รำลึกวันสากลแห่งการต่อสู้ของชาวนาโลก

17 เมษายนของทุกปีเป็นวันรำลึกการต่อสู้ ของชาวนาและคนชนบท “เพื่อให้อยู่รอดและยังคงเลี้ยงดูโลก” อีกทั้งคารวะวีรกรรมของ 19 ชาวนาในประเทศบราซิลที่ถูกลอบสังหารระหว่างการต่อสู้เพื่อที่ดินและศักดิ์ศรีชาวนา

ระบบอาหารที่ดำเนินการโดยบรรษัทที่ทรงอำนาจได้ล้มเหลวลงแล้ว คำสัญญาต่างๆ ในที่ประชุมสุดยอดว่าด้วยอาหารโลก (World Food Summit) ในปี 2539 ที่โครงการเป้าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ (Millennium Development Goal) ออกมาขานรับโดยกำหนดจะลดความหิวโหยภายในปี 2558จะไม่มีวันสำเร็จ

ในทุกวันนี้ ความหิวโหยและความไม่มั่นคงด้านอาหารกำลังเพิ่มขึ้น ประมาณได้ว่าคนจำนวนพันล้านคนกำลังทุกข์ยากจากความหิวโหย และอีกพันล้านคนมีภาวะทุโภชนาการ ซึ่งก็คือการขาดอาหารที่มีวิตะมินและแร่ธาตุสำคัญ แต่ทว่าคนอีกพันล้านคนกำลังมีกินมากเกินไป เท่ากับว่าในระบบอาหารของโลกตอนนี้กำลังมีผู้คนได้รับความเดือดร้อนราว 3,000 ล้านคน

นโยบายด้านอาหารที่ได้นำมาใช้ในช่วงกว่า 20 ปีที่ผ่านมา เป็นนโยบายที่มีอคติต่อการเกษตรของชาวนารายย่อย ซึ่งไม่ว่าอย่างไรก็ได้ทำหน้าที่เลี้ยงดูประชาชนมากกว่าร้อยละ 70 ของโลก

ที่ดิน เมล็ดพันธุ์และน้ำ ได้ถูกแปรรูปให้เป็นของเอกชนและส่งมอบให้แก่ธุรกิจการเกษตร การทำเช่นนี้ได้ผลักไสให้คนในชุมชนชนบทออกจากที่ดินมายังเมืองใหญ่ๆ ละทิ้งที่ดินอันอุดมสมบูรณ์ไว้เบื้องหลังเพื่อให้บรรษัทข้ามชาติมาปลูกพืช พลังงาน ชีวมวล หรือไม่ก็พืชอาหารเพื่อส่งออกไปยังผู้บริโภคในประเทศที่ร่ำรวย

นโยบายแบบเสรีนิยมใหม่มีสมมติฐานว่า มือที่มองไม่เห็นของตลาดจะทำหน้าที่แบ่งผลประโยชน์อย่างมีประสิทธิภาพและ ยุติธรรม นอกจากนี้ในเมืองดาวอสในปีนี้ รัฐบาลของประเทศต่างๆ ในโลกพูดกันว่าจะสรุปการเจรจาขององค์การการค้าโลกรอบโดฮาให้ได้ในเดือน กรกฎาคม 2554 นี้ เพื่อที่จะช่วยโลกให้รอดพ้นจากวิกฤติด้านอาหารที่ยังคงเกิดอย่างต่อเนื่อง ในความเป็นจริงแล้ว วิกฤติด้านอาหารโลกที่ระบาดไปทั่วอยู่ในปัจจุบันนี้ แสดงให้เห็นว่า การเปิดเสรีตลาดการการเกษตรให้มากกว่านี้ไม่ได้ช่วยให้มีอาหารเลี้ยงดูโลก ได้เลย แต่กลับทำให้ความหิวโหยสาหัสกว่าเดิม และผลักให้ชาวนาออกจากที่ดินมากกว่าเดิม ดังนั้นรัฐบาลต่างๆ ได้ทำผิดพลาดแล้ว

สิ่งที่ได้เกิดขึ้นจริงๆ ก็คือ อาหารได้เข้าสู่ตลาดเก็งกำไรอย่างเป็นล่ำเป็นสัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ตั้งแต่ปี 2550 เป็นต้นมา ในตลาดพวกนี้ อาหารได้กลายเป็นสินค้าที่นักลงทุนจู่ๆ ก็ลงทุนนับพันๆ ล้าน หรือไม่ก็ถอนทุนออกมาโดยฉับพลัน เหมือนกับเป่าให้ฟองสบู่โตขึ้น แล้วในที่สุดก็แตกออก ทำให้ความทุกข์ยากไหลทะลักไปทุกทิศทุกทาง ราคาอาหารพุ่งสูงจนเกินเอื้อมของผู้บริโภคที่ยากจน แต่ราคาผลผลิตที่ชาวนาได้รับก็น้อยนิด ทำให้พวกเขาจนยิ่งกว่าเดิมอีก บริษัทการค้าขนาดใหญ่ ซุปเปอร์มาร์เก็ต และนักเก็งกำไรต่างก็ได้รับผลกำไรสูงขึ้นๆ จากความหิวโหยของประชาชน

