เรื่องราวของ "ลิงตำรวจ" ผู้จากไป...และต้อนรับน้องใหม่ "สันติภาพ พรมดาว"
สุเมธ ปานเพชร
โต๊ะข่าวภาคใต้ สถาบันอิศรา
เรื่องเศร้าๆ และความสูญเสียที่ปลายด้ามขวานไม่ได้เกิดขึ้นกับเฉพาะเจ้าหน้าที่ตำรวจ ทหาร หรือชาวบ้านไทยพุทธกับมุสลิมเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึง “เจ้าลิง” ที่ชื่อ “สันติสุข พรมดาว” ลิงตำรวจเต็มขั้นที่ช่วยงานมวลชนสัมพันธ์ในพื้นที่ อ.สายบุรี จ.ปัตตานี จนเป็นข่าวโด่งดังไปทั่วโลก
เรื่องราวของ “เจ้าลิงสันติสุข” ที่แต่งชุดฝึกของตำรวจอย่างทะมัดทะแมง ทำหน้าที่เป็น “ผู้ช่วยเจ้าพนักงาน” ประจำตามด่านและป้อมจุดตรวจในพื้นที่สีแดง ซึ่งเคยเรียกรอยยิ้มจากทุกคนที่พบเห็น ซึ่ง “ทีมข่าวอิศรา” เคยรายงานเอาไว้อย่างครื้นเครงนั้น วันนี้ได้กลายเป็นเรื่องเศร้า เมื่อ “เจ้าลิงสันติสุข” ต้องจากไปอย่างไม่มีวันกลับ
เหตุการณ์ร้ายเกิดขึ้นเมื่อค่ำวันที่ 20 ส.ค.ที่ผ่านมา เมื่อเจ้าสันติสุขถูกสุนัข 3 ตัวในโรงเรียนดาวนายร้อย จ.สงขลา รุมกัดตาย สร้างความสลดใจให้กับ ส.ต.ต.ยุทธพล พรมดาว ผู้บังคับหมู่หน่วยปฏิบัติการพิเศษ (ผบ.หมู่ นปพ.) สภ.สายบุรี เจ้าของและผู้ที่ดูแลเจ้าสันติสุขมาตั้งแต่ยังเป็น “ลิงป่า” เป็นอย่างมาก
ส.ต.ต.ยุทธพล เล่าให้ฟังว่า ก่อนจะเกิดเหตุร้าย ได้เดินทางไปเรียนหนังสือที่โรงเรียนดาวนายร้อย จ.สงขลา ซึ่งปกติจะไม่ได้พาเจ้าสันติสุขไปด้วย แต่เนื่องจากวันรุ่งขึ้นต้องพาเจ้าสันติสุขไปถ่ายหนังเรื่อง “มหัศจรรย์เล็กน้อย แต่ยิ่งใหญ่" ซึ่งเป็นภาพยนตร์ย้อนรอยโครงการพระราชดำริฯ ในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ของบริษัทพัทยาฟิล์ม จำกัด และจะเปิดกล้องอย่างเป็นทางการในวันที่ 23 ส.ค. โดยเจ้าสันติสุขรับบทเป็น “ลิงหมอทหาร” คอยช่วยงานมวลชน จึงต้องพาเจ้าสันติสุขไปที่โรงเรียนดาวนายร้อยด้วย
“โดยปกติสันติสุขจะชอบอยู่บนต้นไม้ แต่วันนั้นฝนตกหนัก ผมจึงพาเขาไปผูกไว้ในโรงจอดรถเพื่อหลบฝน ซึ่งตอนแรกก็ไม่มีหมาอยู่บริเวณนั้น กระทั่งเวลาประมาณเที่ยงคืนได้ยินเสียงหมาเห่า และมีคนมาเรียกบอกว่าสันติสุขถูกหมากัดได้รับบาดเจ็บ จึงรีบวิ่งไปดู”
