สำรวจแฟชั่น ‘กัวลาลัมเปอร์’ หลากสีสัน “ฮิญาบ-กุรง-บาจู มลายู”
ก่อนประชาคมอาเซียนจะเริ่มขึ้นอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ.2558 ผู้สื่อข่าว สำนักข่าวอิศรา www.isranews.org ลัดเลาะตรอกซอกซอย สำรวจแฟชั่นในกรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย หนึ่งในเพื่อนบ้านอาเซียนของไทย สัมผัสแฟชั่นที่สะท้อนวัฒนธรรมอันเป็นเอกลักษณ์ของผู้คนบนแผ่นดินนี้มาช้านานและยังคงยืนหยัดอย่างโดดเด่น แม้ในวันที่กระแสโลกาภิวัฒน์ไหลบ่าอย่างรวดเร็ว
แบรนด์เนมหรูระยับวางตัวเรียงรายต่อเนื่องกันเต็มพื้นที่ของห้างสรรพสินค้าพาวิลเลียนและสตรีทแฟชั่นอย่าง 'บูกิต บินตัง' ย่านช้อปปิ้งไฮเอนด์ของกรุงกัวลาลัมเปอร์ สีสันแสงไฟจากสารพัดแบรนด์ชั้นนำล้วนยั่วตายวนใจผู้หลงใหลแฟชั่น
แต่แม้สินค้าจากโลกตะวันตกจะบุกทะลวง ยึดหัวหาดทำเลของของย่านสตรีทแฟชั่นไฮเอนด์ไปได้แบบเต็มพื้นที่ ทว่าเสน่ห์สำคัญของแฟชั่นกัวลาลัมเปอร์ขนานแท้ก็ยังโดดเด่นท้าทายและเต็มเปี่ยมด้วยเอกลักษณ์เฉพาะตัว เพราะแม้วันนี้ ประเทศมาเลเซีย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมืองหลวงอย่างกรุงกัวลาลัมเปอร์จะได้รับการกล่าวขานว่าเป็นหนึ่งในเมืองทันสมัยของอาเซียนและเอเชีย ชาวต่างชาติจำนวนไม่น้อยหลั่งไหลเดินทางมาท่องเที่ยว ผู้คนหลากหลายเชื้อชาติ ศาสนาอยู่ร่วมกันมาช้านาน ไม่ว่าชาวมลายูมสลิม ชาวจีน หรือชาวอินเดีย แต่คงไม่อาจปฏิเสธได้ว่าประชากรมาเลเซียผู้นำถือศาสนาอิสลามหรือชาวมุสลิมนั้นมีจำนวนมากที่สุด ในมาเลเซีย และในกรุงกัวลาลัมเปอร์
ด้วยเหตุนี้ แฟชั่นของสุภาพบุรุษและสุภาพสตรีมุสลิมชาวมาเลเซียจึงยังเป็นที่นิยมอย่างยิ่งในกัวลาลัมเปอร์ ไม่ว่าชุด ‘บาจู-กุรุง’ (Baju kurung) หรือที่คนไทยเรียกว่า ชุด "กุ-รง", ‘เกบายา’ (Kebaya) และ ‘ฮิญาบ’ คลุมผม สำหรับสตรี เคียงคู่กับชุดประจำชาติสำหรับบุรุษที่เรียกว่า ‘บาจู มลายู’ (Baju melayu)
“ผู้หญิงมาเลเซียในกรุงกัวลาลัมแปอร์ยังนิยมใส่ชุดกุรงและเกบายา โดยเฉพาะชุดกุรงเป็นที่นิยมมาก และเจ้าหน้าที่ผู้หญิงในกระทรวงต่างๆ ของรัฐก็นิยมใส่ชุดกุรง โดยส่วนใหญ่แล้ว ผู้หญิงที่เป็นเจ้าหน้าที่รัฐจะนิยมสวมชุดกุรงทุกวัน ส่วนที่ทำงานของฉัน ซึ่งเป็นเพียงองค์กรระดับกรม ไม่ใช่กระทรวงก็สวมชุดกุรงเพียงวันศุกร์เท่านั้น” Noor Aawa Aazeen เจ้าหน้าที่จากศูนย์ป้องกันความปลอดภัยด้านเทคโนโลยี กล่าวกับผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา
อาซีนกล่าวเพิ่มเติมด้วยว่า สำหรับเจ้าหน้าที่ผู้ชายในกระทรวงต่างๆ ของรัฐ ในวันทำงานโดยส่วนใหญ่จะสวมใส่ชุดสากล แต่ในวันพฤหัส จะสวมใส่เสื้อผ้าที่ตัดจากผ้าบาติกที่เป็นลวดลายเฉพาะของมาเลเซีย ขณะที่วันศุกร์ ผู้ชายที่เป็นเจ้าหน้าที่รัฐจะนิยมสวมใส่ชุด บาจู-มลายู ซึ่งเป็นชุดประจำชาติของผู้ชายชาวมาเลเซีย
อาซีน กล่าวว่าในความเป็นจริง ในแต่ละวัน ผู้หญิงมุสลิมชาวมาเลเซียก็นิยมสวมชุดกุรง โดยเฉพาะหากวันใดที่รู้สึกว่าเป็นวันพิเศษหรือเป็นทางการ สำหรับความแตกต่างระหว่างกุรง กับ เกบาย่านั้น อาซีนกล่าวว่า เกบาย่าจะมีลักษณะเข้ารูปและมีลูกเล่นคือมีระบายหรือรายละเอียดอื่นๆ มากกว่ากุรง และเกบาย่าเหมาะสำหรับหญิงสาวที่มีรูปร่างดี สูงโปร่งหรือมีสัดส่วนสวยงาม
นอกจากความเห็นของอาซีนต่อชุดกุรงและเกบาย่า ความเห็นของ"สุไลมาน" ชายชาวกัวลาลัมเปอร์ก็ให้มุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับความพิเศษของบาจู มลายู
“บาจู มลายู เป็นชุดที่สวมใส่ในวันพิเศษ โดยเฉพาะวันแต่งงาน ทั้งวันแต่งงานของตัวเอง หรืองานแต่งของเพื่อนๆ ญาติพี่น้อง ผู้ชายชาวมุสลิมในมาเลเซียจะสวมบาจู มลายู และต้องสวมหมวกซองกอ ( Songkok ) ด้วย จึงจะถือว่าสมบูรณ์” สุไลมาน พนักงานขับรถแท็กซี่ บอกล่าวถึงความสำคัญของชุดบาจู มลายู
สุไลมานกล่าวว่า ชุดกุรง,เกบายา และบาจู มลายู จะขายดีเป็นพิเศษในช่วงวันฮารีรายอ ซึ่งเป็นเทศกาลเฉลิมฉลองหลังสิ้นสุดการถือศีลอดของชาวมุสลิมในช่วงเดือนรอมฎอน
“ช่วงประมาณ 1 อาทิตย์ หรือหนึ่งวันก่อนฮารีรายอ คุณจะเห็นผู้คนในกัวลาลัมเปอร์แห่แหนกันไปหาซื้อชุดกุรง ชุดบาจูมลายู ฝากพ่อแม่ ญาติพี่น้อง เพื่อนฝูง บางคนซื้อไปเยอะมาก เป็นถุงใหญ่หลายถุง ช่วงฮารีรายอถือว่าเป็นไฮซีซั่นของกุรง และบาจู มลายูจะขายดีมาก ”
สอดคล้องกับคำบอกเล่าของทาช่า (IAATIN TASHA) พนักงานร้านเสื้อกุรง-เกบาย่า แห่งหนึ่งในย่านอินเดียทาวน์ ซึ่งถือเป็นอีกย่านที่มีร้านฮิญาบ,กุรง,เกบาย่า และบาจูมลายู หลากหลายสีสันไม่น้อยไปกว่าชุดส่าหรีของชาวอินเดีย
ทาช่า กล่าวว่า ที่ร้านของเธอและร้านค้าต่างๆ ย่านนี้ จะคึกคักเป็นพิเศษในช่วงเทศกาลวันฮารีรายอ ผู้คนจะมาจับจ่ายและซื้อเสื้อกุรง ฮิญาบ บาจูมลายูกันเป็นจำนวนมาก
เมื่อถามว่า กุรง และเกบาย่าต่างกันอย่างไร ทาช่ากล่าวว่าโดยส่วนใหญ่แล้ว คนรุ่นเก่าหรือคนสูงอายุจะนิยมเกบาย่า ส่วนกุรงจะมีความเป็นแฟชั่นและเป็นที่นิยมของสตรีรุ่นใหม่มากกว่าเกบาย่า
ทาช่ากล่าวด้วยว่าสินค้าอย่างผ้าบาติกที่ลวดลายสดใสก็ขายดีเช่นกัน ผู้คนมักนิยมซื้อไปตัดเสื้อกุรงหรือเสื้อผ้าสำหรับบุรุษ
