ส่ง"ภาณุ"กลับใต้-เปิดมหาดไทยส่วนหน้า
ในขณะที่รัฐบาลกำลังเร่งบูรณาการหน่วยงานที่รับผิดชอบการแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ เพื่อให้ทำงานไปในทิศทางเดียวกันอย่างเป็นเอกภาพ โดยตั้งศูนย์ปฏิบัติการขับเคลื่อนนโยบายและยุทธศาสตร์การแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศปก.กปต.) ขึ้นมาเป็นองค์กรประสานงานกลางระหว่างกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร (กอ.รมน.) กับศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) และกระทรวง ทบวง กรมต่างๆ ให้สามารถขับเคลื่อนงานอย่างสอดประสานกันนั้น
ในส่วนของกระทรวงมหาดไทยได้มีความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจ โดยเมื่อวันที่ 4 ก.ย.2555 คณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้มีมติเห็นชอบการรับโอน นายภาณุ อุทัยรัตน์ ที่ปรึกษานายกรัฐมนตรีฝ่ายข้าราชการประจำ เป็นรองปลัดกระทรวงมหาดไทย ตามที่กระทรวงมหาดไทยเสนอ
ทั้งนี้ นายภาณุ เป็นอดีตเลขาธิการ ศอ.บต.คนแรกตามพระราชบัญญัติการบริหารราชการจังหวัดชายแดนภาคใต้ พ.ศ.2553 หรือ พ.ร.บ.ศอ.บต. โดยดำรงตำแหน่งมาตั้งแต่รัฐบาลพรรคประชาธิปัตย์ ต่อมาเมื่อรัฐบาลพรรคเพื่อไทยเข้ามาบริหารประเทศ ได้มีมติ ครม.เมื่อวันที่ 18 ต.ค.2554 ย้ายนายภาณุไปเป็นที่ปรึกษานายกรัฐมนตรีฝ่ายข้าราชการประจำ เพื่อเปิดทางให้ พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รองปลัดกระทรวงยุติธรรม ขึ้นเป็นเลขาธิการ ศอ.บต.
ตำแหน่งเลขาธิการ ศอ.บต.ตาม พ.ร.บ.ศอ.บต.นั้น เป็นข้าราชการระดับ 11 เทียบเท่าปลัดกระทรวง การที่นายภาณุย้อนกลับไปรับตำแหน่งรองปลัดกระทรวงมหาดไทย จึงถือเป็นการลดชั้น แต่นายภาณุได้แสดงเจตจำนงต่อผู้บริหารกระทรวงมหาดไทยว่าจะขอกลับไปขับเคลื่อนงานในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ แม้จะต้องดำรงตำแหน่งรองปลัดกระทรวง ซึ่งเป็นข้าราชการระดับ 10 ก็ตาม
สำหรับงานที่นายภาณุเตรียมไปผลักดัน คือการเพิ่มบทบาทของกลไกกระทรวงมหาดไทยในพื้นที่ โดยเฉพาะกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน ในการช่วยแก้ไขสถานการณ์ความไม่สงบ เพราะกำนัน ผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้นำการปกครองท้องที่ที่อยู่ติดพื้นที่จริงๆ และมีข้อมูลในระดับหมู่บ้าน ตำบลทุกมิติ มีความเข้าใจในวิถีวัฒนธรรมและศาสนา หากผลักดันให้กำนัน ผู้ใหญ่บ้านได้แสดงบทบาทและความรับผิดชอบในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบ ซึ่งตามกฎหมายก็มีหน้าที่ต้องทำอยู่แล้ว ก็จะทำให้สถานการณ์ในพื้นที่ดีขึ้นได้ในที่สุด
นอกจากนั้น นายภาณุยังเตรียมเปิด "สำนักงานมหาดไทยส่วนหน้า" โดยเขาจะทำหน้าที่เป็นหัวหน้าสำนักงานเอง เพื่อให้การขับเคลื่อนงานในพื้นที่มีความคล่องตัว สามารถดึงศักยภาพของกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และผู้นำท้องถิ่นเข้ามามีส่วนร่วมในการกำหนดแนวทาง รวมถึงมีบทบาทในการบริหารจัดการปัญหาชายแดนใต้ให้มากขึ้นกว่าเดิม
