สมัชชาสุขภาพฯ จี้รัฐรับ “ภัยพิบัติ” เป็นวาระแห่งชาติ

วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2555 ที่ศูนย์ประชุมสหประชาชาติ กรุงเทพฯ ในการประชุมสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ 4 พ.ศ.2554 ประเด็นการจัดการภัยพิบัติโดยชุมชนเป็นศูนย์กลาง ซึ่งที่ประชุมประกอบด้วยเครือข่ายสมัชชาสุขภาพและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เสนอให้รัฐบาลประกาศปัญหาภัยพิบัติเป็นวาระแห่งชาติ และควรเพิ่มกลไกการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการจัดการปัญหาภัยพิบัติ ทั้งนี้ เครือข่ายสมัชชาสุขภาพกรุงเทพฯ ยังแนะให้กระทรวงศึกษาธิการบรรจุเรื่องภัยพิบัติในหลักสูตรการศึกษาทั้งในและนอกระบบ

ด้านเครือข่ายสมัชชาสุขภาพจังหวัดนครศรีธรรมราช เสนอให้รัฐบาลมอบหมายให้สถาบันการศึกษาในพื้นที่ศึกษาหาสาเหตุของภัยพิบัติ รวมถึงแนะรัฐบาลควรมีนโยบายชะลอโครงการพัฒนาต่างๆ ที่อาจจะส่งผลกระทบ เร่งให้เกิดภัยพิบ้ติในพื้นที่ ซึ่งสอดคล้องกับความต้องการของเครือข่ายสมัชชาสุขภาพจังหวัดขอนแก่นที่เสนอให้รัฐทบทวนโครงการขนาดใหญ่ สาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดภัยพิบัติในพื้นที่

ขณะที่เครือข่ายสมัชชาจังหวัดตราดกล่าวว่ารัฐบาลมองข้ามบทบาทของหน่วยงานรัฐที่เป็นกลไกทำงานอยู่แล้ว เช่น คณะกรรมการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยแห่งชาติ (กป.ภช.) แต่กลับตั้งศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย (ศปภ.) ซึ่งเปิดทางให้การเมืองเข้ามาแทรกแซงการดำเนินงานกระทั่งขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน พร้อมเสนอให้รัฐตั้ง “กองทุนระดับชาติ” โดยเก็บภาษีจากผู้ประกอบการที่ทำให้เกิดภัยพิบัติ มาใช้ในการดำเนินงาน โดยใช้หลักการเดียวกับสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ซึ่งข้อเสนอนี้ได้รับความเห็นชอบจากเครือข่ายสมัชชาสุขภาพอีกหลายจังหวัด เช่น นครศรีธรรมราช และกาฬสินธุ์

อย่างไรก็ตาม เครือข่ายวางแผนและผังเมืองเพื่อสังคมได้แสดงข้อกังวลว่า แต่ละพื้นที่ควรพัฒนาและตรวจสอบฐานข้อมูลของตนเสมอ ๆ และควรกำหนดพื้นที่เสี่ยงภัยในแต่ละประเด็นด้วย