ดร.เดือนเด่น ชี้ไทยล้มเหลวต้านทุจริต เหตุระบบรัฐสภาไทยไม่อิสระจากฝ่ายบริหาร
นักวิชาการทีดีอาร์ไอชี้โมเดลองค์กรอิสระไทยผิดรูปแบบเหตุระบบรัฐสภาไทยไม่มีความเป็นอิสระจากฝ่ายบริหาร ยืนยันนี่คือชนวนเหตุไทยไม่ประสบความสำเร็จต้านคอร์รัปชัน
ดร.เดือนเด่น นิคมบริรักษ์ นักวิชาการ สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย หรือทีดีอาร์ไอ กล่าวกับสำนักข่าวอิศราถึงปัญหาที่เมืองไทยยังไม่สามารถที่จัดการกับเรื่องการคอร์รัปชันได้ว่า เนื่องจากมีปัจจัยหลายอย่าง เช่น เราไม่สามารถยับยั้งโครงการที่มีแววส่อว่าจะทุจริตได้ ตัวอย่างโครงการรับจำนำข้าว เรายังยับยั้งยังหรือทำอะไรไม่ได้เลย เพราะฉะนั้นจะไปหวังต่อต้านการทุจริตคงเป็นเรื่องยาก รวมไปถึงเรื่องของงบประมาณที่จัดสรรให้กับองค์กรอิสระก็น้อยเกินไป ซึ่งถือเป็นโมเดลที่ผิด เพราะโมเดลขององค์กรอิสระในต่างประเทศมีความเป็นอิสระด้านงบประมาณ ในขณะที่บ้านเราต้องแบบมือขอเงินรัฐ เวลาจะฟ้องคดีแต่ละอย่างเราก็แทบจะไม่มีเงินฟ้อง
"ขณะที่โมเดลผิดๆ องค์กรอย่างคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) คนน้อยคดีค้างจำนวนมาก บางคดีที่ทำผ่านมาก็ต้องทิ้ง หันมาทำคดีใหญ่ๆก่อน แล้วแบบนี้จะไปป้องกันการคอร์รัปชันได้อย่างไร"
ดร.เดือนเด่น กล่าวอีกว่า เวลามีการถอดถอนถึงข้าราชการ นักการเมืองที่ส่อทุจริตส่วนมากได้แค่รายงานแจ้งนายกรัฐมนตรี หรือสำนักงานคณะกรรมการราชการพลเรือน(ก.พ.) ซึ่งก็คือฝ่ายบริหารรับรู้ว่า ผิดจรรยาบรรณ แต่ไม่ทำอะไร กระทั่งเรื่องเข้าสู่วุฒิสภารัฐสภาก็ไม่ได้เป็นอิสระ ผิดกลับในต่างประเทศวุฒิสภารัฐสภากำหนดให้มีความเป็นอิสระจากฝ่ายบริหาร แต่เมืองไทยไม่ใช่
"รัฐสภาแทบจะเป็นกลุ่มเดียวกับสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรหรือที่เขาเรียกๆกันว่า สภาผัวสภาเมีย มิหนำซ้ำสมาชิกวุฒิสภากับสภาผู้แทนราษฎรก็มีความเชื่อมโยงกันอีก บ้านเราเอาโมเดลองค์อิสระมาจากต่างประเทศ แต่ในทางปฏิบัติกลับไม่สามารถที่จะทำให้อิสระได้จริง ดังนั้นนี่จึงเป็นจุดที่เราต้องมาร่วมกันคิดและออกแบบว่าจะทำอย่างไร"
สำหรับเรื่องงบประมาณนั้น ดร.เดือนเด่น กล่าวว่า จะต้องมีกลไกในการให้งบประมาณกับกลุ่มองค์กรอิสระที่แน่นอน เพราะการไปขอเงินรัฐบาลเพื่อเอามาตรวจสอบคงยาก ซึ่งในการจัดสรรงบก็มีหลายรูปแบบ ตัวอย่างในเมืองไทยก็มีกรณีสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส ที่มีงบประมาณที่แน่นอน และเป็นอิสระ ด้วยการใช้โมเดลเอาภาษีมาจากเหล้าสุรา ซึ่งก็จะต้องมาคิดกันว่า ทำแบบไหนอาจจะต้องนำมาศึกษาเพื่อหาแนวทางให้องค์กรอิสระมีความเป็นอิสระด้านงบประมาณอย่างแท้จริง
ขอบคุณภาพจากไทยพับลิก้า