เปิดแนวคิดสมัชชาคุณธรรมฯ "เทียนฉาย" หวังลดคอร์รัปชั่น กันคนโกง

"ไม่ว่าจะอธิบายคุณธรรมคืออะไร แต่ผมอธิบาย3อย่างคือ ความดี ความซื่อสัตย์ และความรับผิดชอบ นี่ไม่ใช่ของใหม่ แต่ต้องเรียกกลับมา เพราะวันนี้คุณธรรมในสังคมไทยเสื่อมถอยลงมากจนถึงวิกฤต"

"ดร.เทียนฉาย กีระนันทน์" ประธานสภาปฏิรูปแห่งชาติ(สปช.)  ให้สัมภาษณ์พิเศษ  "สำนักข่าวอิศรา" ถึงเบื้องหลังแนวคิดการตั้งสมัชชาคุณธรรมแห่งชาติ ก่อนจะนำเข้าพิจารณาในที่ประชุมสปช.นัดเปิดศักราชใหม่ 2558 วันที่ 5-6 มกราคมนี้

ประธานเทียนฉาย เปิดใจว่า เหตุผลสำคัญในการสมัครและรับการสรรหามาทำงานในสปช. เพราะตั้งใจจะเข้ามาพัฒนาเรื่องคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาล ที่ได้รณรงค์มาโดยตลอดในช่วงที่ทำหน้าที่ประธานกรรมการศูนย์คุณธรรม

แต่ด้วยภารกิจประธานสภาปฏิรูปช่วงที่ผ่านมา ต้องดูภาพรวมงานสภาปฏิรูปทั้งหมด จึงไม่มีโอกาสทำหน้าที่เรื่องคุณธรรม จริยธรรม

“ผมไม่เคยคิดและเตรียมการที่จะมาทำงานสปช. มีหน่วยงานขอเสนอชื่อให้รับสรรหาเป็นสปช. ผมปฏิเสธ แต่ผมทำหน้าที่ประธานกรรมการศูนย์คุณธรรม เมื่อเขาขอร้องว่าสิ่งที่ผมได้รณรงค์มาตลอดคือเรื่องคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาล”

“แล้ววันนี้มันตกต่ำถึงขีดสุด เป็นบ่อเกิดของการคอร์รัปชั่น บ่อเกิดของคนที่มุสา ผมก็รับการสรรหาเข้ามาเป็นสปช.เพื่อจะมาพัฒนาเรื่องคุณธรรมฯ ผมอยากปฏิรูปเรื่องนี้ นั่นเป็นต้นเหตุที่มาว่าทำไมสมัครและรับการสรรหามา”

กระทั่งมาถึงวันจะเปิดสภา มีผู้เสนอชื่อให้ทำหน้าที่ประธานสภาปฏิรูป จึงน่าเสียดายมากที่ไม่มีโอกาสทำหน้าที่ไปดูเรื่องคุณธรรม จริยธรรม

ทว่า วันนี้มีโอกาสแล้ว จึงชวนเพื่อนฝูงในสปช.และนอกสปช. ร่วมกันทำงานเรื่องปฏิรูปคุณธรรม ด้วยการยกระดับสมัชชาคุณธรรมแห่งชาติขึ้นมา

‘เทียนฉาย’ บอกว่า ก่อนหน้านี้สมัชชาคุณธรรมมีภาคีเครือข่ายกว่า 200 หน่วยงาน ร่วมเดินหน้าทำด้วยกันทั้งในชุมชน ข้าราชการ และในหมู่นักการเมือง แต่นักการเมืองช้าและได้ผลน้อยที่สุด

แต่หลังจากนี้คาดหวังว่า หากยกระดับสมัชชาแห่งชาติขึ้นมาได้ มีผู้นำเป็นที่ยึดเหนี่ยวทางใจ เป็นต้นแบบสำคัญในเรื่องนี้ สัก4-5 คน มาช่วยแนะนำ แนวทางดังกล่าวก็น่าจะเดินไปได้

“เราไม่ได้ไปสั่งอะไรใคร แต่อยากให้ทุกคนมาบนโต๊ะ แล้วร่วมทำชุมชนคุณธรรม โรงเรียนคุณธรรม โรงพักคุณธรรม จังหวัดคุณธรรม ถ้าทำได้ 77 จังหวัด ดูสิจะเกิดอะไรขึ้น"

