หวั่น “องค์กรอิสระผู้บริโภค” ถูกดอง หากตกรอบพิจารณาสภา 18 เม.ย.

สคบ.หนุนตั้ง “องค์กรอิสระผู้บริโภค” ยันทำงานไม่ซ้ำซ้อนกันแต่เพิ่มทางเลือกประชาชน “สว.สมชาย” ชี้ กม.อาจแห้งตายพิจารณาคาสภาฯ พิจารณาไม่ทัน 18 เม.ย. ระบุ รบ.ไม่ปลื้มบทบาทองค์กรอิสระฯ

วันที่ 7 มี.ค. 56 คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.) จัดสัมมนา ‘สิทธิผู้บริโภควันนี้...กับวันที่มีองค์การอิสระมาคุ้มครอง’ ณ ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติฯ แจ้งวัฒนะ โดยนางสารี อ๋องสมหวัง เลขาธิการมูลนิธิเพื่อผู้บริโภค กล่าวว่าเป็นเวลา 15 ปี แล้วที่รัฐธรรมนูญ (รธน.)ปี 2540 และ 2550 บัญญัติให้มีองค์กรอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภค แต่ยังไม่สามารถจัดตั้งได้ โดยเมื่อ 28 ก.ย. 54 คณะรัฐมนตรี (ครม.) ลงมติร้องขอให้รัฐสภาพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) องค์การอิสระฯ ตามม. 153 จนรัฐสภามีมติเห็นชอบร่างพ.ร.บ.ดังกล่าวด้วยมติเอกฉันท์ 511 เสียง กฎหมายจึงเข้าสู่ขั้นตอนการพิจารณาของวุฒิสภา

และ 31 ม.ค. 55 วุฒิสภามีมติเสียงข้างมากให้แก้ไข 4 ประเด็น คือ 1.เพิ่มงบประมาณสนับสนุนจาก 3 บาท เป็น 5 บาท/หัวประชากร 2.เพิ่มองค์ประกอบคณะกรรมการสรรหา โดยมีผู้แทนจากที่ประชุมอธิการบดีมหาวิทยาลัยรัฐ 1 คนเป็นกรรมการสรรหา จากจำนวนกรรมการสรรหา 8 คน เป็น 9 คน 3.เพิ่มอายุกรรมการองค์การฯ จาก 25 ปี เป็น 35 ปี และ 4.มีบทลงโทษคณะกรรมการองค์การอิสระฯ หากปฏิบัติหน้าที่ไม่ชอบและผิดจริยธรรม ซึ่งเมื่อนำเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภากลับไม่เห็นชอบกฎหมายที่มีการแก้ไข จึงต้องตั้งกรรมาธิการร่วม 22 คน และ 9 ม.ค. 56 กรรมาธิการร่วมได้พิจารณากฎหมายแล้วเสร็จ ซึ่งมีมติร่วมในการแก้ไขกฎหมาย 4 ประเด็นตามข้อ 1 ข้อ 2 และข้อ 4 ส่วนข้อ 3 คืออายุกรรมการองค์การให้คงไว้ที่ 25 ปี

นายสมชาย แสวงการ สมาชิกวุฒิสภา และรองกรรมาธิการร่วมพิจารณาร่างพ.ร.บ.องค์การอิสระฯ กล่าวว่ากฎหมายนี้ไม่ได้รับการบรรจุสู่การพิจารณาของรัฐสภา เพราะรัฐบาลไม่เห็นด้วยกับการให้องค์กรอิสระควบคุมงบประมาณ 3 บาท/หัวประชากร แต่อยากควบคุมเอง และไม่เห็นด้วยที่ให้มีหน้าที่ตรวจสอบภาคธุรกิจ และให้สิทธิในการเปิดเผยชื่อสินค้าหรือบริการที่ละเมิดสิทธิผู้บริโภค นอกจากนี้รัฐบาลเห็นว่าการแต่งตั้งกรรมการสรรหาที่ภาคประชาชนร่างกฎหมายขึ้นมีสัดส่วนของเอ็นจีโอมากเกินไป

โดยร่างพ.ร.บ.องค์กรอิสระฯ ม. 14 บัญญัติไว้ประกอบด้วยนายกสภาทนายความ,อธิการบดีของสถาบันอุดมศึกษาของรัฐทุกแห่งซึ่งเลือกกันเองให้เหลือ 1 คน, นายกสมาคมผู้นำสตรีพัฒนาชุมชนไทย, ประธานกรรมการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน, ประธานคณะกรรมการประสานงานองค์กรพัฒนาเอกชน, นายกสมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย, ประธานสภาองค์การพัฒนาเด็กและเยาวชนในพระบรมราชูปถัมภ์, ประธานสมาคมสภาผู้สูงอายุแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ

“หวั่นว่ากฎหมายองค์กรอิสระฯ อาจเข้าสู่การพิจารณาของรัฐสภาไม่ทัน 18 เม.ย. 56 ซึ่งจะเป็นวันปิดสมัยประชุม ปล่อยให้กฎหมายแห้งตายไป หรือพิจารณาแล้วไม่เห็นด้วยกับอำนาจหน้าที่ โครงสร้างกรรมการ และงบประมาณ หากไม่สามารถต่อรองกันได้ รัฐสภาอาจมีมติให้กฎหมายตกไป” สมาชิกวุฒิสภา กล่าว

นายสุทธิศักดิ์ ภัทรมานะวงศ์ รองเลขาธิการคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) กล่าวว่า รธน.ปี 2550 ม. 61 บัญญัติว่าองค์การอิสระเพื่อการคุ้มครองผู้บริโภคทำหน้าที่ให้ความเห็นเพื่อประกอบการพิจารณาของหน่วยงานของรัฐในการตราและบังคับใช้กฎหมาย และให้ความเห็นในการกำหนดมาตรการต่างๆเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค ดังนั้นการมีองค์การอิสระฯไม่ได้ทำงานทับซ้อนกับสคบ. เนื่องจากมีผู้บริโภคมากมายที่โดนลิดรอนสิทธิ ประกอบกับบุคลากร สคบ.ไม่เพียงพอ  ดังนั้นการจัดตั้งองค์การอิสระฯ จะทำให้ผู้บริโภคมีตัวเลือกในการใช้บริการและร้องเรียนได้ .