“ภาพแรกที่ผมเห็นก็คือ สันติสุขถูกหมารุมทำร้ายจนบาดเจ็บสาหัส จึงได้รีบพาเจ้าสันติสุขขึ้นรถไปหาหมอ แต่ปรากฏว่าหมอไม่อยู่ จึงเบนเข็มไปที่สวนสัตว์สงขลา เพื่อให้สัตวแพทย์ที่สวนสัตว์ช่วยรักษา แต่เจ้าสันติสุขบาดเจ็บมากจนสิ้นใจไปเสียก่อน”
ส.ต.ต.ยุทธพล เผยความรู้สึกว่า เสียใจกับการจากไปของเจ้าสันติสุขมาก เพราะผูกพันกันเหมือนเป็นน้องชาย และรักเหมือนลูก
“ความรู้สึกของผมที่มีต่อเขานั้น เป็นเหมือนน้อง เหมือนลูก แม้เขาจะเป็นลิง แต่เขาก็เหมือนเด็ก ผมดูแลเขามาตั้งแต่ตอนที่เขาได้รับบาดเจ็บใหม่ๆ จนได้ออกมาทำงานร่วมกัน”
ส.ต.ต.ยุทธพล ย้อนความหลังด้วยว่า การทำหน้าที่ของเจ้าสันติสุข สามารถสร้างรอยยิ้ม เสียงหัวเราะ และมิตรภาพให้เกิดขึ้นในพื้นที่ จนกลายเป็นขวัญใจของคนสายบุรี และผู้ที่ขับรถผ่านไปมา
“เขาเป็นเสมือนตัวเชื่อมความสัมพันธ์ระหว่างเจ้าหน้าที่ตำรวจกับประชาชนนะ ลดความหวาดระแวงได้มาก ทำให้ภาพของเจ้าหน้าที่ตำรวจสายบุรีในสายตาชาวบ้านเป็นมิตรมากขึ้น แก้ปัญหาความไม่ไว้วางใจได้เยอะทีเดียว”
ตำรวจหนุ่มเล่าอีกว่า หลังจากที่ข่าวการเสียชีวิตของเจ้าสันติสุขเผยแพร่ออกไป มีชาวบ้านโทรศัพท์มาแสดงความเสียใจกับเขามากมาย
"มีชาวบ้านโทร.มา ทั้งที่ผมเองและที่โรงพักเพื่อสอบถามข่าวของเจ้าสันติสุข โทร.กันมาเยอะมาก ส่วนใหญ่ก็จะแสดงความเสียใจและเสียดายที่เจ้าสันติสุขต้องเสียชีวิตไป เพราะเขาเป็นขวัญใจของทุกๆ คน แม้แต่อาจารย์หมอจากคณะสัตวแพทย์ จุฬาฯ (จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย) ยังโทร.มาแสดงความเสียใจ เพราะชื่นชอบการทำหน้าที่ของเจ้าสันติสุข ทั้งยังบอกอีกว่ามีความคิดที่จะจัดตั้งกองทุนขึ้นมาเพื่อช่วยเหลือจังหวัดชายแดนภาคใต้ โดยใช้เจ้าสันติสุขเป็นสัญลักษณ์ของความสันติสุขในพื้นที่” ส.ต.ต.ยุทธพล กล่าว
แม้จะต้องสูญเสียเจ้าสันติสุขไป แต่ด้วยความประทับใจการทำหน้าที่ของ “ลิงตำรวจ” ทำให้ชาวบ้านใน อ.สายบุรี นำลิงตัวใหม่มามอบให้ ส.ต.ต.ยุทธพล จะได้ฝึกให้ปฏิบัติงานมวลชนสัมพันธ์แทนเจ้าสันติสุข
“เมื่อไม่นานมานี้เพิ่งมีชาวบ้านติดต่อขอมอบลิงให้กับผมโดยไม่คิดสตางค์ เขาอยากเห็นลิงตำรวจออกทำงานมวลชนเหมือนเดิม เขาบอกว่าให้ฟรีๆ ไม่ขาย เพราะเขามีลิงหลายตัว”
ส.ต.ต.ยุทธพล ตั้งชื่อลิงตำรวจตัวใหม่ว่า “สันติภาพ พรมดาว” ด้วยตั้งใจจะให้มีความหมายสื่อไปถึงเจ้าสันติสุขด้วย
