เคล็ด(ไม่)ลับใช้ชีวิต บันดาลฝัน บันดาลใจ แบบ"นิ้วกลม"
“การอ่านหนังสือมากๆ จะช่วยให้คนเราสามารถขยายพื้นที่ชีวิตได้ การเลือกหยิบหนังสือ หรือการเข้าไปห้องสมุดทำให้เราสามารถเรียนรู้วิธีคิดของคนเหล่านั้น ผ่านตัวอักษร และทุกๆ ครั้งที่ไปห้องสมุดหรือร้านหนังสือ ผมจึงรู้สึกว่า นั่นคือการไปเดินเลือก “สมอง” คนที่หลากหลาย"
หลายคนคงรู้จักเขาดี "นิ้วกลม" หรือ สราวุธ เฮงสวัสดิ์ นักเขียน และพิธีการรายการ พื้นที่ชีวิต และ รายการวัฒนธรรมชุบแป้งทอด ทางสถานีโทรทัศน์ Thai PBS ผู้ได้รับการยอมรับจากบรรดา "HIP Generation" ให้มาถ่ายทอดประสบการณ์ เพื่อสร้างแรงบันดาลใจ ความฝัน ความสุขในการใช้ชีวิต ณ ห้องประชุมอาคารเรียนรวม คณะแพทย์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ในงาน medical book day ครั้งที่ 9 เมื่อต้นช่วงเดือนที่ผ่านมา
นิ้วกลม บอกเล่าถึงแรงบันดาลใจ สิ่งสำคัญก็คือความอยาก ความอยากจะทำให้รู้สึกสนุก ทำให้เรารัก ซึ่งการที่จะเริ่มต้นทำสิ่งใดก็ตามต้องเริ่มมาจากความรู้สึกอยากทำ รู้สึกสนุก และรู้สึกรักด้วย
ส่วนวิธีการขยายพื้นที่โลกของตัวเอง เขาแนะว่า คือการเดินออกมาจากโลกที่ตัวเองอยู่ เช่น คนที่ฟังเพลงป๊อบ ร๊อค อาจจะลองไปฟังเพลงแจ๊สของเพื่อน จะทำให้เราได้เรียนรู้อีกจังหวะหนึ่ง
ซึ่งนั่นคือการขยายพื้นที่ในหัว และทำให้เราสามารถเรียนรู้ความคิดของคนได้เช่นกัน เพราะทุกอย่างบนโลกใบนี้ มองได้หลายมุม และคิดได้หลายแบบ...
นักคิด นักเขียนที่สร้างกระแสฟีเวอร์ให้กับนักอ่าน เปรียบเทียบคนในรุ่น Gen Y กับยุคก่อนๆ ว่า เหตุที่คน Gen Y มีความอดทนต่ำ อาจเป็นเพราะคนกลุ่มนี้โตมาในยุคที่ไม่ลำบาก ไม่ต้องสู้รบปรบมืออะไรมาก จนเกิดการหลงติดกับความสบาย
กระทั่งมอง “ความสบาย” เป็นส่วนหนึ่งของชีวิต และ “อุปสรรค” กลายเป็นส่วนเกิน
“ดังนั้นเราจำเป็นต้องมองอุปสรรคและความยากลำบาก เป็นเสมือนอิฐที่ปูทางไปสู่ความสำเร็จ อีกทั้งยังต้องตอบคำถามตัวเองให้ได้ว่า พร้อมที่จะฟันฝ่าความยากลำบาก และฝึกตัวเองให้เป็นคนไม่ยอมแพ้อะไรง่ายๆ และอย่าอยู่อย่างไม่มีเงื่อนไขในชีวิต”
อย่างไรก็ตาม เขายังเห็นว่า เหรียญมี 2 ด้าน การจะมองสิ่งใดบนโลกใบนี้เพียงด้านเดียวแล้วตัดสิน อาจเป็นเรื่องไม่ถูกต้องนัก เฉกเช่น บทเพลง "อื่นๆ อีกมากมาย" ของวงเฉลียง
“หากเขาเป็นคนเลว ที่เลวนั้นจากใด คำตอบมีไว้ ตอบไปก็คนอื่น อาจเลวเพราะแสนเข็ญหยาบช้าเพราะขมขื่น เหตุนำนั้นพันหมื่นอื่นๆ อีกมากมาย เด็กหนีไม่ยอมเรียน โดดเรียนเพราะเหตุใด ลองตอบกันไหม เด็กไปเพราะใจเบ่ง แม่ให้ไปขายของ ครูสอนไม่ดีเอง เด็กรักเป็นนักเลง อื่นๆ อีกมากมาย”
นิ้วกลม ขอท่องเนื้อเพลงโปรดนี้แทนการร้องเพื่อให้รุ่นน้องมองเห็นความแตกต่างของเหตุและผล ไม่ว่าเหตุการณ์ใดๆ ก็ตามที่เกิดขึ้น อาจมีเหตุผลหลายอย่างประกอบกัน
สำหรับระบบการศึกษาในรั้วมหาวิทยาลัย เขาเห็นว่า มหาวิทยาลัยมุ่งมั่นเพียงแต่จะปลูกฝังเด็กว่า ต้องเก่ง ต้องฉลาด โดยไม่สร้างให้เกิดอิสระทางความคิด เพราะคนที่มีอิสระต้องไม่กลัวคำว่า "โง่" ทุกคนบนโลกใบนี้ย่อมมีความโง่แตกต่างกันไป
