ลองกองถูกกว่าข้าว! ชาวสวนครวญพ่อค้าซื้อเหมา-เหลือกิโลฯละ 2 บาท
ชาวสวนลองกองหลายรายในจังหวัดชายแดนภาคใต้ต้องให้ลูกๆ หยุดโรงเรียนเพื่อช่วยกันขึ้นต้นลองกอง และเก็บผลผลิตเอง เนื่องจากไม่สามารถจ้างคนเก็บลองกองได้ เพราะราคาที่พ่อค้าคนกลางรับซื้อต่ำมากจนต้องตัดค่าใช้จ่ายอื่นๆ ทุกอย่าง
อุสมาน บือราเฮง ชาวสวนในจังหวัดยะลา เล่าว่า ก่อนหน้านี้ลองกองหน้าสวนขายได้กิโลกรัมละ 6 บาท แต่มีค่าจ้างคนงานขึ้นไปเก็บลองกองบนต้น กิโลฯละ 2 บาท ค่าจ้างเท กิโลฯละ 1 บาท และค่าจ้างขนลองกองออกจากสวนอีกกิโลฯละ 1 บาท สรุปชาวสวนเหลือรายได้จริงๆ แค่ 2 บาท ยังไม่นับค่าปุ๋ยและค่าดูแลสวนลองกองตลอดฤดูอีก
อุสมาน บอกว่า ขณะนี้ราคารับซื้อหน้าสวนต่ำกว่า 6 บาท เพราะพ่อค้าจะใช้วิธีเข้ามาเหมาสวน ทำให้ราคาต่อกิโลฯลดลงไปอีก จึงต้องยอมให้ลูกๆ ขาดเรียน เพื่อมาช่วยเก็บลองกองกันเอง จะได้ไม่ต้องจ้างคนอื่นเก็บ
“นอกจากต้องให้ลูกขาดเรียนแล้ว ยังต้องพาภรรยามาที่สวนด้วย เพื่อเฝ้าเข่งลองกอง เพราะบ่อยมากที่มีคนขโมยลองกอง ยิ่งใส่เข่งด้วยแล้วยิ่งขโมยง่าย แค่ยกใส่รถไปขายก็ได้เงิน ส่วนที่ขโมยจากต้นก็มีบ่อยจนถือเป็นเรื่องปกติ แจ้งผู้ใหญ่บ้านก็ไม่มีอะไรดีขึ้น ไม่มีใครทำอะไรพวกขโมยได้เลย” อุสมาน บ่นอย่างเครียดๆ
สาวียะห์ มะนาหิง ชาวสวนลองกองอีกคนหนึ่ง บอกว่า มีสวนลองกองอยู่ 10 ไร่ อยู่บนภูเขา ห่างจากชุมชนประมาณ 5 กิโลเมตร ทำให้พ่อค้าคนกลางกดราคา เหมาแค่ 500 บาท แต่ก็ต้องยอม เพราะดีกว่าไม่ได้เลย ขณะที่ลองกองเป็นผลไม้ที่เก็บไว้นานไม่ได้ แปรรูปก็ยาก จึงต้องตัดใจขายอย่างเดียว
เมื่อราคาผลผลิตตกต่ำ ผลกระทบย่อมเกิดต่อเป็นลูกโซ่ ไม่เฉพาะชาวสวนเท่านั้น ดังเช่น มารูวัน วาเดง ลูกจ้างขึ้นต้นลองกอง ที่บอกว่า ปกติได้ค่าจ้างกิโลฯละ 2 บาท นายจ้างเลี้ยงข้าวและน้ำ จึงมีค่าใช้จ่ายแค่น้ำมันรถเดินทางไปสวนลองกองและขนออกมา แต่ปีนี้ราคาตก ทำให้ไม่ค่อยมีใครจ้าง หรือถึงจะจ้างก็มีเงื่อนไขเยอะ เช่น ต้องเก็บลองกองให้หมดทั้งต้น ถ้าไม่หมด ก็ต้องถูกหักค่าแรง แบบนี้เป็นต้น
ในมุมของพ่อค้าคนกลางอย่าง เปาะเตะ สาและยีงอ พ่อค้าผลไม้จังหวัดยะลา บอกว่า ราคาขายลองกองในตลาดยะลาอยู่ที่กิโลกรัมละ 7-8 บาทเท่านั้น และพ่อค้าก็มีค่าใช้จ่ายเหมือนกัน ทั้งค่าแรงเด็กขนลองกอง ค่าน้ำค่าข้าวที่เลี้ยงคนงาน รวมทั้งน้ำมันรถ สุดท้ายก็เหลือกิโลกรัมละ 1 บาท ในแง่ความคุ้มก็คงไม่คุ้ม แต่ก็ยังดีกว่าไม่ได้ทำอะไรเลย
“ปีนี้ลองกองติดลูกไม่มาก ส่วนใหญ่ก็จะซื้อเหมาเป็นสวน ราคาที่เหมาก็ดูที่ลูกลองกองแต่ละต้น เรามีค่าใช้จ่ายเยอะ ต้องจ้างรถ จ้างเด็ก ก็กำไรไม่กี่บาท ไม่คุ้ม ทุกวันนี้ยางก็ถูก ผลไม้ก็ยังมาราคาต่ำอีก ผลกระทบเกิดกับทุกคน แต่ก็ไม่รู้จะทำอย่างไร”
เป็นคำรำพึงทิ้งท้ายที่น่าเศร้าจริงๆ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ :
1 ผลลองกองที่เพิ่งตัดจากต้นสดๆ จากสวนใน อ.ยะหา จ.ยะลา
2 คนขึ้นลองกองกำลังตัดช่อลองกองอย่างระมัดระวัง