เปิดปฐมบท'เพจต้องแฉ'! ปรากฎการณ์ปัญญารวมหมู่ตรวจสอบทุจริต แบบไทย ใครๆก็มีส่วนร่วมได้

"...อย่าได้แปลกใจ ว่าทำไมเนื้อหาการนำเสนอข้อมูลของเพจฯ แต่ละครั้ง จึงเรียกร้องให้ทุกคนที่เป็นสมาชิกในเพจ มาช่วยกันหาข้อมูล มาร่วมกันทำงานเรื่องไหนเกี่ยวข้องกับใคร ใครรู้เบาะแสอะไร ขอได้โปรดแจ้งข้อมูลเข้ามาได้เลย เพราะพวกเราทำงานโดยยึดเรื่อง ข้อมูล หลักฐาน (ที่ถูกต้องตรวจสอบแล้วเป็นจริง) จากฝูงชนเป็นหลัก หรือที่ฝรั่ง เขาเรียกกันว่า Crowdsourcing เราอยากเห็นปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นในประเทศไทยบ้าง.."

ดูเหมือนว่า ปรากฎการณ์ คราวด์ซอร์สซิ่ง (Crowdsourcing) หรือที่นักวิชาการบางท่าน เรียกว่า ปัญญาร่วมหมู่ ในมิติการร่วมมือร่วมใจกัน เสาะแสวงหาข้อมูล แสดงความเห็นเพื่อตรวจสอบปัญหาปกป้องรักษาผลประโยชน์สาธารณะในสังคมไทย จะถือกำเนิดขึ้นเป็นทางการแล้ว 

เมื่อล่าสุด 'เพจต้องแฉ' ซึ่งเป็นองค์กรสื่อแห่งหนึ่ง ภายใต้การดูแลของสำนักข่าวอิศรา www.isranews.org ได้ทำการคราวด์ซอร์สซิ่ง ขอข้อมูลเกี่ยวกับปัญหาการขายสลากกินแบ่งรัฐบาล ราคาเกิน 80 บาท ต่อสมาชิกในเพจฯ 

ปรากฎว่า ได้รับเสียงตอบรับและความร่วมมือเป็นอย่างดี สมาชิกลูกเพจ หลากหลายพื้นที่ ทยอยส่งข้อมูลแจ้งพิกัด จุดที่พบเห็นการขายสลากเกินราคา 80 บาท เข้ามาจำนวนมาก

มากจนถึงขนาดนำมาจัดทำเป็นแผนภูมิ แสดงจุดที่พบเห็นการขายสลากเกิน 80 บาท อย่างเป็นรูปธรรมชัดเจน 

หากไล่เรียงข้อมูลต่อเนื่องกัน จะเห็นภาพชัดเจนดังนี้ 

1 พ.ย. 2560 :

เพจต้องแฉ เปิดประเด็นว่า 

"แถวไหนขายฉลากกินราคา? แจ้งเบาะแสให้เราทราบหน่อยครับ"

"แถวไหนขายสลากเกินราคาบ้าง แจ้งเบาะแสกับเราได้นะครับ" 

"พบเห็นการขายสลากเกินราคาโทรแจ้ง Call Center 023451466 ตลอด 24. ชม" 

หลังจากเผยแพร่ข้อความนี้ไปได้ไม่นาน สมาชิกลูกเพจฯ ก็เข้ามาแสดงความเห็นพร้อมแจ้งพิกัด จุดที่พบเห็นการขายสลากแพงเกินจริงอย่างต่อเนื่อง 

ยอดคนเข้าถึง 147,664 คน คน ยอดการแสดงความเห็น 273 รายการ การส่งแชร์ต่อ 300 ครั้ง (ณ เวลา 13.00 น. วันที่ 3 พ.ย.2560) คือ หลักฐานยืนยันถึงพลังความสำเร็จในการคราวด์ซอร์สซิ่ง เรื่องนี้ได้เป็นอย่างดี

2 พ.ย. 2560 :

เพจต้องแฉ โพสต์เรื่องตั้งประเด็นอีกครั้งว่า 

ขายสลากราคา 80 บาท บังคับได้จริงหรือ?

นั้นเป็นคำถามที่ถูกตั้งขึ้นหลังเราได้เปิดประเด็น เรื่อง "ที่ไหนขายสลากเกินราคา"

ซึ่งแน่นอนการตอบรับดีเกินคาด ทำเอาทีมงานวุ่นวายทีเดียว และเกิดคำถามขึ้นว่า ทำไม? ไม่มีการจัดการอย่างจริงจัง หลายคอมเม้นต์พูดถึงเจ้าหน้าที่ที่เป็นผู้ซื้อหวยเอง และทราบว่าสลากนั้นเกินราคา แต่ไม่จับ เพราะอะไร? เหตุผลที่ไม่จับอาจจะเป็นเพราะผู้ขาย-ลูกค้ารู้จักกัน แต่มีคอมเม้นต์บอกว่า "ข้างกองสลากยังขายเกินราคา" เอ้าาา ไปกันใหญ่แล้วท่าน!!

