หมอประกิต เสนอคลังกำหนดมาตรฐานน้ำหนักมวนบุหรี่
เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ เร่งก.คลังคลอดกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานมวนบุหรี่ตามมาตรา 5 พ.ร.บ.ยาสูบ 2509 ให้แต่ละมวนต้องมีน้ำหนักไม่ต่ำกว่าหนึ่งกรัม -ซองละไม่ต่ำกว่า 20 มวน หลังพบรง.ยาสูบไทย-บุหรี่ต่างประเทศ ผลิตบุหรี่มวนที่มีขนาดเล็ก สั้นลง เพื่อลดภาระภาษีสรรพสามิต
ศ.นพ.ประกิต วาทีสาธกกิจ เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ เปิดเผยว่า ขณะนี้บริษัทบุหรี่ทั้งโรงงานยาสูบไทยและบุหรี่ต่างประเทศ ต่างทยอยผลิตบุหรี่มวนที่มีขนาดเล็กลงหรือสั้นลง เพื่อลดภาระภาษีสรรพสามิตที่ใช้ระบบสองเลือกหนึ่ง โดยเลือกเก็บภาษีตามน้ำหนัก หนึ่งบาทต่อกรัม หรือเลือกเก็บโดยคิดตามมูลค่าราคาต้นทุนที่แจ้ง และกรมสรรพสามิตจะเก็บภาษีตามมูลค่าภาษีที่มากกว่า
ซึ่งโดยปกติบุหรี่แต่ละมวนจะมีน้ำหนักประมาณหนึ่งกรัม ซึ่งจะทำให้บุหรี่แต่ละซองที่มีบุหรี่ 20 มวนจะต้องเสียภาษีสรรพสามิตยี่สิบบาทต่อซอง ถ้าหากคิดภาษีตามราคาต้นทุนที่แจ้งแล้วมีค่าต่ำกว่ายี่สิบบาท บริษัทบุหรี่จึงหาทางหลีกเลี่ยงภาษีโดยการผลิตหรือนำเข้าบุหรี่ราคาถูกโดยผลิตบุหรี่มวนเล็กลงหรือสั้นลง ทำให้บุหรี่แต่ละมวนมีน้ำหนัก 0.7 กรัมหรือต่ำกว่า ทำให้เสียภาษีเพียงมวนละ 70 สตางค์ และ 14 บาทต่อซอง ทำให้สามารถขายปลีกได้ที่ราคาเพียง 25 บาทต่อซอง
สำหรับปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ กล่าวว่า สร้างความเสียหายหลายประการ โดยทำให้รัฐบาลเก็บภาษียาสูบได้น้อยลง และโรงงานยาสูบเสียส่วนแบ่งตลาดบุหรี่ระดับล่างให้แก่บุหรี่นำเข้าราคาถูกในสัดส่วนที่มากขึ้นมากขึ้น เพราะบุหรี่ระดับล่างของโรงงานยาสูบยังมีราคาขายปลีกซองละ 30 กว่าบาท
"ที่สำคัญคือบุหรี่ที่มวนเล็กลงไม่ได้หมายความว่า มีอันตรายต่อสุขภาพน้อยกว่า เนื่องจากพฤติกรรมการสูบบุหรี่เป็นไปตามระดับความต้องการนิโคตินที่ผู้สูบบุหรี่แต่ละคนเสพติดอยู่ ดังนั้นไม่ว่าผู้สูบบุหรี่จะสูบบุหรี่มวนขนาดธรรมดาหรือมวนที่เล็กกว่า ผู้สูบบุหรี่แต่ละคนก็ยังต้องการนิโคตินในระดับเท่าเดิม ซึ่งเมื่อสูบบุหรี่มวนขนาดเล็กกว่า ก็จะสูดควันบุหรี่เข้าปอดลึกขึ้น และอั้นหายใจเก็บควันบุหรี่ไว้ในปอดนานขึ้น เพื่อให้ได้รับนิโคตินในระดับที่ต้องการก่อนที่จะหายใจออก โดยพฤติกรรมการสูบบุหรี่ที่เปลี่ยนไปเกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ และท้ายสุดการปล่อยให้มีบุหรี่ราคาถูก ๆ ออกสู่ตลาด ทำให้ผู้ที่ติดบุหรี่อยู่แล้ว ไม่คิดที่จะเลิกสูบ และทำให้เด็ก ๆ เข้าถึงบุหรี่มากขึ้น เกิดนักสูบหน้าใหม่เพิ่มขึ้น"
ศ.นพ.ประกิต กล่าวด้วยว่า เรื่องนี้กระทรวงการคลังต้องทำการแก้ไขอย่างเร่งด่วน โดยการออกกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานมวนบุหรี่ตามมาตรา 5 พ.ร.บ.ยาสูบ พ.ศ.2509 ให้แต่ละมวนต้องมีน้ำหนักไม่ต่ำกว่าหนึ่งกรัม และซองละไม่ต่ำกว่า 20 มวน ซึ่งจะทำให้ราคาขายปลีกบุหรี่ซิกาแรตซองละ 30 บาทขึ้นไป อันจะทำให้เกิดนักสูบหน้าใหม่น้อยลง ขณะที่รัฐบาลจะเก็บภาษียาสูบได้เพิ่มขึ้นด้วย