ทีดีอาร์ไอประเมิน ไม่เกิน 5 ปี เงินเดือนครูพุ่งสูงกว่าแทบทุกอาชีพ

ทีดีอาร์ไอ เปิดผลวิจัยอาชีพครูรายได้ดี เชื่อคนเก่งแห่เรียน หลังได้ค่าตอบแทนสูง ชี้ไม่เกิน  5 ปี พุ่งแซงหน้าทุกอาชีพ ตรงกันข้ามผลสอบมาตรฐานนักเรียนไทย ที่ตกต่ำลงเรื่อยๆ พร้อมเสนอปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อสร้างความรับผิดชอบ

(20 มี.ค.) สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย จัดเสวนาสาธารณะเรื่อง “ข้อเสนอเพื่อการปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อสร้างความรับผิดชอบ” โดยมี ดร.สมเกียรติ ตั้งกิจวานิชย์ ประธานสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย (ทีดีอาร์ไอ) ในฐานะหัวหน้าคณะนักวิจัย นำทีมแถลงผลการศึกษาโครงการวิจัยยุทธศาสตร์การปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อสร้างความรับผิดชอบ

ดร.สมเกียรติ กล่าวถึงปัญหาของระบบการศึกษาไทยมี 3 ด้าน คือ ระบบการศึกษาใช้ทรัพยากรมากแต่ผลสัมฤทธิ์ต่ำ ความเหลื่อมล้ำของคุณภาพการศึกษายังอยู่ในระดับสูง และระบบการเรียนการสอนไม่เหมาะสมกับบริบทของศตวรรษที่ 21  โดยในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา งบประมาณกระทรวงศึกษาธิการเพิ่มขึ้นกว่า 2 เท่า และไม่น้อยกว่าประเทศอื่นในภูมิภาคเอเชีย ขณะที่รายได้ต่อเดือนของครูที่มีวุฒิการศึกษาปริญญาตรีและสอนในโรงเรียนรัฐก็เพิ่มสูงขึ้นจากประมาณ 1.5 หมื่นบาทในปี 2544 เป็นประมาณ 2.4-2.5 หมื่นบาทในปี 2553

"อาชีพครูไม่ได้มีรายได้น้อยกว่าอาชีพอื่นอีกต่อไป แต่ในทางตรงข้าม ผลคะแนนการทดสอบมาตรฐานของนักเรียนไทยทั้งในระดับประเทศและระดับนานาชาติกลับมีแนวโน้มลดต่ำลง ใจกลางของปัญหาดังกล่าวคือการขาดความผิดชอบของระบบการศึกษาตลอดทุกขึ้นตอน ต่อผลการศึกษาของนักเรียนไทยที่ลดต่ำลง"

ดังนั้น คณะนักวิจัย จึงมีข้อเสนอควรสร้างระบบความรับผิดชอบเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษา โดยเฉพาะการปฏิรูประบบพัฒนาคุณภาพครู เน้นการฝึกอบรมครูที่มุ่งให้เกิดการเรียนรู้เพื่อนำไปปฏิบัติงานจริง และระบบประเมินผลงานของครู ไม่ควรประเมินจากเอกสารเพียงอย่างเดียว แต่ควรประเมินจากสภาพจริงในห้องเรียนด้วย

ในส่วนของผลการศึกษาที่ชี้ว่า เงินเดือนของครูที่เพิ่มสูงขึ้นไม่สัมพันธ์กับผลการศึกษาของนักเรียนนั้น คณะนักวิจัยเสนอให้การเลื่อนขั้นเงินเดือนและวิทยฐานะของครูส่วนหนึ่งขึ้นอยู่กับพัฒนาการของผลการทดสอบมาตรฐานของนักเรียน (โดยคำนึงถึงระดับตั้งต้นของคะแนน) เพื่อให้ครูรับผิดชอบต่อการพัฒนาคุณภาพนักเรียนมากขึ้น

นอกจากนั้น การประเมินครูควรใช้วิธีสังเกตการณ์ร่วมกับการพิจารณาเอกสาร กำหนดให้มีการประเมินคงวิทยฐานะทุก ๆ 5 ปี และปรับลดงานธุรการของครูลง ให้เน้นหน้าที่ในการสอนเป็นสำคัญ

ค่าตอบแทนดึงดูดคนเก่ง นิยมเรียนครู

ดร.สมเกียรติ กล่าวถึงแนวโน้มเงินเดือนของครูในรอบ 5 ปีที่ผ่านมาเพิ่มขึ้นถึงสองเท่า และเงินเดือนครูจะสูงขึ้นเรื่อย ๆ ปัจจุบันเงินเดือนครูสูงกว่าเงินเดือนอาจารย์มหาวิทยาลัยแล้ว

"ในอนาคตภายในอีก 5 ปี ถ้าระบบยังเป็นเช่นนี้อยู่ เงินเดือนครูจะสูงกว่าแทบทุกอาชีพ ดังนั้นปัจจัยในเรื่องค่าตอบแทนจึงไม่น่าเป็นปัญหาว่าจะไม่ดึงดูดคนเก่ง ๆ ให้อยากเป็นครู สิ่งที่เป็นโจทย์สำคัญต่อไปจึงเป็นเรื่องระบบการคัดเลือกครูที่มีมาตรฐานมากขึ้น การสอบครูไม่มีการโกงอย่างที่เป็นข่าว"

คณะนักวิจัยยังเสนอการปฏิรูประบบการเงินเพื่อการศึกษาเพื่อลดความเหลื่อมล้ำว่า เนื่องจากปัจจุบันโรงเรียนรัฐได้รับการอุดหนุนมากกว่าโรงเรียนเอกชนเท่าตัว อีกทั้งเงินอุดหนุนดังกล่าวก็ไม่ช่วยลดความเหลื่อมล้ำระหว่างโรงเรียนในเขตร่ำรวยและยากจนเท่าที่ควร

การปฏิรูปจึงควรมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความรับผิดชอบและลดความเหลื่อมล้ำระหว่างพื้นที่ โดยมีการกำหนดเป้าหมายคะแนนการทดสอบมาตรฐานขั้นต่ำของนักเรียนที่ต้องการ และจัดสรรเงินอุดหนุนจำนวนมากกว่าให้แก่โรงเรียนในเขตพื้นที่ด้อยโอกาสเพื่อลดความเหลื่อมล้ำด้านทรัพยากร จากนั้น นำข้อมูลผลสอบมาตรฐานของนักเรียนที่เกิดขึ้นจริงเทียบกับคะแนนเป้าหมายที่กำหนดไว้เพื่อประเมินผลการทำงานและให้รางวัลแก่ผู้บริหาร

เอกสารประกอบการสัมมนา ข้อเสนอเพื่อการปฏิรูปการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อสร้างความรับผิดชอบ (accountability)