"ถ้าเราปฏิเสธคนโกงด้วยกันได้ จะเกิดอะไรขึ้น เพียงแต่แต่วันนี้เราต้องการแกนนำมากระตุ้นเท่านั้นเอง ถ้าเราเป็นแกนนำที่ดีกันได้ แล้วช่วยกัน ก็น่าจะเกิดผลสำเร็จ”

‘เทียนฉาย’ ชี้ว่า ทุกวันนี้ ไม่ว่าจะนำหลักเกณฑ์อะไรมาวัดคุณธรรม สอบตกหมดทุกอัน ไม่ว่าจะนิยามคุณธรรมว่าอย่างไร 

หากย้อนกลับไปก่อน 22 พฤษภาคม 2557 จะเห็นแต่คนมุสา โกหกก็มี พูดไม่จริงก็มี อำพรางความจริงก็มี ที่ร้ายคือรู้ความจริงแล้วไม่พูด หรือนิ่งเสียไม่พูดข้อเท็จจริงก็ถือว่าเป็นเท็จ สังคมวุ่นวายส่วนหนึ่งเกิดจากคนที่รู้ข้อเท็จจริงแต่ดันไม่พูด ทั้งหมดเหล่านี้คุณธรรมเราเลยแย่

ที่สำคัญ นอกจากไม่พูดความจริงแล้ว ยังลามปามไปถึงพฤติกรรมตอดเล็กตอดน้อยจากสังคม เอาประโยชน์เข้าตัวเอง จนบานปลายไปถึงคอร์รัปชั่น

ฉะนั้น หากจะอธิบายคุณธรรมหมายถึงความซื่อตรงซื่อสัตย์ ความรับผิดชอบ เราก็ตกไปเยอะมาก นี่คือสิ่งที่จะต้องเอากลับมาให้ได้

" เราจะทำให้ประเทศปราศจากคอร์รัปชั่นได้อีกมาก นี่คือสิ่งที่จะต้องเอากลับมาให้ได้ไม่ว่าจะอธิบายคุณธรรมคืออะไร แต่ผมอธิบาย3อย่างคือ ความดี ความซื่อสัตย์ และความรับผิดชอบ นี่ไม่ใช่ของใหม่ แต่ต้องเรียกกลับมา เพราะวันนี้คุณธรรมในสังคมไทยเสื่อมถอยลงมากจนถึงวิกฤต" เทียนฉาย กล่าว

อย่างไรก็ตาม ในช่วงที่ได้ทำงานที่ศูนย์คุณธรรม มีหน่วยงานทำเรื่องนี้อยู่แล้วกว่า100 แห่ง ทั้งโดยรู้ตัวและไม่รู้ตัว ไม่ว่าจะในรูปมูลนิธิ หน่วยงานของรัฐ องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ เช่น ป.ป.ช. องค์กรเอกชน และชุมชน

แต่เป็นการทำโดยไม่มีการประสานกัน ต่างคนต่างทำ ที่สำคัญคือไม่มีใครทำต่อเนื่อง วินัยเรื่องคุณธรรมจึงไม่เกิด

“ผมจึงเห็นว่าถ้ามีโอกาสปฏิรูปพื้นฐานระบบตรงนี้ เรียกคุณธรรมกลับมา โดยให้องค์กรเหล่านี้ทำงานประสานกันให้ได้ หากประสานกันได้ ผลที่เกิดจะเกิดประโยชน์ต่อสังคมมหาศาล”

“ยกตัวอย่างว่า แคมเปญเรื่องคุณธรรมอยู่ในโรงเรียนทั่วประเทศ แต่ถามว่าใครทำบ้าง ใช้เงินเท่าไหร่ แต่หากเรารวมพลังตรงนี้ได้ นี่คือสิ่งที่วิเศษ ต้องสร้างจนเป็นวัฒนธรรม เป็นนิสัย แนวคิดเรื่องปฏิรูปคุณธรรมอยู่ตรงนี้

"ผมฝันว่าเราจะปฏิรูปคุณธรรม จริยธรรม ธรรมาภิบาลได้" ประธานสปช.สรุปทิ้งท้ายด้วยความหวัง