“ผมจะนำเจ้าสันติภาพออกปฏิบัติหน้าที่เช่นเดียวกับที่สันติสุขเคยทำ” ส.ต.ต.ยุทธพล บอก
สำหรับชาวบ้านที่มอบลิงตัวใหม่ให้กับ ส.ต.ต.ยุทธพล คือ นายละมุน สีแดง อายุ 48 ปี ชาว ต.แป้น อ.สายบุรี โดยเขาบอกว่า เมื่อก่อนเคยเห็นเจ้าสันติสุขแต่งชุดตำรวจออกปฏิบัติงานร่วมกับตำรวจจริงๆ เห็นทีไรก็รู้สึกชอบ ประกอบกับที่บ้านเลี้ยงลิงไว้หลายตัว เพราะทำอาชีพรับจ้างนำลิงไปขึ้นมะพร้าว จึงผูกพันกับลิงเหมือนกับตำรวจเจ้าของลิง
“เมื่อผมรู้ข่าวว่าลิงตำรวจตาย จึงได้ให้เพื่อนไปช่วยติดต่อ ส.ต.ต.ยุทธพล เพื่อนำลิงตัวใหม่ไปมอบให้แทนเจ้าสันติสุขที่เสียชีวิต ผมเข้าใจความรู้สึกของคนที่รักลิงเหมือนกัน ผมอยู่กับลิงมานาน เมื่อมันจากไปก็ย่อมจะต้องเสียใจมากเป็นธรรมดา”
นายละมุน เล่าว่า เขามีลิง 3 ตัว เอาไว้ขึ้นมะพร้าวรับจ้าง ลิงตัวที่นำไปมอบให้ ส.ต.ต.ยุทธพล นั้น เป็นลิงกัง อายุประมาณ 5 ปี มีนิสัยไม่ดุร้าย เงียบๆ เชื่อฟังเจ้าของ
“เดิมลิงตัวนี้ชื่อเจ้าหลง เป็นตัวที่ผมรักมาก เพราะมันอายุมากกว่าอีก 2 ตัวที่ผมเลี้ยง และอยู่กับผมมานาน แต่ที่ตัดสินใจมอบให้ตำรวจ ก็เพราะเชื่อว่าเขาจะรักและเลี้ยงดูมันเป็นอย่างดีเหมือนกับที่ผมเคยเลี้ยง ผมคิดว่าถึงเวลาแล้วที่เจ้าหลงจะได้พักจากการทำงานหนัก โดยเฉพาะการขึ้นต้นมะพร้าวซึ่งมันทำมานานเกือบ 5 ปี การไปทำหน้าที่ผู้ช่วยตำรวจน่าจะเป็นงานที่เบากว่า และจะได้สร้างรอยยิ้มให้กับชาวบ้านเหมือนเมื่อครั้งที่เจ้าสันติสุขยังอยู่” นายละมุน กล่าว
เรื่องราวของ “เจ้าสันติสุข” แม้จะจบลงด้วยความเศร้า แต่ก็ยังมีน้องใหม่ “สันติภาพ พรมดาว” มาทำหน้าที่แทน พร้อมๆ กับความสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐกับชาวบ้าน โดยมี “ลิง” เป็นสื่อกลางสร้างสันติภาพและสันติสุข...
--------------------------------------------------------------------------------------------------
บรรยายภาพ :
1 เจ้าสันติสุขเมื่อครั้งยังปฏิบัติหน้าที่ "ลิงตำรวจ" (ภาพโดย จรูญ ทองนวล ศูนย์ภาพเนชั่น)
2 บริษัทพัทยาฟิล์ม จำกัด ส่งพวงหรีดร่วมไว้อาลัย
3-4 "สันติภาพ พรมดาว" น้องใหม่ที่มาแทนเจ้าสันติสุข
อ่านประกอบ :
ขำกลิ้ง "ลิงตำรวจ"...ไอเดียเรียกรอยยิ้มที่สายบุรี