แต่นอกจากคำบอกเล่าข้างต้นแล้ว สีสันแห่งแฟชั่นอันเป็นเอกลักษณ์ของชาวมาเลเซียมุสลิมในกัวลาลัมเปอร์ไม่ได้มีเพียงแค่กุรง เกบาย่า และบาจูมลายู
อีกสิ่งหนึ่งที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของสตรีมุสลิมและขาดไม่ได้ ก็คือ “ฮิญาบ” ผ้าคลุมศรีษะของสตรีมุสลิม ซึ่งแทบทุกร้านที่จำหน่ายชุดกุรง เกบาย่า และบาจูมลายู ก็ล้วนมีฮิญาบวางจำหน่ายเรียงรายละลานตา โดยฮิญาบที่วางจำหน่ายมีทั้งแบบสำเร็จที่สามารถสวมใส่ได้เลย และแบบผืนผ้าที่ผู้สวมใส่สามารถจัดรูปแบบการคลุมศรีษะได้ด้วยตนเอง
“ผู้หญิงมุสลิมจะให้ความสำคัญกับการคลุมศรีษะ แฟชั่นผ้าคุลมศรีษะจึงมีหลากหลาย วิธีการผูกผ้าก็มีหลายแบบ อย่างฉันเอง ในวันที่เร่งรีบฉันก็คลุมฮิญาบในแบบง่ายๆ ไม่ได้พิถีพิถันนัก หรือหากวันใด ที่มีเวลา และต้องการให้การสวมฮิญาบดูสวยเป็นพิเศษฉันก็จะมีวิธีผูกผ้าแบบต่างๆ เหมือน 'ยูนา'ไง คุณรู้จักยูนาไหม ตอนนี้ ยูนาเป็นไอดอลของผู้หญิงมาเลเซีย หลายๆ คน แฟชั่นการผูกผ้าฮิญาบของยูนาก็เลยได้รับความนิยมไปด้วย ยูนาเป็นศิลปินมาเลเซีย ที่แม้จะไปโด่งดังอยู่ในอเมริกา แต่เธอก็ไม่เคยลืมความเป็นมาเลเซียหรือความเป็นมุสลิม และเธอเองก็ให้ความสำคัญกับการคลุมฮิญาบด้วย เธอจะคลุมฮิญาบเสมอ ขณะที่ฉันเองก็เป็นมุสลิมนะ แต่ฉันไม่ได้เคร่งครัดเรื่องการคลุมฮิญาบนัก แต่ฉันก็ชอบยูนา ที่เธอให้ความสำคัญและใส่ใจกับเรื่องนี้”
อาซีนกล่าวทิ้งท้าย ก่อนจะใช้สมาร์ทโฟนค้นหารูปของยูนา (Yuna Zarai )และเปิดให้ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา ได้เห็นรูปแบบการคลุมฮิญาบของยูนา ศิลปินชื่อดังที่อาซีนบอกว่าเธอคือแฟชั่นไอคอนของผู้หญิงมาเลเซียยุคใหม่ใน พ.ศ.นี้
...
คือสีสันและเรื่องราวบางเสี้ยวมุมของแฟชั่นเครื่องแต่งกายอันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของชาวมาเลเซีย ณ กรุงกัวลาลัมเปอร์วันนี้!
*บรรยายภาพ : หญิงสาวในภาพที่ 7 คือ 'ทาช่า', หญิงสาวในภาพสุดท้าย ( ซ้าย ) คือ 'อาซีน'
ขอขอบคุณฮัทซัน,ฮัสซันและรอมฎอน มา ณ ที่นี
* หมายเหตุ ผู้สื่อข่าวสำนักข่าวอิศรา เดินทางไปกัวลาลัมเปอร์ ในครั้งนี้ เพื่อเข้าร่วมงาน SOUTHEAST ASIA REGIONAL WORKSHOP ON COUNTERING
ONLINE VIOLENT EXTREMIST NARRATIVES ที่กัวลาลัมเปอร์ มาเลเซีย เป็นการอบรมต่อเนื่องของโครงการ SOUTHEAST ASIA REGIONAL CENTRE FOR
COUNTER TERRORISM (SEARCCT) ภายใต้การสนับสนุนของ Resident Legal Advisor United States Embassy, Kuala Lumpuand Counterterrorism Prosecutor,United States Department of Justice (US DOJ) Embassy of the United States of America Kuala Lumpur