ชิงชัยเก้าอี้ ปธน.อเมริกา “ส่งออกเกษตรไทยได้ทั้งขึ้นทั้งล่อง”

สศก.วิเคราะห์ผลกระทบเลือกตั้งอเมริกาต่อไทย "ได้ทั้งขึ้นทั้งล่อง" หากโอบามา-เดโมแครตมีชัย นโยบายผ่อนปรนการค้าช่วยยอดส่งออกตรง  หากรอมย์นี-รีพับลิกันชนะ สินค้าเกษตรไทยได้อานิสงค์จากจีนถูกลดบทบาท

วันที่ 1 พ.ย. 55 ที่สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร(สศก.) ดร.จารึก สิงหปรีชา ผู้อำนวยการศูนย์ติดตามและพยากรณ์เศรษฐกิจการเกษตร เปิดเผยผลกระทบการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ครั้งที่ 57 ต่อเศรษฐกิจไทยว่า จากการเปรียบเทียบนโยบายระหว่างนายบารัค โอบามา จากพรรคเดโมแครต และนาย มิตต์ รอมนีย์ จากพรรครีพับลิกัน พบว่า พรรคเดโมแครตมีแนวนโยบายเสรีนิยมและใช้มาตรการผ่อนปรนทางการค้าในภูมิภาคต่างๆเป็นหลัก ในขณะที่พรรครีพับลิกันมีแนวนโยบายอนุรักษ์นิยม ที่เน้นมาตรการที่แข็งกร้าวเป็นหลัก โดยเฉพาะกับสาธารณรัฐประชาชนจีนซึ่งรีพับลิกันประกาศชัดว่าจะใช้กลยุทธ์ทางการค้าตอบโต้จีนทุกรูปแบบ

โดยหากดูความสัมพันธ์เศรษฐกิจระหว่างสหรัฐอเมริกาที่มีต่อเศรษฐกิจไทยในปี 2554 ที่ผ่านมามีไทยมีมูลค่าการส่งออกไปยังอเมริกาทั้งสิ้น 656,591.6 ล้านบาท โดยสินค้าหลักที่ส่งออก ได้แก่ เครื่องคอมพิวเตอร์ อุปกรณ์และส่วนประกอบ ผลิตภัณฑ์ยาง อาหารทะเลกระป๋องและแปรรูป อัญมณีและเครื่องประดับ ส่วนสินค้าเกษตรที่ส่งออก มีมูลค่ารวมทั้งสิ้น 72,600 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 11 ของมูลค่าการส่งออกรวมของประเทศ โดยสินค้าเกษตรส่งออกที่สำคัญ ได้แก่ ยางพารา กุ้งสดแช่เย็น แช่แข็ง และข้าว ทั้งนี้จากการวิเคราะห์ข้อมูลทางเศรษฐกิจโดยรวมโดยพิจารณาย้อนหลัง 50 ปี พบว่า เศรษฐกิจอเมริกามีความสัมพันธ์กับเศรษฐกิจไทยอย่างมีนัยสำคัญ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงรายได้ประชาชาติของอเมริกาล้วนส่งผลกระทบโดยตรงต่อเศรษฐกิจไทย

จากการประเมินผลการเลือกตั้ง พบว่า ผลกระทบทางตรง หากนายโอบามาจากพรรคเดโมแครตชนะการเลือกตั้งจะส่งผลกระทบทางบวกต่อเศรษฐกิจไทยมากกว่านายรอมนีย์จากพรรครีพับลิกันถึงร้อยละ 16 ในขณะที่ผลกระทบทางอ้อม (ผลกระทบทางเศรษฐกิจที่สหรัฐอเมริกามีต่อจีนโดยตรงและส่งผลกระทบมายังไทย)  พบว่า เศรษฐกิจจีนและอเมริกามีความสัมพันธ์ต่อกันในระยะสั้น โดยอเมริกามีบทบาทในการสร้างผลกระทบให้แก่เศรษฐกิจของจีนมากกว่าจีนก่อผลกระทบแก่อเมริกา อย่างไรก็ดีทั้งสองประเทศนี้มีความสัมพันธ์ต่อไทยในระยะยาว โดยที่อเมริกามีบทบาทต่อเศรษฐกิจไทยในสัดส่วนที่มากกว่าจีน ด้วยเหตุนี้ ถ้าพรรคเดโมแครต โดยการนำของนายโอบามา ซึ่งมีนโยบายลักษณะแบบผ่อนปรนและลดอุปสรรคทางการค้ามากกว่าประกอบกับมีนโยบายความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจที่ดีกับจีน ก็จะยิ่งส่งผลเชิงบวกต่อภาพรวมเศรษฐกิจไทยด้วย

อย่างไรก็ดีในแง่ผลกระทบต่อภาคการเกษตรไทยจากการประเมินพบว่า เศรษฐกิจภาคเกษตรไทยพึ่งพาจีนมากกว่าสหรัฐอเมริกา โดยการส่งออกสินค้าเกษตรไปยังจีนในปีที่ผ่านมาคิดเป็นมูลค่า 205,794 ล้านบาท  ซึ่งมากกว่าการส่งสินค้าเกษตรไปยังอเมริกาถึง 3 เท่า ทั้งนี้หากพรรครีพับลิกันภายใต้การนำของนายรอมนีย์ชนะการเลือกตั้งจะเป็นผลดีต่อภาคเกษตรของไทยมากกว่าพรรคเดโมแครต เนื่องจะมีการใช้นโยบายตอบโต้ทางการค้ากับจีนด้วยการกดดันอัตราแลกเปลี่ยนเงินหยวนให้แข็งค่าขึ้น ทำให้สินค้าส่งออกของจีนซึ่งส่วนใหญ่เป็นสินค้าวัตถุเกษตรในตลาดโลกมีแนวโน้มราคาสูงขึ้น เปิดโอกาสให้ประเทศที่เคยเสียเปรียบจีนในการแข่งขันด้านการส่งออกมีโอกาสมากขึ้น และทำให้สหรัฐอเมริกาเสียดุลการค้ากับจีนน้อยลง โดยไทยจะได้ประโยชน์จากการที่จีนต้องหันมาให้ความสำคัญและเป็นพันธมิตรกับคู่ค้าในภูมิภาคเอเชียรวมทั้งไทยมากขึ้น ส่งผลให้สินค้าเกษตรของไทยมีโอกาสในตลาดโลกมากกว่าเดิม ประกอบกับสหรัฐอเมริกาเพิ่งประสบกับวิกฤตภัยธรรมชาติจากพายุแซนดี้ที่กระทบพื้นที่เกษตรไปมาก จึงคาดว่าจะมีการนำเข้าสินค้าเกษตรจากไทยมากขึ้นด้วย โดยสินค้าเกษตรสำคัญที่จะได้รับผลเชิงบวก ได้แก่ ยางพารา ผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง และผลไม้สดแช่เย็น แช่แข็งและแห้ง

ในทางกลับกันหากพรรครีพับลิกันชนะการเลือกตั้ง สินค้าส่งออกกลุ่มอุตสาหกรรม ซึ่งเป็นสินค้าส่วนใหญ่ที่ไทยส่งออกไปอเมริกา จะได้รับผลกระทบในเชิงลบ เนื่องจากนายรอมนีย์มีนโยบายชาตินิยมและสนับสนุนการบริโภคสินค้าในประเทศมากกว่า