“คณิต” ลั่นกระบวนการยุติธรรมไม่รีบปรับเปลี่ยน ไปไม่รอด

ประธาน คอป.เปิดปมปัญหากระบวนการยุติธรรมไทย ด้อยประสิทธิภาพ-แพง-เป็นสายพาน หวั่นผู้ต้องขัง-คดีล้น ชี้การบังคับใช้ กม.ไปไม่รอด แนะฟังเสียงสังคม ร่วมปฏิรูปทั้งระบบ

วันที่ 29 กันยายน ศ.ดร.คณิต ณ นคร ประธานคณะกรรมการอิสระตรวจสอบและค้นหาความจริงเพื่อการปรองดองแห่งชาติ (คอป.) และประธานคณะกรรมการปฏิรูปกฎหมาย (คปก.) กล่าวปาฐกถาในหัวข้อการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมของไทย ณ คณะนิติศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) ตอนหนึ่งถึงกระบวนการยุติธรรมไทยมีปัญหาทั้งในเรื่องด้อยประสิทธิภาพ มีการคุกคามสิทธิ ค่าใช้จ่ายในการเข้าสู่กระบวนการที่สูงมาก และปัญหาในการบริหารจัดการที่มีลักษณะเป็นสายพาน

“ปัญหาการบริหารจัดการในลักษณะสายพาน ทำให้ปริมาณคดีมีจำนวนมากและผู้ต้องขังล้นคุก การปรับปรุงหลังจากนี้ต้องไม่ทำให้กระบวนการยุติธรรมเป็นสายพาน และเพิ่มมาตรการที่จะทำให้คนออกจากสายพานให้มากขึ้น จึงต้องมีการปฏิรูปกฎหมาย และกระบวนการยุติธรรม”

ศ.ดร.คณิต กล่าวถึงการปฏิรูปกฎหมายว่า จะต้องเริ่มตั้งแต่ตัวบทกฎหมาย ที่ต้องเขียนให้ชัดขึ้น และส่วนสำคัญต้องปฏิรูปการบังคับใช้กฎหมาย ที่ขณะนี้ดูจะไปไม่รอด เพิ่มการให้ความรู้กับสังคม และปฏิรูปการเรียนการสอนกฎหมายให้ทันสมัย ถูกหลัก ไม่เน้น "ท่องจำ" เพียงอย่างเดียว เพื่อให้ผู้เรียนได้องค์ความรู้  

ในส่วนเจ้าหน้าที่และผู้ใช้กฎหมายนั้น ประธาน คปก. กล่าวว่า จะต้องไม่มีพฤติกรรมหรือการทำงานที่หยาบ ไม่ลงลึก และไม่เป็นภววิสัย รวมทั้งต้องไม่เป็นคนประจบประแจง หรือกลัวต่อการปฏิบัติหน้าที่ โดยเฉพาะกับนักการเมือง

“ทุกฝ่าย ทุกองค์กรเข้ามีส่วนร่วม ส่วนการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมทางอาญา พัฒนาและทำงานร่วมกัน เพราะหากต่างคนต่างทำงานจะสำเร็จได้ยากและสิ้นเปลืองเงินภาษีที่สามารถนำไปพัฒนาด้านอื่นๆ ของประเทศได้ และส่วนสำคัญการปฏิรูปใดๆ ก็ตามต้องฟังเสียงคนในสังคมด้วย ไม่ใช่จะนึกแล้วแก้เอง ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่กระบวนการยุติธรรมควรปรับเปลี่ยน ไม่อย่างนั้นกระบวนการยุติธรรมไทยจะล้าหลัง”