"มุสลิมอุยกูร์"หายปริศนานับร้อย หวั่นถูกส่งกลับจีนละเมิดกติกาสากล
เจ้าหน้าที่สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสงขลา (พมจ.สงขลา) ยอมรับว่ากลุ่มมุสลิมไร้สัญชาติซึ่งทางการไทยสงสัยว่าเป็นชาวอุยกูร์ที่หลบหนีออกจากมณฑลซินเจียง ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีน แล้วถูกจับกุมได้ในประเทศไทยจำนวนกว่า 200 คนนั้น หลบหนีหายไปจากสถานที่ควบคุมแล้วกว่าครึ่ง
สำหรับกลุ่มมุสลิมไร้สัญชาติกลุ่มนี้ ถูกตำรวจตรวจคนเข้าเมือง (ตม.) ควบคุมตัวได้ที่ อ.รัตภูมิ จ.สงขลา เมื่อวันที่ 12 มี.ค.57 จำนวน 218 คน และต่อมาพบกลุ่มคนต่างด้าวลักษณะเดียวกันถูกนำไปทิ้งไว้ที่ ต.ปาดังเบซาร์ อ.สะเดา จ.สงขลา อีก 77 คน เป็นชาย 26 คน หญิง 16 คน และเด็ก 35 คน รวมทั้งสองกลุ่ม 295 คน โดยเจ้าหน้าที่ ตม.ให้ข้อมูลว่าส่วนใหญ่เดินทางมาเป็นครอบครัว ลักษณะทิ้งถิ่นฐาน ขายทรัพย์สินกันมา
จากนั้นได้มีการแยกกลุ่มคนดังกล่าวไปควบคุมตัวไว้ฐานหลบหนีเข้าเมืองโดยผิดกฎหมาย โดยผู้ชายถูกคุมตัวในห้องกัก กองบังคับการตำรวจตรวจคนเข้าเมือง 6 (ตม.6) จ.สงขลา ส่วนเด็กและผู้หญิงถูกแยกไปคุมตัวไว้ที่บ้านพักเด็กและสตรีสงขลา ซึ่งอยู่ในสังกัดของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.)
ทั้งนี้ สาเหตุที่ทางการไทยยังไม่สามารถผลักดันมุสลิมไร้สัญชาติกลุ่มนี้ออกนอกประเทศ เพราะยังไม่สามารถพิสูจน์สัญชาติพวกเขาได้ โดยกลุ่มมุสลิมทั้งหมดอ้างตัวว่าเป็นชาวตุรกีหลบหนีเข้าเมือง แต่ทางการจีนกลับยืนยันว่าเป็นชาวอุยกูร์ที่ลักลอบเข้าไทยเพื่อเดินทางต่อไปยังประเทศที่สาม ที่ผ่านมาจึงมีการพิสูจน์สัญชาติกันโดยเจ้าหน้าที่ตุรกีและเจ้าหน้าที่จากจีน กระทั่งปัจจุบันก็ยังไม่เสร็จสิ้น
ล่าสุดมีรายงานว่า กลุ่มมุสลิมที่เชื่อว่าเป็นชาวอุยกูร์ ส่วนที่เป็นผู้หญิงและเด็กซึ่งถูกควบคุมไว้ที่บ้านพักเด็กและสตรีสงขลา ได้หลบหนีออกจากสถานที่ควบคุมไปแล้วเกือบทั้งหมด
ทั้งนี้ อาคารที่ใช้ควบคุมกลุ่มมุสลิมไร้สัญชาติแบ่งเป็น 2 อาคาร ข้อมูล ณ สิ้นเดือน ต.ค.57 ระบุว่า อาคารแรกมีผู้ถูกควบคุม 48 คน อาคารที่ 2 มีผู้ถูกควบคุม 121 คน มีพนักงานรักษาความปลอดภัย (รปภ.) ที่จ้างจากภายนอก และเจ้าหน้าที่ของหน่วยงานรัฐจำนวนหนึ่งรับผิดชอบดูแล
มีรายงานว่ากลุ่มมุสลิมไร้สัญชาติจากทั้ง 2 อาคารได้ทยอยหลบหนีออกไปจนหมด ต่อมาเจ้าหน้าที่และประชาชนในละแวกดังกล่าวช่วยกันติดตามกลับมาได้ประมาณ 20 คน โดยเจ้าหน้าที่ได้ไปลงบันทึกประจำวันไว้ที่สถานีตำรวจเพื่อเป็นหลักฐานด้วย