หลายคอมเม้นต์ชี้ให้เห็นต้นทางของเรื่องว่า เกิดจากตัวการใหญ่ที่ได้ชื่อว่า "ยี่ปั๊ว" เป็นผู้ดำเนินการในการจัดส่ง-ขายสลาก โดยการขายต่อจากยี่ปั๊วนั้นมา 80 บาทแล้ว(บางคอมเม้นต์ว่าอย่างนั้น) จะให้ขาย 80 จะเอากำไรจากที่ไหน ไหนจะค่าใช้จ่ายต่างๆ จึงต้องขาย 90 - 100 บาท/ใบ

สลากแพงเราไม่แปลกใจเท่าไหร่นัก แต่แปลกใจตรงที่ว่า "มีสลากเลขสวย" ราคาสูงกว่าปรกติ (บางพื้นที่ที่เป็นเขตวัดที่คนนิยมไปกราบไหว้บูชา) ราคาสูงถึง 120 บาท อยากทราบว่าเพราะอะไรถึงต้องอัพราคาถึงขนาดนั้น

แต่ที่หนักใจไม่แพ้กันคือ "สลากชุด" 15 ใบ 2,100 บาท (เฉลี่ย140บาท/ใบ) ในบางพื้นที่หนักกว่านั้น 15 ใบ 2,500 บาท (เฉลี่ยใบละ 166.67 บาท *นั้นเท่ากับราคาขายปรกติถึง 2 เท่า) จะเห็นได้ว่าทำไมมันแพงอะไรขาดนั้น

หลายคนร่วมกันหาทางออกโดยการเสนอให้มีการขายสลากแบบออนไลน์ไปเลย เพื่อแก้ปัญหาตรงนี้ บางคนก็บอกต้องแก้ที่ต้นเหตุคือดำเนินการกับยี่ปั๊วปัญหาจะได้จบๆ ก็เป็นการเสนอแนวทางที่ดีพอสมควร

แต่ทว่าปัญหาสลากเกินราคา ก็มีทางออกตามนโยบายของรัฐ หากเจอให้โทรแจ้ง คอลเซ็นเตอร์ ทีมงานต้องแฉ โทรไปเพื่อจะแจ้งเบาะแส "ไม่ มี คน รับ สาย" เกิดอะไรขึ้น? จะแจ้งเบาะแส แต่...........

แล้วคุณมีความคิดเห็นในเรื่องนี่้อย่างไร #ต้องแฉ #แชร์วนไป #สลากแพง #หวยแพง #หวยชุด #เลขสวย #หวยใบละ80มีที่ไหน #ร่วมกันแจ้งพิกัดกับเรา #แก้ปัญหานี้อย่างไร #เรื่องหวยๆ

หลังจากนั้นไม่นาน เพจต้องแฉ ได้นำเสนอแผนภูมิแสดงจุด พิกัด ที่ได้รับแจ้งข้อมูลการขยายสลากกินแบ่งเกิน ราคา 80 บาท ตามที่ได้รับแจ้งจากสมาชิกลูกเพจเข้ามา อย่างเป็นทางการ (ดูแผนภูมิประกอบ)

ล่าสุด ในช่วงเช้าวันที่ 3 พ.ย. 2560 ที่ผ่านมา เพจต้องแฉ ได้ตั้งประเด็นเรื่องการซื้อขายสลากอีกครั้ง ในมุม หวยชุด ระบุว่า

หวยชุดโก่งราคา 100+ จริงหรอ?

เรื่องหวยเป็นประเด็นฉาวโฉ่ที่เพจ "ต้องแฉ" ออกมาแฉราคาหวยที่แพงหูฉี่ บางที่ 120 และหวยชุดที่แพงที่สุดตอนนี้ที่เราพบ ราคายังคงอยู่ที่ 166 บาท/ใบ (นับว่าแพงเป็นเท่าตัวจากราคาขายปรกติ)

พฤติกรรมที่แสบที่สุดของลูกเพจที่แจ้งเข้ามา พบว่าแม่ค้าบางคนนั้น ไม่ยอมขายแยก และโก่งราคาสุดตัว ยิ่งใกล้วันหวยออกทีไร อัพขึ้นหลายเท่า จัดได้ว่าแสบสุดๆ

