ข่าวร้ายรับปี 58 กสม.เจอเสนอลดเกรด จับตา 3 ผลกระทบ

ข่าวร้ายส่งท้ายปี 57 ต้อนรับปี 58 คือ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ หรือ กสม. ถูกเสนอให้ลดระดับสถานะความน่าเชื่อถือลง 

          คณะอนุกรรมการในการประเมินสถานะฯ หรือ เอสซีเอ (SCA: Sub-committee on Accreditation) ของคณะกรรมการประสานงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน หรือ ไอซีซี (ICC: International Coordinating Committee on National Human Rights Institutions) เพิ่งมีมติเสนอให้ ไอซีซี ลดระดับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) ของไทย จากสถานะเอ เป็นบี

          อนึ่ง ไอซีซี เป็นหน่วยงานระหว่างประเทศที่มีบทบาทในการตรวจสอบและประเมินการทำงานของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนทั่วโลก ว่าได้มีการดำเนินการตามหลักการปารีส (Paris Principles) ในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนหรือไม่ โดย ไอซีซี มีสำนักงานอยู่ที่กรุงเจนีวา ประเทศสวิตเซอร์แลนด์ 

          ทั้งนี้ คณะอนุกรรมการฯ ของ ไอซีซี เพิ่งเผยแพร่รายงานการประชุมในเดือน ต.ค.ที่ผ่านมาเมื่อวันอังคารที่ 30 ธ.ค.57 ระบุว่า คณะอนุกรรมการฯ ลงความเห็นให้ลดระดับ กสม. จากสถานะเอ เป็นบี โดยมีเหตุผลโดยสรุป คือ 

          1.กสม.มีกระบวนการสรรหาที่ไม่มีความหลากหลาย ไม่มีส่วนร่วมจากภาคประชาสังคม
          2.การที่ กสม.ไม่สามารถตอบรับกับสถานการณ์การละเมิดสิทธิที่รุนแรงได้ โดยมีการอ้างถึงเหตุการณ์ความรุนแรงในไทยเมื่อปี 2553 ซึ่ง กสม.ใช้เวลารวบรวมข้อมูลนานถึง 3 ปี
          3.ความเป็นอิสระของ กสม. จากการที่เจ้าหน้าที่ของ กสม.แสดงความเห็นและจุดยืนทางการเมืองขณะปฏิบัติหน้าที่

          นายปกป้อง เลาวัณย์ศิริ เจ้าหน้าที่สิทธิมนุษยชน สำนักงานข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (OHCHR) ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับ กสม.หลังถูกลดสถานะ คือ กสม.จะมีเวลา 1 ปีในการแก้ไขตามความเห็นที่ ไอซซี เสนอให้ ถ้าไม่ได้ดำเนินการตามนั้นจะถูกลดสถานะเป็นบีจริงๆ (ขณะนี้แค่เสนอให้ลดสถานะ)

          โดยผลกระทบจากการอยู่ในสถานะบี คือ
          1.จะไม่สามารถแสดงความคิดเห็นหรือส่งเอกสารในการประชุมคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติได้ รวมถึงการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนของประเทศไทย (Universal Periodic Review) ในคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติที่เกิดขึ้นในต้นปี ค.ศ.2016
          2.สถานะของกสม.จะเป็นเพียงผู้สังเกตการณ์ในการประชุมในระดับภูมิภาคและนานาชาติที่เกี่ยวข้องกับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (เช่น การประชุมคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก - Asia Pacific Forum on National Human Rights Institutions)
          3.กสม.จะไม่สามารถลงคะแนนเสียงในการประชุมของ ไอซีซี หรือสมัครเป็นคณะกรรมการหรืออนุกรรมการของ ไอซีซี ได้