สารคดีพันธุ์ใหม่ สะท้อนความมั่นคงด้านอาหาร ที่ไม่มีใครกล้าแตะ
ไทยพีบีเอสเปิดตัวสารคดีชุดข้าวปลาอาหาร แกะรอยปฏิวัติเขียว-ระบบเกษตรนายทุน สะท้อนปัญหาความมั่นคงด้านอาหารไทย ด้านวิฑูรย์ หวั่น TPP กระทบพันธุ์พืชโดยตรง
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ภายหลังที่สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส ได้เผยแพร่รายการ "สารคดีไทไทชุดข้าวปลาอาหาร" จำนวน 10 ตอน ซึ่งใช้เวลาดำเนินการนานถึง 2 ปี และผ่านการประชุมเพื่อตรวจสอบและประเมินเนื้อหาหลายครั้ง จนนับว่าเป็นสารคดีพันธุ์ใหม่ที่กล้าพูดเรื่องความมั่นคงด้านอาหารอย่างตรงไปตรงมา และสามารถเทียบเท่าภาพยนตร์เรื่อง Food Inc (เปิบโปงบริโภคช็อกโลก) ในเวอร์ชั่นประเทศไทย
นายวิฑูรย์ เลี่ยนจำรูญ ผู้อำนวยการมูลนิธิชีววิถี (ไบโอไทย) ซึ่งมีส่วนร่วมในการให้ข้อมูลและเป็นที่ปรึกษาในการผลิตสารคดีฯ กล่าวกับผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศราว่า สารคดีทั้งหมดกว่า 10 ตอน มุ่งหวังกลุ่มประชาชนและคนชั้นกลาง ซึ่งเป็นผู้บริโภคให้เข้ามามีบทบาทในการสนับสนุนให้เกิดความมั่นคงด้านอาหาร สร้างเกษตรเขียว สนับสนุนเกษตรรายย่อย จากเดิมที่ฐานการผลิตอยู่ในบริษัทขนาดใหญ่
"หากผู้บริโภคตระหนักถึงปัญหาการผูกขาดและการรวมศูนย์การผลิตของบริษัทขนาดใหญ่แล้วเปลี่ยนแปลงทัศนคติ จะเกิดพลังการซื้อผลผลิตการเกษตรรายย่อยมากขึ้น อำนาจอยู่มือผู้บริโภคมากกว่านายทุน อันจะเป็นการสนับสนุนภาคเกษตรอย่างยั่งยืน
ในส่วนประเด็นเรื่องความมั่นคงด้านอาหารในประเทศไทยขณะนี้ นายวิฑูรย์ บอกว่า ค่อนข้างน่าเป็นห่วง โดยเฉพาะข้อตกลงและความร่วมมือระหว่างประเทศ ทั้ง FTA ไทยยุโรป เกี่ยวกับเมล็ดพันธุ์และเทคโนโลยีทาวชีวภาพ และ TPP กับอเมริกา ที่มีประเด็นการดัดแปลงพันธุกรรม รวมทั้งประชาคมเศรษฐกิจ (AEC) อาเซียนที่จะเปิดโอกาสให้กลุ่มทุนขนาดใหญ่เข้ามาลงทุนในอาเซียนมากขึ้น ทั้งหมดนี้จะกระทบความมั่นคงทางด้านอาหารของไทยโดยตรง
"ในปี 2556 เป็นปีที่รัฐบาลจะเจรจาการและมีข้อสรุปเรื่องการเปิดเสรีในการลงทุนที่จะเกี่ยวกับความมั่นคงด้านอาหาร ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องจับตามองท่าทีต่างๆ ของรัฐบาลให้ดี"
สำหรับสถานการณ์ความมั่นคงด้านอาหารในปีที่ผ่านๆ มา นายวิฑูรย์ กล่าวว่า เป็นเรื่องการเข้าครอบครองที่ดินจากกลุ่มทุนขนาดใหญ่หรือนักลงทุนต่างชาติ (Land Grabbing) ที่เข้ามาลงทุนด้านการเกษตรและอาหาร รวมทั้งการที่กลุ่มทุนไทยจะขยายการลงทุนเข้าไปในประเทศกลุ่มอาเซียนตามกรอบ AEC ขณะที่นโยบายของรัฐยังสนับสนุนเกษตรแบบเชิงเดี่ยว ไม่ได้มองความมั่นคงและความยั่งยืนในการผลิตอาหารระยะยาว
"มุ่งหวังว่าสารคดีชุดนี้จะทำให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างผู้บริโภคในปัจจุบันให้แสดงถึงพลังและจับมือกับกลุ่มผู้ผลิตรายย่อย เพื่อความยั่งยืนและความมั่นคงด้านอาหารในระยะยาว โดยที่สารคดีชุดนี้เป็นครั้งแรกที่พูดเรื่องความมั่นคงด้านอาหารอย่างตรงไปตรงมา จากที่สารคดีหลายชิ้นก่อนหน้านี้ไม่กล้าแตะเรื่องปฏิวัติเขียว ระบบเกษตรขนาดใหญ่แบบนายทุน การปลูกพืชเชิงเดี่ยวและเกษตรครบวงจรที่เอาเปรียบเกษตรกรรายย่อย" นายวิฑูรย์ กล่าว และว่า สารคดีชุดนี้นับว่าใกล้เคียงกับภาพยนตร์เรื่อง food inc (เปิบโปงบริโภคช็อกโลก) ในภาคของประเทศไทย ที่ สะท้อนปัญหาระบบอาหารของประเทศไทยเผยแพร่ในฟรีทีวี จึงนับเป็นปรากฏการณ์ใหม่ที่น่าลุ้นว่าจะมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้บริโภคและบริษัทขนาดใหญ่อย่างไรบ้าง
หมายเหตุ : "สารคดีไทไทชุดข้าวปลาอาหาร" ออกอากาศทุกวันศุกร์ เวลา 22.00 น. ตั้งแต่ 28 ธันวาคม 2555 – 22 กุมภาพันธ์ 2556