แต่ทว่าหวยชุดเลขสวยก็อีกราคานะครับ เอาเข้าไปสิ แม่ค้าบางรายถึงขั้นบอกว่า "รับมาขาย 5 ใบ 505 15 ใบ 2,100 แล้วให้ขายเท่าไร" อันนี้น่าสนใจ เพราะต้นเหตุของครั้งนี้ คือ "ยี่ปั๊ว" เห็นใจแม่ค้าที่ถูกยี่ปั๊วเอาเปรียบนะครับ ว่าแต่ทำไม? แม่ค้าที่รับมาจากยี่ปั๊ว ทำไมไม่ยอมแจ้งเจ้าหน้าที่

ประเด็นปัญหาเหล่านี้ ไม่ยอมจบยอมสิ้น คุณคิดว่าอย่างไรในเรื่อง หวยชุดโก่งราคาครับ

#ต้องแฉ #โก่งราคาหวย #หวยชุด #จนท.เมิน #แพงทั้งประเทศ #ยี่ปั๊ว #เกินราคา #หวย #หวยๆ

หลังโพสต์ข้อความไป ปรากฎว่า ได้รับเสียงตอบรับจากสมาชิกเพจ ในการเข้ามาแสดงความเห็น แจ้งข้อมูลเพิ่มเติมเช่นเดิม ไม่ต่างจากหลายโพสต์ และหลายเรื่องราวอื่นก่อนหน้านี้ 

ทั้งนี้ ทีมงานเพจต้องแฉ ยืนยันว่า เกี่ยวกับประเด็นเรื่องการขายสลากกินแบ่งรัฐบาลเกินราคา 80 บาท จะพยายามตั้งประเด็นนำเสนอข้อมูลในเพจต่อไป โดยยึดข้อมูลจากสมาชิกหรือบุคคลทั่วไป ที่แจ้งเข้ามา  เมื่อได้ข้อมูลหลักฐานครบถ้วนมากกว่านี้ จะมีการสรุปเรื่องถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อให้นำไปใช้เป็นข้อมูลประกอบการวางแผนแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นต่อไป  และนอกจากเรื่องราคาสลากกินแบ่งดังกล่าวแล้ว ยังมีอีกหลายเรื่อง ที่อยู่ระหว่างการตรวจสอบข้อมูลและเตรียมนำเสนอต่อไป

ล่าสุด ณ เวลา 13.40 น. วันที่ 3 พ.ย.2560 ยอดคนกดไลค์เพจต้องแฉ เป็นทางการอยู่ที่ 4,902 คน ยอดคนติดตามอยู่ที่ 5,283 คน และกำลังเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง 

คือ หลักฐานยืนยันผลลัพธ์เชิงประจักษ์ในการทำงานเบื้องต้น ของเพจต้องแฉ ได้เป็นอย่างดี  ตามวัตถุประสงค์ในการตั้งเพจนี้ ที่ว่า 

1. เพจต้องแฉ เกิดขึ้นมาเพื่อวัตถุประสงค์สำคัญ ในการให้พื้นที่ตรงนี้ เป็นพื้นที่สาธารณะ ให้ประชาชนคนในสังคมไทยทั่วไป เข้ามามีส่วนร่วมในการตรวจสอบปัญหาความไม่ชอบมาพากลเรื่องต่างๆ ในสังคม ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็กเรื่องใหญ่ ถ้าเป็นเรื่องที่มีผลกระทบต่อสาธารณะ เกี่ยวข้องกับคนทุกกลุ่มทุกระดับ 

คุณไม่เบื่อกันบ้างหรือ? เวลาที่คุณหรือคนใกล้ชิด ได้รับผลกระทบหรือมีปัญหาจากเรื่องใดเรื่องหนึ่ง แล้วไปขอความช่วยเหลือจากสื่อกระแสหลัก กระแสรอง แล้ว ไม่ได้รับความสนใจ ตอบรับหรือช่วยเหลือนำเสนอข้อมูลอย่างเต็มที่

ยุคนี้เทคโนโลยีมันเปลี่ยนแปลงไปมากแล้ว หมดเวลาพึ่งพาสื่อกระแสหลักกระแสรอง ที่จะมาค่อยสร้างประเด็น ขับเคลื่อนทางสังคมให้แล้ว

ยุคนี้ เป็นยุคของพวกเรา เป็นยุคของ ประชาชนคนธรรมดาทั่วไป

เรามีสิทธิมีอำนาจเต็มที่ (ตราบที่ไม่ไปก้าวล่วงกระทบสิทธิคนอื่น) ในการร่วมกันแสดงความเห็น แสดงข้อมูล เพื่อขับเคลื่อนประเด็นปัญหาทางสังคมของเราได้เอง

เมื่อเรามีเครื่องมือ มีสื่อของเราเอง ในบอกกล่าวเล่าเรื่องราวร้องทุกข์ เราสามารถจะทำอะไรของเราเองได้แล้ว ทำไมเราไม่มาร่วมมือร่วมแรงทำกันแหละ?

