ตรวจสอบเบื้องต้นง่ายๆ "หลังแผ่นดินไหว" แบบหมอบ้านบ้าน

วันที่ 6 พฤษภาคม นายยอดเยี่ยม เทพธรานนท์ สถาปนิก โพสต์ข้อความลงเฟชุบค หลังเกิดเหตุแผ่นดินไหวที่เชียงราย  อาการน่าเป็นห่วง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังอาฟเตอร์ช๊อค โดยได้เผยแพร่บทความ ดังนี้

หากเกิดภัยทางธรรมชาติ ที่อาคารเราสั่นสะเทือน และมีอาการเอนเอียงขณะเกิดเหตุ เมื่อเหตุการณ์หยุด บางสิ่งของอาคารเราอาจจะเกิดปัญหาไปแล้ว การตรวจสอบอาคารหลังแผ่นดินไหวว่าจะมีปัญหาหรือไม่

สรุปความง่ายๆ สำหรับช่างธรรมดาๆ สักคนหนึ่ง อาจจะเริ่มต้นเป็น ๔ ข้อดังนี้

๑. ตรวจสอบดิ่ง-ฉากของอาคาร ว่าอาคารของเรานั้นยังดิ่งและฉาก (และระนาบ) ดีอยู่หรือไม่ ตรวจสอบด้วยอุปกรณ์ที่เรามี ไม่ว่าจะเป็นทางสายตา หรือจะใช้ลูกดิ่ง

หรือว่าจะเป็นลูกแก้ว (เอาลูกแก้วโยนลงที่พื้นห้อง แล้วดูว่าพื้นห้องนั้นเอียงไปทางเดียวกันหรือไม่ หากเป็นห้องน้ำ ลูกแก้วจะวิ่งไปทางเดียวกัน และไปหยุดที่ท่อระบายน้ำ แต่หากเป็นห้องปกติ ลูกแก้วจะกระจายไปทุกทิศทาง เพราะพื้นได้ระนาบเดียวกัน) หากทุกอย่างปกติ ก็ผ่านข้อ ๑ ไปได้

๒. ตรวจสอบสภาวะรอยร้าว ตรวจสอบให้หมดไม่ว่าจะเป็นส่วนของโครงสร้างหรือส่วนสถาปัตยกรรม เน้นการตรวจสอบรอยใหม่ๆนะครับ (รอยเก่าที่เป็นจนตะไคร่ขึ้นอาจจะไม่จำเป็นครับ) โดยเฉพาะรอยร้าวในลักษณะ "เฉียงๆ"

ไม่ว่าจะเป็นรอยเฉียงๆที่ผนังจากผนังล่างซ้ายไปมุมบนขวา หรือจะเป็นรอยเฉียงๆที่บริเวณรอยต่อของมุมเสาและคานที่มาบรรจบกัน (รอยราวลักษณะนี้จะอันตราย เพราะเป็นอาการบอกเหตุว่า โครงสร้างของคานและเสา กำลังจะแยกหลุดจากกัน) หากไม่มีรอยพวกนี้ก็ถือว่าผ่านข้อที่ ๒ ไปได้

๓. ตรวจสอบงานระบบ โดยเฉพาะทางแนว "ดิ่ง" เปิดช่องท่อของอาคารดูว่าท่อต่างๆนั้นเอียงหรือไม่ อุปกรณ์การยึดเกาะทั้งหลายสมบูรณ์อยู่หรือ มีท่อแตกหรือเอียงหรือไม่ มีคราบน้ำใหม่ๆเกิดขึ้นหรือไม่ (หากมีคราบน้ำ ก็อาจแสดงว่าจุดข้อต่อหรือท่อมีปัญหา ในขณะที่เกิดความสั่นสะเทือนและขณะที่ตึกอาจจะเอียงไปมาขณะเกิดแผ่นดินไหว)

ระบบลิฟท์ก็เป็นจุดหนึ่งที่ต้องตรวจสอบการทำงาน หากติดขัดก็อาจแสดงว่า ปล่องลิฟท์อาจจะเอียง (ตามตัวตึก) หรืออุปกรณ์บางอย่างของระบบนั้นเป็นปัญหา

ลองเปิดน้ำ เปิดไฟ เปิดแอร์ดูสักพักว่า ทุกอย่างทำงานเป็นปกติหรือไม่ เพราะระบบเหล่านี้จะเป็นตัวบอกเหตุของความเสียหายของโครงสร้างอาคารในภาพรวมได้

๔. ตรวจสอบหน้าต่างและระบบผนังกระจก ว่ากระจกต่างๆนั้นยังติดสนิทดีหรือไม่ ลองเอามือผลักดูเบาๆ หากชั้นไม่สูงมากก็อาจจะเอาน้ำฉีดทดสอบดูได้ หากทุกอย่างปกติก็แสดงว่าการสั่นไหวที่เกิดขึ้นนั้นไม่มากมายนัก ก็ถือว่าข้อสุดท้ายผ่าน