ่บ้านและขอให้ชี้แจงเหตุผลและขอดูหนังสือแจ้งนำการรังวัด แต่ปรากฏว่าไม่มีหนังสือใดๆ ชาวบ้านจึงขอให้ผู้จัดการบริษัทฯ และฝ่ายเจ้าหน้าที่อุตสาหกรรมจังหวัดลงมาชี้แจงว่าการรังวัดโดยเอกชนทำได้หรือไม่ แต่ไม่มีใครลงมาชี้แจง

ต่อมาวันที่ 18 ก.ย.54 ชาวบ้านจำนวนหนึ่งได้รับหมายศาลเรียกไปไต่สวนมูลฟ้องที่บริษัทได้ฟ้องร้องดำเนินคดีกับแกนนำชาวบ้านข้อหากักขังหน่วงเหนี่ยวและทำร้ายร่างกาย และฟ้องร้องดำเนินคดีกับผู้ใหญ่บ้านและผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านว่าละเลยการปฏิบัติหน้าที่ ทำให้วันที่ 19 ก.ย.54 ชาวบ้านกว่า 400 คนเดินทางไปชุมนุมและยื่นหนังสือต่อนายอำเภองาว ให้มาชี้แจงข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้น แต่ไม่มีใครมาเจรจา จึงได้เดินทางมาที่ศาลากลางจังหวัด โดยได้เชิญชวน ชาวบ้านจากพื้นที่โครงการเหมืองแร่เหล็กของบริษัทยุพินวัฒนาธุรกิจ จำกัด ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง และพื้นที่แหล่งแร่ทำคำ อ.วังชิ้น จ.แพร่ ซึ่งกำลังประสบปัญหาสับสนเรื่องกระบวนการขอประทานบัตรเหมืองแร่ที่เป็นเท็จเช่นกันมาร่วมด้วย

"เราต้องการเจรจาให้จังหวัดและกรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่ ชี้แจงรายละเอียดทั้งหมดเกี่ยวกับกระบวนการขอประทานบัตรเหมืองแร่หมกเม็ดในลำปาง โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีเหมืองถ่านหินลิกไนต์ เพราะคนลำปางมีประสบการณ์อันเลวร้าย มีผู้ป่วยจำนวนมากจากโรคระบบทางเดินหายใจ และมีหลายหมู่บ้านต้องย้ายหมู่บ้านเพราะได้รับผลกระทบจากเหมืองแร่ถ่านหินลิกไนต์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยที่แม่เมาะ พวกเราไม่อยากมีชะตากรรมอย่างคนรอบเหมืองแม่เมาะ"  นางแววรินทร์กล่าว

ด้านนางกุลรัศมิ์ บุญมา สมาชิกกลุ่มคนรักแม่ถอด กล่าวว่า ปัญหาเหมืองแร่ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่พื้นที่ซึ่งชาวบ้านมารวมตัวกันในครั้งนี้ยังไม่ทำเหมืองแร่ แต่บริษัทเอกชนกำลังยื่นขอประทานบัตร เช่น ที่ ต.แม่ถอด อ.เถิน นั้นบริษัทยุพินวัฒนาธุรกิจ จำกัด ยื่นขอประทานบัตรทำเหมืองแร่เหล็กในพื้นที่ต้นน้ำแม่ถอด ใกล้อุทยานแห่งชาติแม่จางที่อุดมสมบูรณ์ มีถ้ำหินปูนสวยงามหลายแห่ง การทำเหมืองเหล็กย่อมส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและชาวบ้านในพื้นที่ที่ทำนาข้าวอยู่ริมน้ำแม่ถอดอย่างแน่นอน แต่กระบวนการขอประทานบัตรกลับหมกเม็ดเป็นเท็จ เช่น ทำประชาคมเท็จปลอมรายชื่อชาวบ้าน จึงได้เดินทางมาร่วมชุมนุมในวันนี้ เพื่อเรียกร้องให้ยกเลิกกระบวนการที่หลอกลวงในการขอประทานบัตรเหมืองแร่

ทั้งนี้แหล่งข่าวจากศาลากลางจังหวัดลำปางเปิดเผยกับผู้สื่อข่าวว่า บริษัทเขียวเหลือง จำกัด ที่ยื่นขอประทานบัตรเหมืองแร่ถ่านหินลิกไนต์ ที่ อ.งาว นั้นเป็นบริษัทของนักการเมืองระดับชาติพรรคหนึ่ง ส่วนบริษัทยุพินวัฒนาธุรกิจ จำกัด ที่ขอประทานบัตรเหมืองแร่เหล็ก ที่ ต.แม่ถอด  ก็เป็นของนักการเมืองพรรคใหญ่ขณะนี้ ทำให้มีกระบวนการเร่งรัดขอประทานบัตร .