พวกคุณคิดว่าแบบนี้ถูกไหม

2. รูปแบบการทำงานของเพจเรา บอกกันตามตรง ทุกเรื่องที่ได้รับแจ้งข้อมูลเข้ามา ทีมงานเพจเอง ไม่มีปัญญาหาข้อมูลมานำเสนอเองได้หมดหรอก
เราเชื่อว่าคนไทยทุกคน คนที่สนใจเข้ามาติดตามเพจของเรา มีความสามารถในการสืบค้นข้อมูลหาหลักฐาน โดยใช้เทคโนโลยีเครื่องมือในโลกออนไลน์กันได้ไม่ยากขึ้นอยู่กับว่า เราจะทำกันจริงหรือเปล่า

ดังนั้น อย่าได้แปลกใจ ว่าทำไมเนื้อหาการนำเสนอข้อมูลของเพจฯ แต่ละครั้ง จึงเรียกร้องให้ทุกคนที่เป็นสมาชิกในเพจ มาช่วยกันหาข้อมูล มาร่วมกันทำงาน
เรื่องไหนเกี่ยวข้องกับใคร ใครรู้เบาะแสอะไร ขอได้โปรดแจ้งข้อมูลเข้ามาได้เลย

เพราะพวกเราทำงานโดยยึดเรื่อง ข้อมูล หลักฐาน (ที่ถูกต้องตรวจสอบแล้วเป็นจริง) จากฝูงชนเป็นหลัก หรือที่ฝรั่ง เขาเรียกกันว่า Crowdsourcing

เราอยากเห็นปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นในประเทศไทยบ้าง

ทำให้เกิด Crowd หรือ ฝูงชน ช่วยกันทำช่วยกันลุยช่วยกันตรวจสอบกันจริงๆ

เสียง ความเห็น ข้อมูลของสมาชิกในเพจทุกคนจึงมีความหมายกับเพจนี้ อย่างมาก

ถามว่ามันเกิดขึ้นได้จริงไหม โลกสวยไปหรือเปล่า?

เราเชื่อว่ามันเกิดขึ้นได้จริง หลักฐานเชิงประจักษ์เห็นได้จาก การโพสต์ข้อมูลของทีมงาน เราสมาชิก ช่วยกันส่งเข้ามาให้

ข้อมูลทุกชิ้นเป็นประโยชน์อย่างมาก ณ จุดนี้ เราต้องขอบคุณอย่างมากจริงๆ

เราเชื่อว่า คนไทยไม่ทิ้งกันอยู่แล้ว

สมาชิกคนไหน ยังไม่มีข้อมูลอะไรมาส่งกัน แค่ช่วยกันแชร์ต่อให้ก็ดีสุดยอดแล้ว

3. เมื่อได้ข้อมูลมาแล้ว ได้หลักฐานเชิงประจักษ์แล้ว ในแต่ละเรื่องที่เรายกขึ้นมาเล่นเป็นประเด็น จะทำอย่างไรต่อ

บรรทัดสุดท้าย ของภารกิจนี้ ขอยืนยันว่า เราจะไม่ทำเอามันส์ เอาสนุก เอายอดคนกดไลก์

ท้ายที่สุด ทุกเรื่องราวที่เกิดขึ้น เราจะสรุปประมวลผลรวมยอด ทุกข้อมูลที่ได้รับ จัดทำเป็นรายงานสรุป หรือจดหมายเปิดผนึก ส่งต่อให้หน่วยงานราชการ ที่มีหน้าที่รับผิดชอบกับเรื่องนั้น โดยตรง ให้รับรู้รับทราบ นำไปปรับปรุงแก้ไขปัญหา หรือไปดำเนินการตรวจสอบต่อ

นี่ คือสิ่งที่เราอยากเห็นและอยากทำให้มันเกิดขึ้นได้จริง เพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงให้กับสังคมไทย

จงอยู่และทำเพื่อคนรุ่นต่อไป

ด้วยจิตคาราวะ แด่สมาชิกเพจทุกท่าน

----------------------

คำถามสำคัญที่เกิดขึ้น ณ วินาทีนี้  คือ คุณพร้อมไหม? ที่จะเข้ามามีส่วนร่วมในการคราวด์ซอร์สซิ่ง  ร่วมมือร่วมใจกัน เสาะแสวงหาข้อมูล แสดงความเห็นเพื่อตรวจสอบปัญหา ปกป้องรักษาผลประโยชน์สาธารณะในสังคมไทย กับ 'เพจต้องแฉ' ที่กำลังปฏิบัติอย่างต่อเนื่องอยู่ในขณะนี้