อย่างไรก็ดี มีรายงานจากชาวบ้านที่เห็นเหตุการณ์ระบุว่า การทยอยหลบหนีของกลุ่มมุสลิมดังกล่าวมีทั้งที่หลบหนีไปตามยถากรรม คือหนีเพื่ออิสรภาพ กับบางส่วนมีรถตู้มารอรับในละแวกใกล้เคียงกับบ้านพักเด็กและสตรีสงขลา โดยมีบุคคลคอยให้ความช่วยเหลือ แต่จนถึงขณะนี้ยังไม่มีการตรวจสอบให้แน่ชัดว่าเกี่ยวพันกับขบวนการค้ามนุษย์ หรือมีเจ้าหน้าที่รัฐหน่วยงานใดรู้เห็นเป็นใจหรือไม่
ทั้งนี้ มีความเป็นไปได้ที่เรื่องนี้จะเกี่ยวข้องกับขบวนการขนส่งแรงงานออกนอกประเทศเพื่อผลประโยชน์ ซึ่งปลายทางอาจเป็นประเทศมาเลเซีย หรืออาจสวมรอยขบวนการขนส่งแรงงานข้ามชาติ แต่ส่งกลับไปยังประเทศต้นทาง ซึ่งทั้งสองกรณีหากเกิดขึ้นจะส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ของประเทศไทยอย่างมาก
นายจรัส ชุมปาน พัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสงขลา (พมจ.สงขลา) กล่าวว่า ได้รับรายงานการหลบหนีของมุสลิมไม่ระบุสัญชาติแล้ว แต่ไม่มีข้อมูลว่าหลบหนีไปมากน้อยแค่ไหน เป็นเพศชายหรือเพศหญิงจำนวนเท่าไร เนื่องจากยังไม่ได้รับรายงานยืนยันจากสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองจังหวัดสงขลา (ตม.สงขลา) ที่รับผิดชอบมุสลิมกลุ่มนี้ในฐานะผู้หลบหนีเข้าเมืองโดยผิดกฎหมาย
ขณะที่ เจ้าหน้าที่ พมจ.สงขลา ระดับปฏิบัติ ให้ข้อมูลว่า มุสลิมไร้สัญชาติกลุ่มนี้หลบหนีไปหมดแล้ว ไม่มีเหลือเลย แต่ไม่ขอให้รายละเอียด เพราะต้องให้เจ้าหน้าที่ของบ้านพักเด็กและสตรีสงขลาเป็นผู้ชี้แจง อย่างไรก็ดี เมื่อถามว่ากลุ่มมุสลิมหลบหนีไปได้อย่างไร เพราะทั้งหมดเป็นเด็กและผู้หญิง ปรากฏว่าเจ้าหน้าที่รายนี้ไม่ขอตอบ
ด้าน พล.ต.ต.ธัชชัย ปิตะนีละบุตร ผู้บังคับการตรวจคนเข้าเมือง 6 (ผบก.ตม.6) จ.สงขลา กล่าวว่า ตม.รับผิดชอบควบคุมเฉพาะมุสลิมไร้สัญชาติเพศชาย ส่วนผู้หญิงและเด็กอยู่ในความดูแลของ พม. ฉะนั้นจึงไม่ทราบว่ามีการหลบหนีหรือไม่ แต่ในส่วนของ ตม.ยังอยู่ครบ
นายสุณัย ผาสุข ที่ปรึกษาองค์กรสิทธิมนุษยชน "ฮิวแมน ไรท์ วอทช์" ประจำประเทศไทย กล่าวว่า เรื่องนี้ถือเป็นเรื่องใหญ่ ซึ่งมีความเป็นไปได้ 2 ประการ คือ 1.ถ้ากลุ่มมุสลิมดังกล่าวหนีหายไปโดยไม่มีใครรู้เห็น ก็เป็นปัญหาเรื่องความหละหลวม หรือ 2.ถ้ามุสลิมกลุ่มนี้ถูกดำเนินการในทางใดทางหนึ่งเพื่อส่งตัวไปยังประเทศที่พวกเขาอาจตกอยู่ในอันตราย ก็จะกลายเป็นปัญหาใหญ่ เพราะเท่ากับเป็นการละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ และเข้าข่ายละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ : มุสลิมไร้สัญชาติขณะถูกเจ้าหน้าที่ ตม.สงขลาควบคุมตัว
หมายเหตุ : ภาพจากแฟ้มภาพอิศรา