“หากเราไม่กลัวความโง่จะทำให้สามารถก้าวเดินได้อย่างอิสระมากขึ้น ทุกคนต้องผ่านกระบวนการเรียนรู้ และไม่มีใครสมบูรณ์แบบ 100 % เพียงแต่เราลงมือและพยายามเรียนรู้ให้สามารถขยับเข้าไปใกล้ความสมบูรณ์ให้มากที่สุดก็พอ…
ความสมบูรณ์แบบคือศัตรูของความสำเร็จ ดังนั้นการสร้างแรงบันดาลใจ ความฝัน และใช้ชีวิตอย่างมีความสุข ด้วยการมองในมุมที่ต่างออกไปจะนำพาชีวิตให้เดินอยู่บนถนนที่ไม่ราบรื่นได้อย่างไม่ย่อท้อ”
นิ้วกลม ยังเปรียบเปรยแรงบันดาลใจอีกว่า มีคุณสมบัติเหมือนกับ "หมามุ่ย" คือทำให้รู้สึกคันจนอยากออกไปทำ เช่น ดูหนังแล้วอยากทำ คล้ายๆ กับจังหวะที่พร้อมจะหายไปในเวลาอันรวดเร็ว แรงบันดาลใจทำหน้าที่แค่นี้ ดังนั้นเวลาเกิดแรงบันดาลใจเราจะต้องทำสิ่งนั้นต่อไปต่อเนื่องอย่างน้อย 7 วัน จนเกิดเป็นพฤติกรรม และจุดให้เปลี่ยนมาเป็นความเคยชิน และจงมองความฝันเป็นเสมือน “เส้นชัย”
ซึ่งความฝันในความคิดของเขา มีด้วยกัน 2 แบบด้วยกัน คือฝันที่มีไว้เพียงแค่ฝัน และฝันที่เราไปถึงได้ โดยฝันแบบที่ 2 เป็นฝันที่เราควรพัฒนาด้วยตัวเอง
“ถ้าฝันที่เราสามารถเดินไปถึงได้ แต่เราไม่ได้พยายามพัฒนาตัวเองหรือพยายามวิ่งที่จะไปให้ถึง ได้เพียงแต่ยืนมองดูเฉยๆ จะเป็นเรื่องที่น่าเสียดาย เพราะความสำคัญของความฝันคือจุดหมายที่สร้างความตื่นเต้นให้กับชีวิต”
ส่วนการจะก้าวไปสู่ความสำเร็จนั้น นักเขียนดัง ให้มุมมอง ความสำเร็จคือสิ่งที่เราทำได้ และเป็นเป้าหมายเล็กๆที่สามารถสัมผัสได้ในทันที
“ในขณะที่ความสุขคือความจริง คือความรู้สึกของความพึงพอใจ สิ่งที่ทำให้มนุษย์ต่างกับสัตว์ประเภทอื่น คือการปรับตัวและปรับเปลี่ยนทัศนคติแย่ให้เกิดความพึงพอใจ เป็นชีวิตที่เราอยากใช้จะมอบความสุขหลายอย่างๆ อยากจะเป็นหมอที่ดี พยาบาลที่ดี สิ่งเหล่านี้คือความหมายของชีวิต และความหมายของชีวิตนำมาซึ่งความสุข
ชีวิตนี้จะไม่สุข ถ้าไม่มีความหมาย และความหมายนำมาซึ่งความฝัน ฝันจะเป็นอย่างนี้ ได้เป็นสิ่งนั้น แต่ระหว่างการเดินทางคงปฏิเสธไม่ได้ว่าจะไม่มีอุปสรรคใดๆผ่านเข้ามา อาจจะทุกข์บ้าง ท้อบ้าง แต่เราก็ต้องพยายามและฟันฝ่าขวากหนามเหล่านั้นไปให้ได้”
เช่นเดียวกับ ความทุกข์ ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่จีรังเช่นเดียวกับความสุข เขาเห็นว่า หากแต่เมื่อใดที่เรามีทุกข์ เพียงพาตัวเองออกไปจากสถานการณ์จริง ออกไปจากหน้า ออกไปจากความทุกข์ และพยายามตอบตัวเองให้ได้ว่า เราทำเพื่ออะไรและจงภูมิใจในความเป็นตัวตนของตัวเอง ภูมิใจในอาชีพ ภูมิใจในสิ่งที่ทำ
“บนโลกใบนี้มีทั้งเรื่องแย่เรื่องดี โลกมีบทเรียนให้เราเสมอ ดังนั้นเราทุกคนจะต้องเป็นนักศึกษาตลอดชีวิต...ต้องมีคำถามทุกวัน สงสัยอยู่ตลอดเก็บคำถามที่สงสัยไว้ให้เยอะ แล้วหาคำตอบพัฒนาตัวเองให้มากขึ้นเรื่อยๆ มองหาวิชาใหม่ๆคล้ายๆเลื่อนชั้นไปเรื่อยๆ
หากวันนี้เราเคยเจ็บกับเรื่องเดิมๆ รู้สึกแย่ วันข้างหน้าเราก็จะไม่เจ็บเท่าเดิมเพราะเราเรียนรู้ และจะแข็งแกร่งมากยิ่งขึ้น สิ่งที่เกิดขึ้นบนโลกใบนี้ไม่ว่าจะดีหรือร้าย ก็อย่ามองว่านั่นคือความทุกข์ แต่ให้มองว่า สิ่งที่เกิดขึ้นกับเราเป็นเพียงบทเรียนหนึ่งที่เราต้องเรียนรู้เท่านั้นเอง
โลกกลมๆ ใบนี้คงไม่ใช่แค่พื้นที่ให้มนุษย์โลกอย่างพวกเราอาศัยอยู่เพียงอย่างเดียว หากแต่มันคือบทเรียนที่เราทุกคนคงต้องเรียนรู้ไปตลอดชีวิต อนิจจา”