ถึงเวลาแล้ว ที่จะต้องมีการเปลี่ยนแปลงแบบถอนรากถอนโคนในระบบอาหารที่คุมโดยบรรษัท ขบวนการลาเวียคัมเปซินา ซึ่งเป็นขบวนการของชาวนากว่า 200 ล้านคนทั่วโลก ขอเสนอ “อธิปไตยทางอาหาร” ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพและยุติธรรม ที่จะผลิตและกระจายอาหารในทุกชุมชน ทุกเมือง และทุกประเทศ

การนำแนวทางอธิปไตยทางอาหารมาใช้ หมายถึงการปกป้องชาวนารายย่อย ระบบนิเวศการเกษตร และการผลิตในท้องถิ่น แนวทางนี้ เรียกร้องให้รัฐบาลสนับสนุนกระบวนทัศน์ใหม่นี้ โดยการให้ชาวนาสามารถเข้าถึงที่ดิน น้ำ เมล็ดพันธุ์ เงินทุนและการศึกษา โดยการปกป้องพวกเขาจากสินค้านำเข้าราคาถูก สร้างโรงเก็บที่เป็นของรัฐหรือของชาวนา และโดยการบริหารจัดการการผลิต

การปกป้องอธิปไตยทางอาหารจะสร้างอาชีพให้กับคนนับพันๆ ล้าน และลดความยากจนที่ส่วนมากจะเกิดขึ้นในเขตชนบท จากจำนวนคน 1,400 ล้านคน ที่ได้รับความทุกข์จากความยากจนอย่างสุดขีดในประเทศที่กำลังพัฒนาในปัจจุบัน นี้ ร้อยละ 75 อาศัยและทำงานอยู่ในเขตชนบท

การผลิตอาหารในท้องถิ่น และการขายตรงระหว่างชาวนาและผู้บริโภค จะรับประกันได้ว่า อาหารจะไม่ตกอยู่ในเกมผูกขาดของนายทุน มันจะขึ้นกับการเก็งกำไรน้อยลง ยิ่งกว่านั้น การเกษตรแบบยั่งยืนจะทำให้สิ่งแวดล้อมและดินฟื้นตัว ปกป้องความหลากหลายทางชีวภาพและสุขภาพของประชาชน นอกจากนี้ยังช่วยบรรเทาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และช่วยหยุดภาวะโลกร้อนอีกด้วย

นี่คือประเด็นที่ขบวนการลาเวียคัมเปซินาจะยืดหยัดต่อสู้ในการประชุมระหว่าง ธนาคารโลกและกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) ในเดือนเมษายน การประชุมกลุ่มประเทศจี20 ว่าด้วยการเกษตรในเดือนมิถุนายน การประชุมคณะกรรมการความมั่นคงด้านอาหารของโลกในเดือนตุลาคม และการประชุมสุดยอดขององค์การการค้าโลกในเดือนธันาคม 2554

เชิญเข้าร่วมวันปฏิบัติการชาวนาทั่วโลก

วันที่ 17 เมษายน เป็นวันพิเศษ ผู้คนทั่วโลกร่วมกันทำพิธีรำลึกถึงการต่อสู้ของชาวนาและคนชนบท เพื่อให้อยู่รอดและยังคงเลี้ยงดูโลก วันนี้จะเป็นการรำลึกถึงการเสียชีวิตของชาวนา 19 คนในประเทศบราซิลที่ถูกลอบสังหารในระหว่างการต่อสู้เพื่อที่ดินและศักดิ์ศรี ของชาวนา

ทุกๆ ปี จะมีปฏิบัติการและกิจกรรมกว่า 100 งาน เกิดขึ้นทั่วโลกเพื่อปกป้องระบบอาหารแบบใหม่ที่อยู่บนหลักการของอธิปไตยทาง อาหาร ความยุติธรรมและความเสมอภาค

ไม่ว่าคุณจะอยู่ที่ไหน เราขอเชิญชวนให้คุณร่วมเฉลิมฉลองวันสำคัญนี้ คุณอาจจะจัดปฏิบัติการ การชุมชุม ตลาดนัดชาวนา ฉายภาพยนตร์ จัดนิทรรศการ จัดเสวนา จัดงานเลี้ยง จัดรายการพิเศษทางวิทยุหรือโทรทัศน์ และอื่นๆ

บอกให้เรารู้ด้วยว่าคุณคิดจะจัดกิจกรรมอะไร อาจจะส่งโปสเตอร์ วิดีโอ ภาพถ่าย หรือบทความก็ได้ เราจะเผยแพร่ลงในเว็บไซต์ www.viacampesina.org ของเรา

คุณอาจสมัครเป็นสมาชิกในกลุ่มอีเมล์พิเศษของเราได้ โดยการส่งอีเมล์เปล่าไปยัง [email protected]  หรืออ่านงานเขียนใหม่ของเรา "Sustainable Peasant and Family Farm Agriculture Can Feed the Word" ที่ http://www.viacampesina.org/downloads/pdf/en/paper6-EN-FINAL.pdf

ที่มา :  เฟซบุกสมัชชาคนจน สคจ.