นายภาณุ เป็นชาว อ.หนองจิก จ.ปัตตานี เคยดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดปัตตานี และผู้อำนวยการ ศอ.บต.คนที่ 2 ในยุคที่องค์กร ศอ.บต.ฟื้นคืนชีพขึ้นมาอีกครั้งในรัฐบาล พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ (คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรีที่ 207/2549) แต่ยังไม่มี พ.ร.บ.ศอ.บต.รองรับ
ต่อมาเมื่อรัฐบาลพรรคประชาธิปัตย์ออกกฎหมายรองรับโครงสร้าง ศอ.บต.เมื่อปลายปี 2553 นายภาณุ ได้ทำหน้าที่รักษาการเลขาธิการ ศอ.บต.และก้าวขึ้นเป็นเลขาธิการ ศอ.บต.(ระดับ 11) คนแรก ก่อนจะถูกย้ายเมื่อเดือน ต.ค.2554
นายภาณุเกิดเมื่อวันที่ 12 ก.พ.2499 เป็นบุตรของ นายห้อม และ นางสรรเสริญ อุทัยรัตน์ จบการศึกษาระดับต้นจากโรงเรียนใน อ.หนองจิก จากนั้นไปศึกษาต่อที่โรงเรียนเบญจมราชูทิศปัตตานี โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี และสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีจากคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (สิงห์แดง)
นายภาณุ เป็นนักเรียนนายอำเภอรุ่นที่ 32 สำเร็จหลักสูตรนักปกครองระดับสูงรุ่นที่ 34 เส้นทางชีวิตราชการวนเวียนอยู่ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้มาตลอด เคยเป็นปลัดอำเภอระแงะ และอำเภอแว้ง จ.นราธิวาส จ่าจังหวัดนราธิวาส ปลัดอำเภอผู้เป็นหัวหน้าประจำกิ่งอำเภอเจาะไอร้อง จ.นราธิวาส เป็นนายอำเภอศรีสาคร จ.นราธิวาส นายอำเภอเมืองสงขลา หัวหน้าสำนักงานจังหวัดสงขลา ผู้ตรวจราชการกรมการปกครอง รองผู้ว่าราชการจังหวัดยะลา ที่ปรึกษาด้านความมั่นคง ระดับ 10 ของกระทรวงมหาดไทย ก่อนจะขึ้นดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดปัตตานี เมื่อวันที่ 1 ต.ค.2548
ต่อมาที่ประชุมคณะรัฐมนตรีนัดพิเศษเมื่อวันที่ 9 ต.ค.2551 เห็นชอบให้ นายภาณุ ไปดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช แทน นายวิชม ทองสงค์ ซึ่งเกษียณอายุราชการ ก่อนจะขึ้นเป็นรองปลัดกระทรวงมหาดไทย และเข้ารับหน้าที่ ผอ.ศอ.บต.คนที่ 2 เมื่อปลายปี 2552 และนั่งเก้าอี้ดังกล่าวเรื่อยมาแม้จะมีการปรับโครงสร้างองค์กรครั้งใหญ่เมื่อมี พ.ร.บ.ศอ.บต.กระทั่งถูกย้ายเมื่อ 18 ต.ค.2554
ไม่มีใครคาดคิดว่า นายภาณุ ซึ่งยังมีอายุราชการยาวนานถึงปี 2559 และเป็นข้าราชการระดับ 11 ไปแล้วจะได้หวนคืนชายแดนใต้อีกครั้ง แม้จะต้องย้อนกลับไปเป็นรองปลัดกระทรวงมหาดไทย ซึ่งเป็นข้าราชการระดับ 10 แต่เขาก็พร้อมยอมรับเพื่อผลักดันโครงการที่วาดหวังให้ประสบความสำเร็จ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ : นายภาณุ อุทัยรัตน์ (ภาพจากแฟ้มภาพอิศรา)